Θεραπεία της ακράτειας ούρων: ποια φάρμακα θα βοηθήσουν; + άλλες επιλογές

Η αναγνώριση του προβλήματος, η διάγνωση και η επακόλουθη θεραπεία της ακράτειας ούρων είναι μεγάλης και πολύπλοκης σημασίας για τους πάσχοντες ασθενείς.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, η θεραπεία της ακράτειας επιφέρει την πλήρη εξάλειψη του προβλήματος της διαρροής ούρων. Σε άλλες, κυρίως χρόνιες περιπτώσεις, η θεραπεία λειτουργεί ως μετριασμός της σοβαρότητας της διαρροής ούρων.

Η κατάλληλη και στοχευμένη θεραπεία μειώνει ή εξαλείφει το πρόβλημα της διαρροής ούρων. Επιπλέον, βοηθά τους ασθενείς και ψυχικά και κοινωνικά, δηλαδή βελτιώνει την ποιότητα ζωής τους.

Υπάρχουν διάφορες θεραπευτικές επιλογές για την ακράτεια ούρων, συγκεκριμένα:

• Θεραπευτική αγωγή (συντηρητική)
• Φαρμακολογική θεραπεία - θεραπεία με φάρμακα
• Χειρουργική θεραπεία

Η επιλογή της κατάλληλης μεθόδου ή του συνδυασμού αυτών των μεθόδων εξαρτάται πάντα από τον συγκεκριμένο τύπο και βαθμό ακράτειας με τον οποίο έχει διαγνωστεί ο ασθενής, καθώς και από την ηλικία και τη γενική του υγεία.

Η θεραπεία πρώτης επιλογής είναι συνήθως εκείνη που είναι η λιγότερο επεμβατική και έχει τις λιγότερες πιθανές παρενέργειες.

Θεραπευτική αγωγή (συντηρητική)

Η θεραπευτική αγωγή σχήματος έχει ως στόχο να αποτελέσει αλλαγή στην τρέχουσα προσέγγιση και την έμπειρη λειτουργία του ασθενούς. Περιλαμβάνει τροποποίηση του τρόπου ζωής, άσκηση και ενδυνάμωση του πυελικού εδάφους.

Η θεραπευτική αγωγή σχήματος είναι η πιο σημαντική και παράγει τα καλύτερα αποτελέσματα στην ακράτεια στρες.

Η τροποποίηση του τρόπου ζωής περιλαμβάνει τη μείωση του βάρους, τη διακοπή του καπνίσματος, τη βελτιστοποίηση της ημερήσιας πρόσληψης υγρών, την προγραμματισμένη κένωση ή την εκπαίδευση στην τουαλέτα. Αυτά είναι τα κύρια βήματα για τη μείωση της συχνότητας εμφάνισης και της επιδείνωσης των συμπτωμάτων ακράτειας.

Η εκπαίδευση της ουροδόχου κύστης είναι επίσης μία από τις θεραπείες για την ακράτεια. Αυτή περιλαμβάνει τη σκόπιμη παρακράτηση των ούρων σε ασθενείς που έχουν συνηθίσει να ουρούν συχνά. Αυτό αυξάνει τη χωρητικότητα της ουροδόχου κύστης και μειώνει τη συσταλτικότητα των μυών της.

Μια σειρά ασκήσεων για την ενδυνάμωση των μυών του πυελικού εδάφους, γνωστές ως ασκήσεις Kegel, είναι επίσης πολύ αποτελεσματικές. Οι ασθενείς μαθαίνουν να συστέλλουν συνειδητά τους μύες του πυελικού εδάφους πριν και κατά τη διάρκεια οποιασδήποτε αύξησης της κοιλιακής πίεσης, για παράδειγμα, όταν βήχουν.

Στόχος είναι η βελτίωση της στήριξης και της λειτουργίας της ουρήθρας, ιδίως στις γυναίκες που μπορούν να συσπάσουν τους πυελικούς μύες από μόνες τους, σφίγγοντας έτσι την ουρήθρα.

Για να επιτευχθούν αποτελέσματα, η ένταση και η κανονικότητα των ασκήσεων είναι ιδιαίτερα σημαντικές.

Πίνακας: Παραδείγματα ασκήσεων ενδυνάμωσης του πυελικού εδάφους με εξοικονόμηση χρόνου και σωματικές απαιτήσεις

Για τις γυναίκες που θέλουν να αποφύγουν τη χειρουργική επέμβαση και δεν είναι σε θέση να ακολουθήσουν μέτρα θεραπείας, όπως η τακτική άσκηση και η τροποποίηση του τρόπου ζωής, υπάρχει η δυνατότητα χρήσης πεσσάρων κολπικής εγκράτειας.

Χρησιμοποιούνται κυρίως σε γυναίκες με ακράτεια λόγω στρες.

Φαρμακολογική θεραπεία

Διάφορες ομάδες φαρμάκων χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της ακράτειας ούρων. Για την επιλογή του κατάλληλου φαρμάκου λαμβάνονται υπόψη ο συγκεκριμένος τύπος ακράτειας, η γενική υγεία της ασθενούς, ο κίνδυνος παρενεργειών και το κατά πόσον η ασθενής λαμβάνει άλλα φάρμακα.

Της φαρμακολογικής θεραπείας πρέπει πάντα να προηγείται ένα σχήμα. Μόνο σε περίπτωση αποτυχίας του εξετάζεται η χρήση φαρμάκων.

Για ορισμένα φάρμακα, το τελικό αποτέλεσμα της θεραπείας μπορεί να χρειαστεί αρκετές εβδομάδες για να φανεί. Οι ασθενείς θα πρέπει να προειδοποιούνται να μην διακόπτουν τη θεραπεία αυθαίρετα και χωρίς να συμβουλεύονται το γιατρό τους.

Η φαρμακολογική θεραπεία συμβάλλει πρωτίστως στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της ακράτειας.

Πίνακας φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της ακράτειας από άγχος και επιτακτική ούρηση

Η πρώτη ομάδα φαρμάκων είναι τα αντιχολινεργικά, που ονομάζονται επίσης αντιμουσκαρινικά. Χρησιμοποιούνται για την ακράτεια ούρησης και είναι τα φάρμακα πρώτης επιλογής.

Τα αντιχολινεργικά δρουν άμεσα στους μύες της ουροδόχου κύστης (απονευρωτής) και αυξάνουν τη χωρητικότητα της ουροδόχου κύστης. Αυτό οδηγεί σε μείωση της επιθυμίας για ούρηση, της συχνότητας των κενώσεων και, σε μικρό βαθμό, της συχνότητας της ούρησης κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Οι πιο συχνές παρενέργειες των αντιχολινεργικών περιλαμβάνουν ξηροστομία, πονοκέφαλο, θολή όραση, επιβράδυνση της πέψης έως δυσκοιλιότητα, υπνηλία και σύγχυση.

Σε περίπτωση σημαντικών ανεπιθύμητων ενεργειών με τα αντιχολινεργικά πρώτης γενιάς, μεταβείτε σε αντιχολινεργικά δεύτερης γενιάς.

Οι αγωνιστές των β3 αδρενεργικών υποδοχέων χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της ακράτειας παρόρμησης. Δρουν απευθείας στο μυϊκό σύστημα της ουροδόχου κύστης (απονευρωτής).

Χρησιμοποιούνται συνήθως σε περιπτώσεις όπου η αντιχολινεργική αγωγή δεν είναι ανεκτή ή δυνατή για τον ασθενή.

Οι ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν, ιδίως, αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Επομένως, δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται σε ασθενείς με υψηλή αρτηριακή πίεση.

Οι αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης και νοραδρεναλίνης χρησιμοποιούνται στη θεραπεία της ακράτειας στρες. Η επίδρασή τους είναι η ενίσχυση του σφιγκτήρα της ουρήθρας, αυξάνοντας έτσι την αντίστασή του και ανακουφίζοντας τα συμπτώματα της διαρροής ούρων.

Τα ορμονικά φάρμακα από την ομάδα των οιστρογόνων χρησιμοποιούνται σε χαμηλές δόσεις σε γυναίκες με χαλαρό κολπικό βλεννογόνο.

Χειρουργική θεραπεία

Η τρίτη γραμμή θεραπείας είναι η χειρουργική θεραπεία.

Αυτή περιλαμβάνει τη χορήγηση οναμποτουλινουμτοξίνης Α, γνωστής ως Botox. Ενέχεται στο τοίχωμα της ουροδόχου κύστης, όπου δρα στη νευρομυϊκή σύνδεση και αναστέλλει την ευερεθιστότητα της ουροδόχου κύστης.

Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις ακράτειας από παρόρμηση, όταν η φαρμακολογική θεραπεία έχει αποτύχει. Η αποτελεσματικότητά της είναι συγκρίσιμη με τη φαρμακολογική θεραπεία, αλλά χωρίς την ανάγκη καθημερινής χορήγησης.

Οι ενέσεις χορηγούνται υπό γενική αναισθησία. Επομένως, μιλάμε για θεραπεία τρίτης γραμμής.

Το αποτέλεσμα παραμένει για περίπου 9-12 μήνες και στη συνέχεια πρέπει να επαναλαμβάνεται. Στους κινδύνους αυτής της διαδικασίας περιλαμβάνονται, ιδίως, ένα προσωρινό πρόβλημα κατακράτησης ούρων, η εμφάνιση λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος ή ο σχηματισμός υπολειμματικών ούρων.

Μια άλλη επιλογή χειρουργικής θεραπείας είναι η νευρική διέγερση του κνημιαίου νεύρου. Το κνημιαίο νεύρο είναι το νεύρο που εκτείνεται από το εσωτερικό του αστραγάλου κατά μήκος του κάτω άκρου του ποδιού προς τα ιερά νεύρα.

Με τη διέγερση αυτού του νεύρου, οι διεγέρσεις μεταδίδονται στο κατώτερο ουροποιητικό σύστημα. Αυτό τροποποιεί την ευαισθησία και τη συσταλτικότητα της ουροδόχου κύστης και συνεπώς το ίδιο το αντανακλαστικό ούρησης.

Η νευρική διέγερση συνιστάται σε γυναίκες με ακράτεια ούρησης που δεν ανταποκρίνονται στην αντιχολινεργική θεραπεία.

Η διαμόρφωση του ιερού νεύρου χρησιμοποιείται επίσης για την ακράτεια παρόρμησης. Πρόκειται για μια διαδικασία κατά την οποία ένας διεγέρτης που εμφυτεύεται στην περιοχή της πυέλου χρησιμοποιείται για να αποσβένει τις υπερβολικές διεγέρσεις που προκύπτουν στην ουροδόχο κύστη μέσω ηλεκτροδίων μολύβδου.

Η μέθοδος αυτή είναι επεμβατική, αλλά είναι πιο αποτελεσματική από τη φαρμακολογική θεραπεία και παρέχει μακροχρόνια ανακούφιση των συμπτωμάτων ακράτειας.

Η χειρουργική θεραπευτική επιλογή για τις γυναίκες με ακράτεια στρες είναι η εμφύτευση υποουρηθρικής ταινίας. Πρόκειται για μια ελάχιστα επεμβατική διαδικασία κατά την οποία μια ταινία προλενίου εισάγεται κάτω από την ουρήθρα.

Η ταινία τοποθετείται κάτω από το κεντρικό τμήμα της ουρήθρας σε σχήμα βρόχου ή οριζόντια. Σκοπός της είναι να παρέχει στήριξη στην ουρήθρα και να εξασφαλίζει τη σταθεροποίησή της ώστε να αποτρέπεται η χαλάρωση και η επακόλουθη διαρροή ούρων.

Η διαδικασία είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική, ιδίως τα πρώτα χρόνια. Μακροπρόθεσμα (μετά από περίπου 10 χρόνια), χάνει την επίδρασή της και τα συμπτώματα της ακράτειας ούρων επανέρχονται. Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι η γυναίκα αμελεί να φροντίσει το πυελικό έδαφος και το υπερβάλλει.

Όλες οι κολπικές επεμβάσεις επηρεάζουν τη σεξουαλική λειτουργία.

Ένα σημαντικό και αναπόσπαστο μέρος της ακράτειας ούρων είναι η χρήση προστατευτικών βοηθημάτων ακράτειας. Τα βοηθήματα ακράτειας δεν αντιμετωπίζουν την αιτία, έχουν μόνο προστατευτική λειτουργία.

Η σημασία τους έγκειται στη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενούς. Ο ασθενής αισθάνεται προστατευμένος και δεν χρειάζεται να ανησυχεί ότι μια απροσδόκητη διαρροή ούρων θα τον ταλαιπωρήσει. Αυτό επιτρέπει επίσης στον ασθενή να ενταχθεί στην κανονική ζωή και να εκτελεί δραστηριότητες όπως κάθε άλλο άτομο.

Τα βοηθήματα ακράτειας έχουν βρει τη θέση τους ιδίως σε ασθενείς με χρόνια ακράτεια, σε εκείνους που δεν ανταποκρίνονται στα θεραπευτικά σχήματα, δεν είναι κατάλληλοι υποψήφιοι για χειρουργική επέμβαση ή δεν συναινούν σε χειρουργική επέμβαση.

Κατά την επιλογή του κατάλληλου βοηθήματος λαμβάνονται υπόψη το φύλο, η ηλικία, το σωματικό βάρος, ο βαθμός κινητικότητας και η ένταση της διαρροής ούρων του ασθενούς.

Στους ασθενείς προσφέρονται βοηθήματα με διαβαθμισμένα ποσοστά απορρόφησης, τα οποία κυμαίνονται από χαμηλότερη απορρόφηση στην περίπτωση των σερβιετών ή των τοποθετούμενων πάνες έως υψηλή απορρόφηση στην περίπτωση των pull-ups, των πάνες ή των σερβιετών για ασθενείς που βρίσκονται σε ύπτια θέση.