Θεραπεία αλλεργιών: φάρμακα, αντιισταμινικά, απευαισθητοποίηση και άλλα
Αφού προσδιοριστούν η αλλεργία και τα συγκεκριμένα αλλεργιογόνα που προκαλούν την ανεπιθύμητη αντίδραση, μπορεί να επιλεγεί η κατάλληλη θεραπεία. Λαμβάνονται υπόψη η ηλικία του ασθενούς, η κατάσταση της υγείας του, η παρουσία άλλων διαγνώσεων, τα κλινικά συμπτώματα και η χρονική εμφάνισή τους.
Η θεραπεία είναι κυρίως συμπτωματική, δηλαδή ανακουφίζει τα αλλεργικά συμπτώματα και τις εκδηλώσεις του ασθενούς. Το βασικό κλειδί για τη θεραπεία και την πρόληψη των αλλεργικών αντιδράσεων είναι η εξάλειψη της επαφής με το συγκεκριμένο αλλεργιογόνο.
Στην τροφική αλλεργία είναι απαραίτητη η αποφυγή τροφίμων και συστατικών τροφίμων που προκαλούν ανεπιθύμητη αντίδραση.
Τα φάρμακα και οι φαρμακευτικές ουσίες που χορηγούνται στους αλλεργικούς ασθενείς μπορούν να χωριστούν σε δύο ομάδες. Η πρώτη ομάδα είναι τα προληπτικά φάρμακα, τα οποία αποσκοπούν στην άμβλυνση και την ανακούφιση των κλινικών συμπτωμάτων της αλλεργίας μακροπρόθεσμα.
Η δεύτερη ομάδα είναι τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για οξεία ανακούφιση όταν τα συμπτώματα επιδεινώνονται. Προορίζονται κυρίως για οξέα προβλήματα, όπως μια κρίση άσθματος ή μια σοβαρή εκδήλωση αλλεργικής ρινίτιδας.
Τα αντιισταμινικά είναι η πιο συνηθισμένη μορφή θεραπείας για τα εισπνεόμενα αλλεργιογόνα. Είναι από τα μακροβιότερα χρησιμοποιούμενα φάρμακα στην ιατρική των αλλεργιών.
Τα φάρμακα αναστέλλουν τις επιδράσεις της ισταμίνης, η οποία αυξάνεται υπερβολικά στο σώμα του αλλεργικού όταν το αλλεργιογόνο διέρχεται από τον οργανισμό, προκαλώντας τα ίδια τα συμπτώματα της αλλεργίας. Τα αντιισταμινικά μπορούν να λαμβάνονται από το στόμα με τη μορφή χαπιών, σταγόνων ή ενέσεων.
Τα κορτικοστεροειδή είναι ένας άλλος τύπος φαρμάκων για την αλλεργία. Πρόκειται για ορμονικά αντιφλεγμονώδη φάρμακα που χρησιμοποιούνται για πιο σοβαρές ή οξείες ιατρικές καταστάσεις.
Το πρόβλημα των συνολικών ανεπιθύμητων παρενεργειών τους με τη μακροχρόνια χρήση έχει εξαλειφθεί με την τοπική εφαρμογή με τη μορφή ρινικών σπρέι, σταγόνων, εισπνεόμενων φαρμάκων ή δερματικών σκευασμάτων με τη μορφή πηκτωμάτων και αλοιφών.
Εάν οι αλλεργίες εμφανίζονται κυρίως στο δέρμα με τη μορφή εξανθημάτων ή εκζέματος, ενδείκνυται η τοπική εφαρμογή κορτικοστεροειδών για την ανακούφιση της ανοσολογικής αντίδρασης.
Μια άλλη επιλογή είναι η υποευαισθητοποίηση (απευαισθητοποίηση), κατά την οποία χορηγούνται στον ασθενή σταδιακά αυξανόμενες ποσότητες ενός ειδικά επεξεργασμένου αλλεργιογόνου με ένεση ή ειδικές σταγόνες.
Στόχος αυτής της μορφής θεραπείας είναι να αυξηθεί η ανοχή του αλλεργικού στο συγκεκριμένο αλλεργιογόνο. Ωστόσο, πρόκειται για μια μακροχρόνια θεραπεία σε συνεργασία με τον ασθενή.
Το κλειδί για τη θεραπεία της αλλεργίας είναι επομένως η συστηματική, τακτική και μακροχρόνια θεραπεία, η οποία πραγματοποιείται σε συνεργασία με τον ασθενή τόσο στην κατάσταση ηρεμίας όσο και στην οξεία κατάσταση της αλλεργίας.
Σκοπός της ολοκληρωμένης θεραπείας είναι η σταθεροποίηση της κατάστασης της υγείας, η πρόληψη της ανάπτυξης σοβαρών αλλεργικών συμπτωμάτων, η πρόληψη της επιδείνωσης της κατάστασης και, τέλος, η αποτροπή της εξέλιξης της αλλεργίας σε οξύ στάδιο.
Ωστόσο, πολύ συχνά παρατηρείται παραβίαση της συμμόρφωσης με τη σύνθετη προληπτική θεραπεία και διακοπή της θεραπείας στη φάση ηρεμίας της νόσου.