Θεραπεία και φαρμακευτική αγωγή για τη νόσο του Alzheimer. Ποια αγωγή θα βοηθήσει;

Η θεραπεία της άνοιας Αλτσχάιμερ είναι πολύπλοκη, χρησιμοποιώντας όλες τις διαθέσιμες επιλογές συμπτωματικής φαρμακοθεραπείας.

Ωστόσο, σημαντικό ρόλο παίζουν και οι μη φαρμακολογικές θεραπείες, όπως η γνωστική εκπαίδευση, η ψυχοκοινωνική αλληλεπίδραση, η εκπαίδευση των φροντιστών, η ζωοθεραπεία, η μουσικοθεραπεία, η αρωματοθεραπεία και πολλές άλλες.

Η φαρμακολογική θεραπεία διακρίνεται σε "πρωτογενή" και "δευτερογενή" θεραπεία.

• Η πρωτογενής θεραπεία χρησιμοποιεί τους λεγόμενους γνωστικούς παράγοντες. Πρόκειται για φάρμακα για τη συμπτωματική αντιμετώπιση των γνωστικών ελλειμμάτων στην άνοια. Επιβραδύνουν την εξέλιξη της νόσου. Περιλαμβάνουν τις αντιχολινεστεράσες, τη μεμαντίνη και το εκχύλισμα ginkgo biloba.
• Αναφερόμαστε σε άλλα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση των νευροψυχιατρικών συμπτωμάτων της άνοιας, όπως η κατάθλιψη, ως δευτερογενείς θεραπείες.

Μια πολύ επιτυχημένη θεραπεία είναι η αναστολή των ενζύμων που διασπούν την ακετυλοχολίνη. Πρόκειται για τους αναστολείς της χολινεστεράσης, οι οποίοι επιβραδύνουν αποτελεσματικά την εξέλιξη των κλινικών συμπτωμάτων της άνοιας.

Έχουν το μεγαλύτερο όφελος όταν εισάγονται στα πρώιμα στάδια της άνοιας. Έως και το 50% των ασθενών με Αλτσχάιμερ περιγράφουν όχι μόνο βελτιωμένη γνωστική λειτουργία αλλά και διατήρηση του ρυθμού της καθημερινής λειτουργίας.

Συχνά χρησιμοποιούνται τρεις αναστολείς της χολινεστεράσης: η δονεπεζίλη, η ριβαστιγμίνη και η γαλανταμίνη.

Πολλές παρενέργειες μπορεί να εμφανιστούν κατά τη διάρκεια της θεραπείας:

• Βραδυκαρδία
• αυξημένη έκκριση γαστρικού οξέος
• αυξημένη ευερεθιστότητα του γαστρεντερικού σωλήνα
• ναυτία
• διάρροια
• ανορεξία (έλλειψη όρεξης)

Αντίθετα, το πλεονέκτημα είναι η χαμηλή επιβάρυνση του ήπατος και ο χαμηλός κίνδυνος αλληλεπιδράσεων φαρμάκων.

Η μεμαντίνη είναι το κύριο φάρμακο κατά της εξέλιξης της νόσου Αλτσχάιμερ. Ο σημαντικότερος μηχανισμός δράσης της είναι η παρεμπόδιση της απελευθέρωσης του γλουταμινικού. Το αποτέλεσμα είναι η βελτίωση της νόησης, ιδίως της εξασθένησης της μνήμης, αλλά και η επιβράδυνση της απώλειας νευρικών κυττάρων και συνεπώς της εξέλιξης της άνοιας.

Η μεμαντίνη τείνει να είναι καλά ανεκτή από τους ασθενείς, με ελάχιστες παρενέργειες, οι οποίες είναι σπάνιες. Οι πιο συχνές είναι η ζάλη, ο πονοκέφαλος, η δυσκοιλιότητα και η υπνηλία.

Το εκχύλισμα Ginkgo biloba κατέχει ιδιαίτερη θέση στη θεραπεία της άνοιας. Βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος, είναι νευροπροστατευτικό, απομακρύνει τις ελεύθερες ρίζες και επομένως είναι αντιοξειδωτικό.

Χρησιμοποιείται κυρίως στη θεραπεία της ήπιας γνωστικής εξασθένησης, της αγγειακής άνοιας και των πρώιμων σταδίων της εκφυλιστικής άνοιας. Στη θεραπεία της ΝΑ, αποτελεί περισσότερο υποστηρικτική θεραπεία, με την υπάρχουσα θεραπεία με μεμαντίνη και αναστολείς της χολιντρανσφεράσης.

Το φάρμακο είναι μη τοξικό, πολύ καλά ανεκτό. Οι ήπιες παρενέργειες περιλαμβάνουν πιθανές αντιαιμοπεταλιακές επιδράσεις, δηλαδή αυξημένο κίνδυνο αιμορραγίας.

Η νευροψυχιατρική υποστήριξη αποτελεί επίσης απαραίτητη θεραπεία. Χρησιμοποιούνται αντικαταθλιπτικά και αντιψυχωσικά, αλλά η χρήση τους απαιτεί προσοχή, ιδίως σε ηλικιωμένους ασθενείς.

Πρόγνωση

Η άνοια Αλτσχάιμερ είναι μια σταθερά εξελισσόμενη νόσος, χωρίς βραχυπρόθεσμες διακυμάνσεις. Μπορεί να υπάρχουν περίοδοι χωρίς εξέλιξη, που ονομάζονται οροπέδια, όταν η κλινική κατάσταση είναι σταθερή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Ωστόσο, η νόσος είναι μη αναστρέψιμη και ανίατη, ακόμη και θανατηφόρα.

Ο μέσος χρόνος επιβίωσης από τη διάγνωση έως το θάνατο είναι 7-8 έτη.

Υπάρχουν περιπτώσεις όπου οι ασθενείς επιβιώνουν για 15 έτη ή και περισσότερο. Ο χρόνος επιβίωσης εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Ο σημαντικότερος καλός προγνωστικός παράγοντας είναι η έγκαιρη ανίχνευση και διάγνωση της νόσου και συνεπώς η έγκαιρη έναρξη υποστηρικτικής θεραπείας.