Επιπεφυκίτιδα: τι την προκαλεί σε παιδιά και ενήλικες; Θα βοηθήσουν οι συμβουλές της γιαγιάς;

Η επιπεφυκίτιδα είναι μία από τις πιο συχνές παθήσεις του ματιού. Μπορεί να αναγνωριστεί από τυπικά δυσάρεστα συμπτώματα, όπως κνησμός και αίσθηση ξένου σώματος πίσω από το βλέφαρο, αλλά και από αισθητή ερυθρότητα του ματιού, αυξημένο κνησμό και γενική δυσφορία στην περιοχή.

Conjunctivitis = επιπεφυκίτιδα.

Η επιπεφυκίτιδα προσβάλλει άτομα όλων των ηλικιών, από παιδιά και εφήβους μέχρι ενήλικες και ηλικιωμένους. Στην εκδήλωσή της εμπλέκονται διάφοροι εξωτερικοί και εσωτερικοί παράγοντες. Είναι οξεία με αιφνίδια έναρξη, αλλά μπορεί να είναι και χρόνια.

Συχνά αναρωτιέστε: Τι προκαλεί την επιπεφυκίτιδα; Είναι βακτήρια ή ιοί; Πώς είναι με αυτή τη νόσο στα παιδιά; Μπορούν να βοηθήσουν κάποιες σπιτικές συνταγές, συμβουλές της γιαγιάς, βότανα (π.χ. κολλιτσίδα); Ή είναι απαραίτητη μόνο η επαγγελματική θεραπεία με σταγόνες;

Βασικές πληροφορίες για τον επιπεφυκότα.

Ο επιπεφυκότας είναι ένα από τα προστατευτικά και βοηθητικά όργανα του ματιού. Επαγγελματικά αναφέρεται ως tunica conjunctiva. Τα άλλα είναι οι βλεφαρίδες, ο οφθαλμικός κόγχος (τροχός), οι δακρυϊκοί πόροι, η δακρυϊκή συσκευή, καθώς και οι μύες του ματιού.

Ο επιπεφυκότας είναι μια λεπτή, διαφανής και γυαλιστερή μεμβράνη. Έχει χρώμα ελαφιού. Καλύπτει το μάτι στην περιοχή όπου βρίσκεται η εσωτερική πλευρά των βλεφαρίδων, το βλέφαρο και το μπροστινό μέρος του βολβού του ματιού. Σχηματίζει τον επιπεφυκότα σάκο.

Συνδέεται με τη ρινική κοιλότητα στο τμήμα του δακρυϊκού πόρου.

Διαιρείται σε τρεις δομές. Οι δύο πρώτες είναι οι βλεφαριδωτές δομές του βλεφάρου και του βολβού του ματιού. Οι δομές αυτές συγχωνεύονται για να σχηματίσουν την άνω και κάτω μεταβατική βλεφαρίδα, την άνω και κάτω βλεφαρίδα (formix superior και inferior), αντίστοιχα.

Δύο σημαντικές λειτουργίες του επιπεφυκότα:

• μηχανική προστασία.
  • καλύπτει το μάτι
  • τον καθαρισμό του
  • τον προστατεύει επίσης ανοσολογικά, με την παρουσία αμυντικών κυττάρων
• εκκριτικά - αποτελεί μέρος του σχηματισμού και της προστασίας του δακρυϊκού φιλμ

Ο επιπεφυκότας είναι πλούσια αγγειωμένος. Κατά τη διάρκεια της φυσιολογικής ηρεμίας, τα αιμοφόρα αυτά αγγεία δεν είναι ορατά. Ωστόσο, το σημείο καμπής είναι όταν το μάτι φλεγμαίνει.

Εισαγωγικά, αξίζει επίσης να αναφέρουμε τον επιπεφυκότα σάκο. Χρησιμεύει για τη συλλογή των δακρύων, τα οποία πλένουν την επιφάνεια του ματιού, το καθαρίζουν και το υπερασπίζονται.

Το δακρυϊκό φιλμ έχει επομένως μηχανικό και ανοσολογικό χαρακτήρα. Υπερασπίζεται έτσι το επιθήλιο του κερατοειδούς.

Το δακρυϊκό φιλμ είναι ο πρώτος φραγμός του οφθαλμού. Το πάχος του είναι περίπου 7 έως 8 μm. Διαθέτει κύριες στιβάδες. Αυτές είναι η στιβάδα ελαίου, νερού και βλεννίνης. Επιπλέον, υπάρχουν δύο ενδιάμεσες στιβάδες ανάμεσά τους.

Η επιπεφυκίτιδα είναι...

Η επιπεφυκίτιδα είναι μια φλεγμονώδης νόσος του επιπεφυκότα που προκαλείται από διάφορους παράγοντες. Παραδείγματα αποτελούν τα βακτήρια, οι ιοί και οι αλλεργίες. Εμφανίζεται επίσης σε άλλες ασθένειες, ως φλεγμονή και όχι ως ξεχωριστή ασθένεια.

Στα αγγλικά, ονομάζεται εύστοχα pinkeye (ροζ μάτι).

Η νόσος χαρακτηρίζεται από ερυθρότητα της μεμβράνης που καλύπτει το μπροστινό μέρος του ματιού και το εσωτερικό του βλεφάρου. Αυτός ο ροζ προς κόκκινος χρωματισμός συνοδεύεται από διάφορες δυσάρεστες ενοχλήσεις.

Επιπλέον, το τρίψιμο και το σκούπισμα του ματιού μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση ή να εξαπλώσει τους μικροοργανισμούς.

Και αυτό μας φέρνει στο ερώτημα: είναι η επιπεφυκίτιδα μεταδοτική/μολυσματική;

Ναι, είναι.

Οι μικροοργανισμοί μπορούν να μεταδοθούν από το ένα μάτι στο άλλο με απρόσεκτο τρίψιμο. Αλλά και από άτομο σε άτομο. Κάτι που είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο στις παιδικές ομάδες όταν παίζουν σε στενή επαφή.

Η επιπεφυκίτιδα μπορεί να προσβάλει μόνο το ένα μάτι, αλλά και τα δύο μάτια.

Ωστόσο, μπορεί να υπάρχει και σε άλλες κοινές ασθένειες, όπως το κρυολόγημα, το συνάχι ή η γρίπη.

Η επιπεφυκίτιδα προκαλείται συχνότερα από μικροοργανισμούς, από τους οποίους οι ιοί είναι οι πρώτοι. Οι δεύτεροι πιο συνηθισμένοι είναι τα βακτήρια. Μπορεί επίσης να είναι μυκητίαση ή παρασιτική λοίμωξη.

Μια κοινή αιτία ερυθρότητας και φλεγμονής των επιπεφυκότων είναι η αλλεργία. Η εποχική αλλεργία στη γύρη (γνωστή και ως αλλεργική ρινίτιδα) είναι τυπική.

Ανάλογα με την πορεία των δυσκολιών, διακρίνεται σε:

1. υπεροξεία - εμφανίζεται πολύ γρήγορα, μέσα σε λίγες ώρες από τη μόλυνση
2. οξεία - έναρξη μέσα σε λίγες ημέρες μετά την επαφή και εξελίσσεται μέσα σε 4 εβδομάδες
3. χρόνια - διαρκεί περισσότερο από 4 εβδομάδες, μπορεί να έχει ή να μην έχει οξείες επαναλαμβανόμενες εξάρσεις (παροξύνσεις)

Οι κύριες αιτίες χωρίζονται σε δύο μεγάλες ομάδες:

1. Λοιμώδεις
   • Ιοί
   • Βακτήρια
   • Χλαμύδια
   • μύκητες
   • παράσιτα
2. Μη μολυσματικά
   • Αλλεργίες
   • Αυτοάνοσα νοσήματα
   • Άλλα (βρωμιά, καπνός, σαμπουάν, χλώριο στην πισίνα)

Ο πίνακας απαριθμεί μορφές επιπεφυκίτιδας

Τα συμπτώματα είναι γνωστά σε όλους, τουλάχιστον τα βασικά και τυπικά. Οι ειδικές εκδηλώσεις υποδηλώνουν στη συνέχεια μια πιθανή αιτία. Η ακριβής αιτία προσδιορίζεται από έναν ειδικό.

Μπορεί να προσβάλλει το ένα μάτι και αργότερα να εξαπλωθεί στο άλλο μάτι. Μερικές φορές εμφανίζεται και στα δύο μάτια ταυτόχρονα.

Απλουστευτικά διακρίνονται σε αντικειμενικές (αυτές που φαίνονται εξωτερικά) και υποκειμενικές (αυτές που αισθάνεται ο ασθενής).

Παραδείγματα αντικειμενικών (εμφανών) συμπτωμάτων είναι η ερυθρότητα, το πρήξιμο, η δακρύρροια, το πυώδες έκκριμα και τα ξηρά νυσταγμένα μάτια.

Τα υποκειμενικά αισθήματα είναι παραδείγματα καύσου, κοψίματος, αίσθησης ξένου σώματος, γενικής δυσφορίας.

Τα τυπικά συμπτώματα της επιπεφυκίτιδας περιλαμβάνουν:

• ερυθρότητα του επιπεφυκότα (υπεραιμία, τονισμός των αιμοφόρων αγγείων στο μάτι).
• αυξημένη δακρύρροια
• αίσθημα ξένου σώματος ή άμμου στο μάτι
• δυσφορία, ενόχληση που δεν μπορεί να περιγραφεί
• κνησμός, κάψιμο, πόνος
• θολή όραση - λόγω της παρουσίας εκκρίσεων και δακρύων
• φωτοφοβία (αυξημένη ευαισθησία στο φως)
• έκκριμα, κίτρινο, λευκό, πυώδες
• πρήξιμο του βλεφάρου
• μεμβράνες και ψευδομεμβράνες, πλάκες στο μάτι
• ουλές
• Μελάγχρωση, χρωματικές αλλαγές
• αιμορραγία (αιμορραγία, αιμορραγία κάτω από τον επιπεφυκότα)
• χημειοποίηση - οίδημα του επιπεφυκότα
• Διευρυμένοι λεμφαδένες

Ο κνησμός είναι πιο χαρακτηριστικός για τις αλλεργικές μορφές επιπεφυκίτιδας.

Το κόκκινο μάτι ή η υπεραιμία του οφθαλμού είναι ένα τυπικό σημάδι ότι κάτι δεν πάει καλά. Τα αιμοφόρα αγγεία του επιπεφυκότα συνήθως δεν είναι ορατά ή σχεδιάζονται ανεπαίσθητα.

Όμως, ως αποτέλεσμα της φλεγμονής, συμβαίνει μια αντίδραση που τα κάνει να διαστέλλονται. Η παροχή αίματος στην περιοχή αυξάνεται.

Τα αιμοφόρα αγγεία είναι σαφώς και ευδιάκριτα ορατά.

Μπορεί επίσης να συναντήσετε τον όρο αυξημένη έγχυση. Τεχνικά αναφέρεται ως επιφανειακή (παράδειγμα κατάστασης όπου τα αιμοφόρα αγγεία κινούνται μαζί με τον επιπεφυκότα) ή βαθιά (τα αιμοφόρα αγγεία δεν κινούνται) έγχυση. Εναλλακτικά, συγκρούονται τα χαρακτηριστικά και των δύο, δηλαδή μικτή έγχυση.

Προσοχή, με την ταχεία έναρξη έντονου πόνου, φωτοφοβία, υπάρχει υποψία φλεγμονής του κερατοειδούς.

Ορισμένα σημεία της επιπεφυκίτιδας κατά προέλευση:

1. Ιός
   • Υδαρής έκκριση
   • Επιφανειακή ένεση - ερυθρότητα των αιμοφόρων αγγείων
   • παρουσία σπυριών στις βλεφαρίδες - στον ιό του έρπητα
2. Βακτήρια
   • πυώδες λευκό έκκριμα
   • μετά από μια νύχτα αποξηραμένων υπνωτικών χαπιών, κίτρινο, πράσινο
   • επιφανειακή ένεση - ερυθρότητα των αιμοφόρων αγγείων
   • μετάδοση από το ένα μάτι στο άλλο συνήθως εντός 2 ημερών
3. Μούχλα
   • λευκές και μαλακές εναποθέσεις που μοιάζουν με τυρί cottage στην επιφάνεια του επιπεφυκότα
   • το μάτι μπορεί να μην παρουσιάζει ερυθρότητα
4. Μη μολυσματικό
   • Δάκρυα
   • κοπή
   • Ήπια έγχυση στον επιπεφυκότα, έγχυση επιφανειακών αιμοφόρων αγγείων
   • πρήξιμο της περιοχής των βλεφαρίδων
   • Το έκκριμα είναι ορώδες, βλεννώδες, χλωμό, συρρέον.
5. Αλλεργίες
   • Κνησμός, κάψιμο
   • πρήξιμο της περιοχής των βλεφαρίδων
   • χημειοποίηση
   • ορώδες ή βλεννώδες έκκριμα

Εναλλακτικά, μπορεί να υπάρχει βλεφαροεπιπεφυκίτιδα, η οποία είναι ένας συνδυασμός επιπεφυκίτιδας και φλεγμονής των βλεφάρων. Σε αυτή την περίπτωση υπάρχει ερυθρότητα και οίδημα και στα δύο μέρη.

Η διάγνωση της νόσου βασίζεται στο ιατρικό ιστορικό. Το άτομο παραπονιέται για υποκειμενικές δυσκολίες. Στη συνέχεια ο γιατρός εξετάζει το άτομο. Βλέπει αντικειμενικές εκδηλώσεις που του επιτρέπουν να υποθέσει την υποκείμενη αιτία.

Ωστόσο, οι κόκκινοι επιπεφυκότες μπορεί να είναι σύμπτωμα άλλων ασθενειών. Ως εκ τούτου, ειδικά στην περίπτωση μακροχρόνιων, επίμονων και επαναλαμβανόμενων προβλημάτων, είναι απαραίτητη η εξέταση από ειδικό. Αυτή μπορεί να περιλαμβάνει οφθαλμολογικές και άλλες εξετάσεις ανάλογα με τα προβλήματα που υπάρχουν.

Είναι απαραίτητο να διαφοροποιηθούν ή να επιβεβαιωθούν ορισμένες άλλες ασθένειες που μπορεί να προσβάλλουν τον οφθαλμό (γλαύκωμα, κερατίτιδα, ραγοειδίτιδα). Μπορεί επίσης να εμπλέκονται άλλες συστηματικές ασθένειες ή αυτοάνοσα νοσήματα.

Για την καθιέρωση της διάγνωσης χρησιμοποιούνται οι ακόλουθες μέθοδοι:

• ιστορικό
• εξέταση του πρόσθιου τμήματος του οφθαλμού
• εκστροφή (περιστροφή των βλεφάρων)
• επίχρισμα βλεφάρου, σε περίπτωση αμφιβολίας και επιμονής της φλεγμονής - βακτηριακή καλλιέργεια (ενδεχομένως ιογενής)
• δειγματοληψία αίματος
• τεστ αλλεργίας

Πώς εξελίσσεται η ασθένεια;

Αυτό, φυσικά, εξαρτάται από το αίτιο που την προκαλεί. Την πρώτη στιγμή, μπορεί να είναι η παρουσία ερεθισμού των ματιών, ο οποίος εκδηλώνεται με κνησμό, κάψιμο, κοπή ή άλλη δυσφορία.

Η δυσκολία συμπληρώνεται από την αίσθηση ενός ξένου σώματος στο μάτι, συχνά ακόμη και από την αίσθηση άμμου στο μάτι.

Εμφανίζεται ερυθρότητα του επιπεφυκότα, η οποία μπορεί να είναι διαφορετικού βαθμού και σοβαρότητας, και αυξημένη δακρύρροια (έκκριση από το μάτι), η οποία μπορεί να υποτεθεί ότι είναι ιός ή βακτήριο.

Μια σαφώς λευκή πυώδης έκκριση, γκρι και κίτρινου χρώματος, υποδηλώνει βακτηριακή μικροχλωρίδα. Η εκδήλωση είναι, ιδιαίτερα το πρωί μετά το ξύπνημα, ξηρές κίτρινες υπνικές κηλίδες στα μάτια, δηλαδή στα βλέφαρα και στις βλεφαρίδες.

Επιπλέον, οι βακτηριακές λοιμώξεις είναι χαρακτηριστικό ότι προσβάλλουν πρώτα το ένα μάτι και στη συνέχεια εξαπλώνονται στο άλλο μάτι μέσα σε 2 ημέρες (η περίοδος μπορεί να επεκταθεί σε 6 ημέρες).

Η επιπεφυκίτιδα προσβάλλει το ένα ή και τα δύο μάτια.

Η ιογενής επιπεφυκίτιδα τρέχει πολύ συχνά μαζί με μια λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος. Αυτό μπορεί να συμβαίνει στην αρχή της νόσου, αλλά και ως πιθανή επιπλοκή με μεταγενέστερη εμφάνιση δυσκολιών.

Η λοίμωξη μπορεί επίσης να μεταδοθεί από το ένα μάτι στο άλλο.

Η αλλεργία χαρακτηρίζεται από υπερβολική και δυσανάλογη αντίδραση στο αλλεργιογόνο. Στην περίπτωση αυτή, τα συμπτώματα εμφανίζονται μετά την έκθεσή του. Παραδείγματα είναι ένα εποχιακά επαναλαμβανόμενο πρόβλημα με ρινική καταρροή, φαγούρα στα μάτια και τα παρόμοια.

Φυσικά, τα προβλήματα υποχωρούν μετά από ένα χρονικό διάστημα χωρίς έκθεση. Τα αντιισταμινικά, δηλαδή τα φάρμακα για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της αλλεργίας, βοηθούν.

Ο πάσχων από αλλεργία παραπονιέται κυρίως για φαγούρα στα μάτια, υπερβολική δακρύρροια, η οποία συνοδεύεται από αυξημένη ρινική έκκριση. Οι επιπεφυκότες έχουν ένα τονισμένο μοτίβο αιμοφόρων αγγείων. Λόγω της επίδρασης της ισταμίνης και άλλων αγγειοδραστικών ουσιών (ουσίες που δρουν στα αιμοφόρα αγγεία), τα αιμοφόρα αγγεία διαστέλλονται και η περιοχή είναι πιο κατακόκκινη.

Άλλες μορφές εξαρτώνται από την υποκείμενη νόσο. Εάν το πρόβλημα του επιπεφυκότα υποτροπιάζει, είναι απαραίτητη η εξέταση από ειδικό.

Οι σοβαρές μορφές μπορεί να οδηγήσουν σε μόνιμη βλάβη του επιπεφυκότα και του ματιού. Επιπλέον, ο μολυσματικός μικροοργανισμός μπορεί να εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος.

Η πρόληψη είναι σημαντική

Η πρόληψη των οφθαλμικών παθήσεων είναι επίσης σημαντική. Τι θα βοηθήσει τα μάτια σας, ρωτάτε;

Η πρόληψη περιλαμβάνει:

• τακτικό πλύσιμο των χεριών, σαπούνι και νερό.
• να μην αγγίζετε τα μάτια σας με βρώμικα χέρια
• να μη χρησιμοποιείτε τις πετσέτες των άλλων- κάθε μέλος του νοικοκυριού πρέπει να έχει τη δική του πετσέτα προσώπου
• δικές του σταγόνες
• δικό του μακιγιάζ
• να φροντίζετε σωστά τους φακούς επαφής
• να χρησιμοποιείτε γυαλιά ηλίου όταν βρίσκεστε σε εξωτερικούς χώρους, στον ήλιο και στον άνεμο
• επαρκής πρόσληψη υγρών
• βιταμίνες (ιδίως Α) και μέταλλα
• χρήση προστατευτικού εξοπλισμού για επικίνδυνες εργασίες
• τα μολυσμένα άτομα (ιδίως τα παιδιά) πρέπει να παραμένουν απομονωμένα στο σπίτι κατά τη διάρκεια της ασθένειας
• εμβολιασμός κατά του Haemophilus influenzae, του πνευμονιόκοκκου και της Neisseria meningitidis