Σπονδυλαρθρίτιδα: πόνος που οφείλεται σε φλεγμονή της πλάτης και των αρθρώσεων των χεριών και των ποδιών;

Η σπονδυλαρθρίτιδα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης ρευματική νόσος κατά την οποία το κατώτερο τμήμα της σπονδυλικής στήλης προσβάλλεται κυρίως από φλεγμονή. Φλεγμονή των αρθρώσεων των άκρων, καθώς και προβλήματα με τα μάτια ή το πεπτικό σύστημα, είναι επίσης παρόντα.

Επιπλέον, η βλάβη επηρεάζει και τις συνδέσεις των τενόντων. Η πιο σοβαρή κατάσταση είναι η εξέλιξη της νόσου στο στάδιο της αγκύλωσης, δηλαδή της δυσκαμψίας της σπονδυλικής στήλης.

Η δυσκαμψία της σπονδυλικής στήλης ως αποτέλεσμα της σπονδυλαρθρίτιδας αναφέρεται ήδη ως:
Αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα ή επίσης νόσος του Bechterev (morbus Bechterev).

Η σπονδυλαρθροπάθεια, όπως αλλιώς είναι γνωστή η προοδευτική φλεγμονή της σπονδυλικής στήλης και των αρθρώσεων, συνδυάζει διάφορες ειδικές ασθένειες. Αυτές έχουν κοινά χαρακτηριστικά, αλλά και κάποιες διαφορές.

Αρθρίτιδα με σπονδυλαρθρίτιδα = σπονδυλαρθρίτιδα.

Η σπονδυλαρθρίτιδα είναι μια ρευματική φλεγμονώδης νόσος της σπονδυλικής στήλης και των περιφερικών αρθρώσεων (αρθρώσεις των άκρων). Περιλαμβάνει διάφορους υποτύπους.

Θέλετε να μάθετε περισσότερα για τη σπονδυλαρθρίτιδα;
Τι την προκαλεί;
Πώς εκδηλώνεται;
Και μια σύντομη θεραπεία;
Διαβάστε μαζί μας.

Τι είναι η σπονδυλαρθροπάθεια και πώς διακρίνεται

Σπονδυλαρθρίτιδα = χρόνια ρευματική φλεγμονώδης νόσος της σπονδυλικής στήλης και των περιφερικών αρθρώσεων.

Η σπονδυλαρθρίτιδα προσβάλλει τη σπονδυλική στήλη, κυρίως στο κατώτερο τμήμα της, δηλαδή την οσφυϊκή και ιερή περιοχή. Η πιο δυσμενής βλάβη εμφανίζεται στο επίπεδο της συμβολής της σπονδυλικής στήλης και της λεκάνης. Αυτή αναφέρεται ως ιερολαγόνιος άρθρωση.

Η φλεγμονή αυτής της άρθρωσης ονομάζεται επαγγελματικά ιερολαγόνιος άρθρωση.

Η ρευματική διαδικασία βλάπτει τον αξονικό σκελετό καθώς και τις περιφερικές αρθρώσεις.

• αξονικός σκελετός = αξονικός = σπονδυλική στήλη
• περιφερικές αρθρώσεις = αρθρώσεις των άκρων, όπως οι ώμοι, οι αγκώνες, τα ισχία, τα γόνατα, οι αστράγαλοι ή οι μικρές αρθρώσεις των χεριών και των ποδιών

Ανάλογα με το ποια βλάβη επικρατεί, η i διακρίνεται σε αξονική σπονδυλαρθρίτιδα ή σε περιφερική μορφή.

Αξονική σπονδυλαρθρίτιδα / περιφερική σπονδυλαρθρίτιδα

Η αρνητική επίδραση στις περιοχές αυτές είναι κοινή σε κάθε μορφή σπονδυλαρθρίτιδας.

Επιπλέον, χαρακτηρίζονται επίσης από τη συσχέτιση άλλων επιπλοκών υγείας. Αυτές μπορούν να φτάσουν στους συνδετικούς ιστούς σε όλο το σώμα.

Έτσι, ο ρευματισμός επηρεάζει τα μάτια, το δέρμα, τα αιμοφόρα αγγεία, την καρδιά, αλλά και το έντερο και το πεπτικό σύστημα γενικότερα.
Προκύπτουν και άλλοι κίνδυνοι για την υγεία.

Η σπονδυλαρθρίτιδα χωρίζεται σε διάφορους υποτύπους, όπως φαίνεται στον πίνακα

Οι νόσοι αυτές έχουν κοινά χαρακτηριστικά:

• Είναι ρευματική φλεγμονώδης νόσος.
• απουσία ρευματοειδούς παράγοντα = οροαρνητική και απουσία ρευματικών οζιδίων
• συχνή ολιγοαρθρίτιδα - φλεγμονή έως και 4 αρθρώσεων, μπορεί να σχετίζεται με δακτυλίτιδα (πρήξιμο των δακτύλων που μοιάζει με λουκάνικο)
• ιερολαγονίτιδα και σπονδυλαρθρίτιδα - φλεγμονή των ιερολαγονίων αρθρώσεων και της σπονδυλικής στήλης
• οικογενής εμφάνιση και συσχέτιση με τον δείκτη HLA-B27
• εξωαρθρικές εκδηλώσεις που αφορούν τα μάτια, το δέρμα, τους βλεννογόνους, το καρδιαγγειακό ή το πεπτικό σύστημα

Καθώς οι νόσοι αυτές δεν είναι θετικές στον ρευματοειδή παράγοντα, αναφέρονται επίσης ως οροαρνητική σπονδυλαρθρίτιδα.

Η νόσος προσβάλλει κυρίως νέους ανθρώπους, από την ηλικία των 20 έως 40 ετών. εν υπάρχει σηµαντική διαφορά ως προς το φύλο που προσβάλλεται.

Μπορεί να παραμείνει απαρατήρητη για μεγάλο χρονικό διάστημα, μη ειδική, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένη διάγνωση ή καθυστερημένη διάγνωση. Ωστόσο, η έγκαιρη ανίχνευση και η έγκαιρη θεραπεία παίζουν σημαντικό ρόλο.

Στις ρευματικές παθήσεις, η έγκαιρη διάγνωση σε συνδυασμό με τη θεραπεία έχει μεγάλη σημασία.

Η αιτία αυτής της νόσου δεν είναι επακριβώς γνωστή. Αναφέρεται ότι διάφοροι παράγοντες εμπλέκονται στην ανάπτυξη της σπονδυλαρθρίτιδας. Συνεπώς, πρόκειται για πολυπαραγοντική δράση.

Η παρουσία της θετικότητας του γονιδίου HLA-B27 αποτελεί παράγοντα κινδύνου. Ωστόσο, δεν αναπτύσσουν ρευματική νόσο όλα τα άτομα με αυτό το γονίδιο.

Ωστόσο, αναφέρεται ότι υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος εκδήλωσης της νόσου εάν ένα μέλος της οικογένειας είναι θετικό σε αυτόν τον δείκτη.

Ένα άλλο παράδειγμα είναι η ταυτόχρονη φλεγμονή του εντέρου και της άρθρωσης όταν υπάρχει θετικότητα HLA, όπως στη νόσο του Crohn ή στην ελκώδη κολίτιδα. Αυτός ο υπότυπος σπονδυλαρθρίτιδας αναφέρεται ως εντεροπαθητική σπονδυλαρθρίτιδα.

Ο παγκόσμιος επιπολασμός της σπονδυλαρθρίτιδας αναφέρεται ότι είναι περίπου 0,5 έως 1,9%.

Στη γενετική βάση προστίθενται και εξωτερικοί παράγοντες. Παράδειγμα στην περίπτωση αυτή είναι μια λοίμωξη που προκαλείται από ένα παθογόνο - βακτήρια, ιούς, συχνά χλαμύδια. Η παρουσία αυτού του εκλυτικού παράγοντα σε ένα άτομο με προδιάθεση πυροδοτεί την ανάπτυξη της νόσου. Και αυτό ισχύει στην περίπτωση της αντιδραστικής σπονδυλαρθρίτιδας.

Τα ρευματικά νοσήματα είναι αυτοάνοσα νοσήματα που προκαλούνται από ένα ελάττωμα της ανοσίας. Η τροποποιημένη από τη νόσο ανοσία επιτίθεται στα κύτταρα και τους ιστούς του ίδιου του σώματος. Το γιατί συμβαίνει αυτό είναι επίσης άγνωστο.

Η φλεγμονώδης διαδικασία προσβάλλει κυρίως δομές όπως οι απολήξεις των τενόντων.
Η φλεγμονή μιας απολήξεως του τένοντα αναφέρεται ως ενθεσίτιδα = enthesitis.

Οι απολήξεις των τενόντων και των συνδέσμων μεταβάλλονται παθολογικά από τη φλεγμονή, η οποία με την πάροδο του χρόνου μπορεί να οδηγήσει σε πλήρη δυσκαμψία της σπονδυλικής στήλης (αγκύλωση). Εναλλακτικά, μπορεί να πρόκειται για μια περιφερική μορφή όπου προσβάλλονται οι αρθρώσεις των άκρων.

Οι αρθρώσεις των κάτω άκρων αναφέρεται ότι προσβάλλονται ιδιαίτερα.

Αυτή είναι και η κύρια διαφορά από άλλες ρευματικές παθήσεις. Σε αυτές, αρχικά καταστρέφεται ο χόνδρος, και πιο συγκεκριμένα το αρθρικό στρώμα, το οποίο αποτελεί την επένδυση της άρθρωσης.

Η σπονδυλαρθρίτιδα χαρακτηρίζεται από την παρουσία μιας συγκεκριμένης ομάδας συμπτωμάτων.

Κατά πρώτον, πρόκειται για προβλήματα που σχετίζονται με τη σπονδυλική στήλη. Επιπλέον, υπάρχει αναπηρία των περιφερικών αρθρώσεων. Συνδέονται επίσης εξωαρθρικά προβλήματα.

Ανάλογα με το ποια συμπτώματα επικρατούν, η νόσος ταξινομείται επίσης σε:

1. αξονική σπονδυλαρθρίτιδα - κυρίαρχη βλάβη στον αξονικό σκελετό = σπονδυλική στήλη και ιερολαγόνια άρθρωση
2. περιφερική σπονδυλαρθρίτιδα - όπου υπάρχει μεγαλύτερη βλάβη στις περιφερικές αρθρώσεις, όπως οι ώμοι, οι αγκώνες, τα ισχία, τα γόνατα, οι αστράγαλοι ή οι μικρές αρθρώσεις των δακτύλων και των ποδιών

Παράδειγμα της αξονικής μορφής:

Ο πόνος κυριαρχεί στο κάτω μέρος της πλάτης, δηλαδή στην οσφυϊκή περιοχή, το ιερό οστό και την άρθρωση SI. Μπορεί να επεκταθεί στους γλουτούς, τους γλουτιαίους μύες. Ο πόνος συνοδεύεται από δυσκαμψία της σπονδυλικής στήλης, η οποία είναι πιο έντονη το πρωί μετά το ξύπνημα.

Ο πόνος στην πλάτη κατά την ανάπαυση και κατά τη διάρκεια της νύχτας είναι επίσης συχνός. Μετά την προθέρμανση, ο πόνος υποχωρεί.

Στην περιφερική μορφή, είναι πιο έντονος:

Ο πόνος και η δυσκαμψία θα επηρεάσουν κυρίως τις αρθρώσεις των κάτω άκρων, όπως το ισχίο και το γόνατο. Επίσης, ο πόνος στη φτέρνα και το πόδι λόγω φλεγμονής των τενόντων ή πρήξιμο του δακτύλου (δακτυλίτιδα) θα σχετίζεται.

Ανάλογα με τον υπότυπο, υπάρχουν επίσης συμπτώματα που σχετίζονται με φλεγμονή του ματιού ή του εντέρου και άλλων τμημάτων του σώματος. Για παράδειγμα, η βλάβη της αορτικής βαλβίδας ή της καρδιάς και των καρδιακών βαλβίδων είναι σοβαρή.

Η εμφάνιση εκδηλώσεων της σπονδυλαρθρίτιδας όπως:

• πόνος στην πλάτη, στην οσφυϊκή περιοχή, στην ιερολαγόνια άρθρωση = αξονική μορφή
• πόνος στο ισχίο
• πόνος στις αρθρώσεις, πόνος στις αρθρώσεις - συχνότερα στις αρθρώσεις των κάτω άκρων = περιφερική μορφή
• οίδημα των αρθρώσεων
• πόνος στη φτέρνα, στο πόδι, στο πέλμα = τενοντίτιδα του τένοντα = ενθεσίτιδα
• δυσκαμψία των αρθρώσεων, σπονδυλική στήλη = τυπική δυσκαμψία το πρωί και αδράνεια μετά από ώρα
• περιορισμός της κίνησης στην άρθρωση = μειωμένη λειτουργία
• επιδεινώνει το πρόβλημα:
  • αδράνεια
  • παρατεταμένη μονότονη θέση, καθιστή, όρθια, ξαπλωμένη
  • πιθανώς υπερβολική σωματική καταπόνηση
• ανακουφίζει από τον πόνο:
  • Τεντώματα
  • μέτρια καταπόνηση
  • προθέρμανση
• πρήξιμο των δακτύλων, των ποδιών (δακτυλίτιδα) = τύπος λουκάνικου
• Εξωαρθρικά συμπτώματα:
  • κόπωση
  • γενική αδυναμία και αδυναμία
  • κοιλιακό άλγος - φλεγμονή του εντέρου
  • διάρροια
  • έλλειψη όρεξης
  • Πρόβλημα πέψης
  • φλεγμονή του οφθαλμού, ερυθρότητα του επιπεφυκότα, κνησμός του οφθαλμού, ραγοειδίτιδα
  • δερματικό εξάνθημα, ψωρίαση και άλλα
  • άφθες στον βλεννογόνο του στόματος
  • Αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος

Η παρουσία φλεγμονώδους πόνου στην πλάτη είναι χαρακτηριστική.

Η φλεγμονώδης οσφυαλγία προσδιορίζεται από την ASAS - Assessment of SpondyloArthritisInternational Society, ως:

1. έναρξη των ενοχλήσεων πριν από την ηλικία των 40 ετών
2. ο πόνος στη μέση είχε σταδιακή έναρξη
3. η δυσκολία ανακουφίζεται με ασκήσεις προθέρμανσης
4. η ανάπαυση και η αδράνεια δεν επιφέρουν ανακούφιση από τον πόνο
5. ο πόνος τη νύχτα, δηλαδή κατά τη διάρκεια της ανάπαυσης, βελτιώνεται το πρωί μετά το ξύπνημα και την προθέρμανση

Η διάγνωση βασίζεται στο ιστορικό και τη φυσική εξέταση. Το ιστορικό περιλαμβάνει πληροφορίες όπως η έναρξη και η πορεία της νόσου και η παρουσία φλεγμονώδους πόνου στις αρθρώσεις της πλάτης ή των άκρων, καθώς και τυχόν εξωαρθρικά προβλήματα.

Οι εργαστηριακές εξετάσεις αίματος συμπληρώνονται από την παρουσία θετικότητας του HLA-B27. Ωστόσο, ο δείκτης αυτός μπορεί να είναι θετικός ακόμη και σε άτομο που δεν αναπτύσσει ποτέ αρθρίτιδα. Μεγάλη σημασία έχει επίσης η απουσία ρευματοειδούς παράγοντα, ο οποίος είναι αρνητικός στη σπονδυλαρθρίτιδα.

Η εξέταση περιλαμβάνει επίσης την CRP και άλλα.

Οι βασικές απεικονιστικές μέθοδοι περιλαμβάνουν την ακτινογραφία, την αξονική τομογραφία, τη μαγνητική τομογραφία ή το USG.

Η παρακέντηση της άρθρωσης και η συλλογή αρθρικού υγρού μπορεί να είναι σημαντική για τον προσδιορισμό της σηπτικής αρθρίτιδας. Εναλλακτικά, μπορεί να είναι απαραίτητη η αρθροσκόπηση. Η συνοδός δυσπεψία πρέπει να διερευνάται ενδοσκοπικά, δηλαδή με κολονοσκόπηση ή σιγμοειδοσκόπηση.

Εάν είναι απαραίτητο, διενεργούνται άλλες έρευνες που απαιτούνται για τη διαφορική διάγνωση.

Η ταξινόμηση με βάση τα ακόλουθα χρησιμοποιείται επίσης στη διάγνωση της σπονδυλαρθρίτιδας:

• την παρουσία πόνου στη μέση για 3 μήνες ή περισσότερο
• έναρξη πριν από την ηλικία των 45 ετών

+

1. ιερολαγονίτιδα στην απεικόνιση + 1 σύμπτωμα σπονδυλαρθρίτιδας
2. θετικότητα του HLA-B27 + 2 συμπτώματα σπονδυλαρθρίτιδας

Μέθοδοι απεικόνισης

1. Οξεία φλεγμονή
2. Οριστική ακτινογραφική εικόνα ιερολαγονίτιδας

Συμπτώματα σπονδυλαρθρίτιδας

1. φλεγμονώδης πόνος στην πλάτη
2. αρθρίτιδα
3. ενθεσίτιδα
4. φλεγμονή του οφθαλμού
5. πρήξιμο του δακτύλου (δακτυλίτιδα)
6. δερματικά συμπτώματα (ψωρίαση)
7. νόσος του Crohn ή ελκώδης κολίτιδα
8. καλή ανταπόκριση στη θεραπεία με ΜΣΑΦ
9. οικογενειακό ιστορικό σπονδυλαρθρίτιδας
10. HLA-B27
11. Αυξημένη CRP

Η νόσος είναι μακροχρόνια, ισόβια. Έχει συνήθως σταδιακή έναρξη και εμφανίζεται στη νεολαία, κυρίως μεταξύ των ηλικιών 20 και 40. Προσβάλλει και τα δύο φύλα.

Ωστόσο, υπάρχουν και νεανικές μορφές που εμφανίζονται πριν από την ηλικία των 16 ετών.

Τα ρευματικά νοσήματα είναι δια βίου και χαρακτηρίζονται από τη λεγόμενη υποτροπιάζουσα-διαλείπουσα πορεία.

Η ύφεση είναι μια περίοδος που χαρακτηρίζεται από μείωση της δραστηριότητας της νόσου. Τα συμπτώματα υποχωρούν και το άτομο είναι σχετικά απαλλαγμένο από τις εκδηλώσεις της νόσου.

Στη συνέχεια, μετά από ορισμένο χρονικό διάστημα, εμφανίζεται υποτροπή. Πρόκειται για επανενεργοποίηση των συμπτωμάτων.

Επιστροφή στην κορυφή...

Χαρακτηριστική είναι η αρχική εμφάνιση δυσκολιών στο κάτω μέρος της πλάτης, στην οσφυϊκή περιοχή και στο ιερό οστό. Στην περίπτωση της αξονικής σπονδυλοαρθρίτιδας, λέγεται ότι προσβάλλει συχνότερα τους άνδρες.

Το πιο σοβαρό στάδιο της νόσου είναι η σύντηξη και η δυσκαμψία των σπονδύλων της σπονδυλικής στήλης, η οποία περιορίζει σοβαρά έως εντελώς την κίνηση του τραυματισμένου τμήματος της σπονδυλικής στήλης.

Στα παιδιά, από την άλλη πλευρά, η περιφερική συμμετοχή είναι πιο συχνή. Τότε τα παιδιά μπορεί να παραπονούνται για πόνο στα χέρια, τα πόδια, τα πέλματα, αλλά και στα ισχία και τα γόνατα. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί επίσης να εμφανιστεί πρήξιμο των δακτύλων.

Στη σπονδυλαρθρίτιδα προστίθενται και εξωαρθρικά προβλήματα. Συχνά προστίθενται φλεγμονές του οφθαλμού ή του εντέρου και άλλων ιστών και οργάνων.

Η IBD (μη ειδική φλεγμονή του εντέρου), που αντιπροσωπεύεται από τη νόσο του Crohn ή την ελκώδη κολίτιδα, εμφανίζεται σε μεγάλο βαθμό και με φλεγμονή των αρθρώσεων. Αυτή η μορφή σπονδυλοαρθρίτιδας αναφέρεται ως εντεροπαθητική.

Ένα παράδειγμα ρευματικής νόσου που συνδέει τις αρθρώσεις και το δέρμα είναι η ψωριασική αρθρίτιδα. Στην περίπτωση αυτή, η χαρακτηριστική ψωρίαση του δέρματος είναι παρούσα με φλεγμονή των αρθρώσεων.

Επιπλέον, υπάρχουν και περιπτώσεις όπου οι ασθένειες αυτές εμφανίζονται μαζί με βλάβες στο καρδιαγγειακό σύστημα, τις αορτικές παθήσεις. Η βλάβη στις καρδιακές βαλβίδες αποτελεί σοβαρό κίνδυνο επιδείνωσης της υγείας, η οποία συνδέεται με καρδιακή ανεπάρκεια ή καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο.