Τι είναι η διφθερίτιδα; Αίτια, συμπτώματα και εμβολιασμός

Η διφθερίτιδα είναι μια λοιμώδης βακτηριακή νόσος. Ο αιτιολογικός παράγοντας της διφθερίτιδας προσβάλλει τον βλεννογόνο της ανώτερης αναπνευστικής οδού και σχηματίζει ένα τυπικό γκριζοκίτρινο-λευκό επίχρισμα. Η νόσος εκδηλώνεται κυρίως στον λάρυγγα, τις αμυγδαλές και τον ρινικό βλεννογόνο.

Η νόσος είναι πλέον σπάνια στις ανεπτυγμένες χώρες.

Την αιτία, την πορεία, τα συμπτώματα, τη θεραπεία, τον εμβολιασμό και πολλές άλλες ενδιαφέρουσες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στο ακόλουθο άρθρο.

Τι είναι η διφθερίτιδα;

Η διφθερίτιδα είναι μια οξεία λοιμώδης νόσος που προκαλείται από ένα αναερόβιο βακτήριο που ονομάζεται Corynebacteriumdiphtheriae (κορυνοβακτήριο).

Πρόκειται για ένα βακτήριο που μπορεί να μολύνει μόνο τον άνθρωπο.

Η ασθένεια μπορεί να διαρκέσει με ήπια συμπτώματα, αλλά αν δεν αντιμετωπιστεί μπορεί να προκαλέσει μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση. Στο παρελθόν, πριν από την εποχή των αντιβιοτικών και των εμβολίων, ήταν μια ασθένεια με υψηλό ποσοστό θνησιμότητας.

Η λοίμωξη και η φλεγμονώδης διαδικασία εντοπίζονται κυρίως στο λαιμό, στις αμυγδαλές, στο ρινικό βλεννογόνο και σε ορισμένες περιπτώσεις στο δέρμα ή στον επιπεφυκότα του ματιού.

Πρόκειται για φλεγμονώδη διαδικασία στους βλεννογόνους που συνοδεύεται από σχηματισμό πλακώδους ψευδομεμβράνης, διόγκωση των τραχηλικών λεμφαδένων και υψηλή θερμοκρασία σώματος.

Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, η νόσος είναι σοβαρή, με βλάβη των νεύρων και επακόλουθη παράλυση των φωνητικών χορδών, των μυών της κατάποσης και της μαλακής υπερώας.

Στις πιο σοβαρές περιπτώσεις, υπάρχει φλεγμονή του καρδιακού μυός και βλάβη στη λειτουργία των νεφρών και του νευρικού συστήματος.

Η διφθερίτιδα και η εμφάνισή της

Η διφθερίτιδα ταξινομείται σήμερα ως νόσος ελάχιστης συχνότητας εμφάνισης στις ανεπτυγμένες χώρες.

Στο παρελθόν, ωστόσο, η διφθερίτιδα αποτελούσε μία από τις συχνότερες αιτίες θανάτου. Χάρη στην ανάπτυξη των εμβολίων, έχει υποχωρήσει στο παρασκήνιο.

Εάν οι χώρες εμβολιάζουν ένα υψηλό ποσοστό του παιδικού πληθυσμού, η ασθένεια είναι σχεδόν ανύπαρκτη στη χώρα αυτή.

Στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης (Ρωσία, Ουκρανία, Λευκορωσία) υπήρξε γνωστή επιδημία διφθερίτιδας. Μετά την κατάρρευσή της, ο υποχρεωτικός εμβολιασμός παραμελήθηκε προσωρινά, με αποτέλεσμα την επιδημική αύξηση της νόσου με υψηλό αριθμό θανάτων.

Η διφθερίτιδα εξακολουθεί να εμφανίζεται σε ορισμένες αναπτυσσόμενες χώρες, ιδίως σε φτωχές χώρες της Αφρικής, της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής.

Ο αιτιολογικός παράγοντας της νόσου είναι...

Η διφθερίτιδα είναι μια λοιμώδης βακτηριακή ασθένεια που μεταδίδεται από το βακτήριο Corynebacterium diphteriae.

Το βακτήριο έχει χαρακτηριστική εμφάνιση σε σχήμα ράβδου. Είναι ακίνητο. Είναι ανθεκτικό είδος βακτηρίου. Είναι ανθεκτικό σε διάφορους τύπους επιφανειών και υφασμάτων μακροπρόθεσμα.

Το παθογόνο μεταδίδεται με μηχανισμούς σταγονιδίων και άμεσης μετάδοσης.

Το βακτήριο μπορεί να μεταδοθεί μέσω του αέρα και μέσω του σπασμένου δέρματος (πληγές). Εισέρχεται συχνότερα στον οργανισμό μέσω του λάρυγγα και του ρινικού βλεννογόνου.

Πηγή μόλυνσης είναι το μολυσμένο άτομο. πηγή μόλυνσης είναι ο άρρωστος ασθενής, αλλά και ασυμπτωματικοί φορείς της λοίμωξης.

Το βακτήριο παράγει 3 τοξίνες, δηλαδή κυτταροτοξίνη (καταστρέφει τα τοπικά περιβάλλοντα κύτταρα), καριοτοξίνη (επηρεάζει την καρδιά) και νερουτοξίνη (επηρεάζει το νευρικό σύστημα).

Αρχικά, η διφθερίτιδα εκδηλώνεται με παρόμοιο τρόπο με τη στηθάγχη. Ωστόσο, η υποτίμηση της διάγνωσης και η ακατάλληλη θεραπεία οδηγούν στην ανάπτυξη της νόσου και στην επιδείνωση της γενικής κατάστασης της υγείας.

Εμφανίζονται φλεγμονώδεις διεργασίες με σχηματισμό πλακών (ψευδομεμβράνες) και νέκρωση των μολυσμένων ιστών. Παρατηρείται επιδείνωση της κατάποσης και της ίδιας της αναπνοής.

Σύνοψη των πιθανών συμπτωμάτων της διφθερίτιδας:

• Υψηλή θερμοκρασία σώματος - πυρετός
• Κόπωση και κακουχία
• Γενική αδυναμία
• Κακουχία και αδυναμία, κακουχία, αδυναμία και κακουχία.
• Ρίγη
• Παρουσία επικάλυψης ψευδομεμβρανών στο λαιμό
• Πόνος και πρήξιμο του λαιμού
• Οίδημα των αυχενικών κόμβων
• Δυσκολίες στην αναπνοή
  • Δύσπνοια και βήχας
  • Συριγμός κατά την αναπνοή
  • Βραχνάδα
• Υπερβολική σιελόρροια
• Επώδυνη κατάποση
• Ρινικές εκκρίσεις
• Πονοκέφαλος
• Αλλοιώσεις (βλάβες) στο δέρμα
• Βλάβες στον επιπεφυκότα των ματιών
• Βλάβες στην περιοχή των γεννητικών οργάνων

Το κλειδί για τη διάγνωση είναι η έγκαιρη επίσκεψη σε γιατρό όταν εμφανίζονται κοινά αρχικά συμπτώματα, όπως πονόλαιμος και αυξημένη θερμοκρασία σώματος.

Ο γιατρός θα λάβει ιατρικό ιστορικό, θα αξιολογήσει τα κλινικά συμπτώματα και θα εξετάσει τον ασθενή κοιτάζοντας και ψηλαφώντας την ανώτερη αναπνευστική οδό. Θα εστιάσει στο ιστορικό ταξιδιών, στους διογκωμένους τραχηλικούς λεμφαδένες, στην ερυθρότητα και το πρήξιμο του λαιμού και στην παρουσία πλάκας.

Θα διαγνώσει την παρουσία βακτηρίων διφθερίτιδας με λήψη επιχρίσματος από την προσβεβλημένη περιοχή και μετέπειτα μικροβιολογική εξέταση στο εργαστήριο.

Τα συμπτώματα μπορεί να είναι ασαφή και παρόμοια με την αμυγδαλίτιδα. Επομένως, πρέπει πάντα να λαμβάνεται επίχρισμα από το λαιμό, τη μύτη ή άλλο σημείο της λοίμωξης.

Στο πλαίσιο της διάγνωσης, πραγματοποιείται δειγματοληψία αίματος για τον προσδιορισμό της παρουσίας της φλεγμονώδους διαδικασίας στο σώμα και του παθογόνου παράγοντα στην κυκλοφορία του αίματος του ασθενούς.

Με την επιβεβαίωση της παρουσίας του Corynebacterium diphtheriae στο σάλιο ή στο αίμα, διαγιγνώσκεται στη συνέχεια η διφθερίτιδα.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, ενδείκνυται η ακτινολογική εξέταση και το ΗΚΓ (ηλεκτροκαρδιογράφημα) για τη διαφορική διάγνωση και τον προσδιορισμό της έκτασης της νόσου.

Η περίοδος επώασης της διφθερίτιδας διαρκεί περίπου 2-5 ημέρες και εμφανίζονται τα πρώτα συμπτώματα.

Αρχικά, η διφθερίτιδα έχει συμπτώματα παρόμοια με την αμυγδαλίτιδα.

Το μολυσμένο άτομο είναι κουρασμένο, έχει υψηλό πυρετό και αισθάνεται πονόλαιμο. Υπάρχει έλλειψη όρεξης, γενική αδυναμία και κακουχία.

Το βακτήριο της διφθερίτιδας καταστρέφει τις βλεννογόνες μεμβράνες της ανώτερης αναπνευστικής οδού, οι οποίες πεθαίνουν ως αποτέλεσμα της λοίμωξης. Στην επιφάνεια της αναπνευστικής οδού (ιδίως στη στοματική κοιλότητα) σχηματίζονται χαρακτηριστικές κιτρινόλευκες πλάκες - ψευδομεμβράνες.

Η βακτηριακή τοξίνη προκαλεί νέκρωση των μολυσμένων ιστών και σχηματίζει γκριζόλευκες ψευδομεμβράνες που αποτελούνται από νεκρά κύτταρα, ινώδες και λευκοκύτταρα.

Ως αποτέλεσμα της εξάπλωσης της νόσου και της διέγερσης των λεμφαδένων στο λαιμό, υπάρχουν διαταραχές στην κατάποση, την αναπνοή και την πρόσληψη τροφής και υγρών.

Ένας τέτοιος διογκωμένος λαιμός είναι επίσης γνωστός ως καισαρικός λαιμός.

Η διφθερίτιδα εκδηλώνεται συχνότερα με τη λεγόμενη φαρυγγική μορφή στην ανώτερη αναπνευστική οδό, ιδίως στο λάρυγγα, τις αμυγδαλές και το ρινικό βλεννογόνο. Σε σπανιότερες περιπτώσεις, η νόσος εκδηλώνεται στους επιπεφυκότες των ματιών, στο δέρμα ή στην περιοχή των γεννητικών οργάνων.

Τα βακτήρια μπορούν επίσης να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος, όπου οι τοξίνες βλάπτουν κυρίως τα κύτταρα του μυοκαρδίου (καρδιακού μυός).

Εάν η λοίμωξη εξαπλωθεί και εμφανιστούν επιπλοκές, οι αεραγωγοί γίνονται αδιάβατοι. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο. Η σοβαρή διφθερίτιδα μπορεί να οδηγήσει στη λεγόμενη κακοήθη διφθερίτιδα, η οποία συχνά συνοδεύεται από μυοκαρδίτιδα ή επιθέσεις στα νεφρά και το νευρικό σύστημα του ατόμου.

Πρόληψη και εμβολιασμός κατά της διφθερίτιδας

Ο εμβολιασμός είναι η πιο αποτελεσματική προστασία κατά της διφθερίτιδας.

Σήμερα γίνεται εμβολιασμός με μια ουσία που ονομάζεται DTaP, η οποία αποτελεί εμβόλιο κατά πολλών σοβαρών ασθενειών ταυτόχρονα. Ο βασικός εμβολιασμός αποτελείται από συνολικά 3 δόσεις του εμβολίου.

Η ιδανική ημερομηνία για την πρώτη δόση του εμβολίου είναι η 10η εβδομάδα της ζωής του παιδιού. Το παιδί λαμβάνει και τις 3 δόσεις κατά τον πρώτο χρόνο της ζωής του.

Η πρώτη δόση χορηγείται τον τρίτο μήνα της ζωής του νεογέννητου, η δεύτερη δόση 2 μήνες αργότερα και η τρίτη δόση 6 μήνες μετά τη δεύτερη δόση.

Οι πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες μετά τον εμβολιασμό μπορεί να είναι τοπικές με τη μορφή ερυθρότητας και πόνου στο σημείο της ένεσης. Γενικές με τη μορφή ελαφρώς αυξημένης θερμοκρασίας και πονοκεφάλου.

Εμβόλιο DTaP:

• D - διφθερίτιδα (diphtheria)
• T - τέτανος
• P - κοκκύτης (κοκκύτης)

Το εμβόλιο συνδυάζεται με ένα προϊόν κατά της ηπατίτιδας Β, των διεισδυτικών λοιμώξεων από αιμόφιλο και της πολιομυελίτιδας (πολιομυελίτιδα).

Ο εμβολιασμός στην ενήλικη ζωή μπορεί να γίνεται κάθε 15 χρόνια, καθώς το επίκτητο επίπεδο αντισωμάτων μπορεί να μειωθεί με την ηλικία.

Καθώς πρόκειται για βακτηριακή λοίμωξη, δεν υπάρχει πρόληψη εκτός από τον εμβολιασμό. Ωστόσο, είναι δυνατόν να εξαλειφθεί ο κίνδυνος μόλυνσης με την τήρηση των κανόνων υγιεινής και την αποφυγή επαφής με δυνητικά μολυσμένα άτομα στις αναπτυσσόμενες χώρες που βρίσκονται σε κίνδυνο.

Εάν έχετε έρθει σε στενή επαφή με άτομο που έχει διαγνωστεί με διφθερίτιδα, επικοινωνήστε αμέσως με τον περιφερειακό γιατρό σας. Ο γιατρός θα λάβει δείγμα αίματος και δείγμα επιχρίσματος από το αναπνευστικό σύστημα για να αποκλείσει ή να επιβεβαιώσει τη μόλυνση από διφθερίτιδα.

Είναι απαραίτητη η έγκαιρη διάγνωση και η εξειδικευμένη θεραπεία με αντιβιοτικά.

Η διφθερίτιδα δεν είναι επί του παρόντος διαδεδομένη στις ανεπτυγμένες χώρες. Η ταχεία διάγνωση της νόσου και η απομόνωση θα μπορούσε επομένως να είναι προβληματική. Η καθυστερημένη έναρξη της θεραπείας ενέχει υψηλό κίνδυνο επιπλοκών για την υγεία.

Συνεπώς, η πρόληψη με τη μορφή εμβολιασμού είναι πιο αποτελεσματική.