Πώς αντιμετωπίζεται η σκλήρυνση κατά πλάκας; Όσο νωρίτερα τόσο το καλύτερο...
Στόχος της θεραπείας της σκλήρυνσης κατά πλάκας είναι η μείωση της συχνότητας των υποτροπών, καθυστερώντας έτσι την εξέλιξη και τη μόνιμη αναπηρία του ασθενούς. Το αποτέλεσμα συνίσταται στην αναστολή της φλεγμονώδους διαδικασίας στο ΚΝΣ, στον περιορισμό της απομυελίνωσης των νευρικών ινών και, αντίθετα, στην προώθηση των διαδικασιών επαναμυελίνωσης.
Η παύση της δραστηριότητας και της εξέλιξης της σκλήρυνσης κατά πλάκας σημαίνει ότι ο ασθενής δεν εμφανίζει περαιτέρω κρίσεις. Δεν υπάρχουν νέες εστίες απομυελίνωσης στο ΚΝΣ, όπως φαίνεται στη μαγνητική τομογραφία, η οποία διενεργείται τουλάχιστον μία φορά το χρόνο. Δεν υπάρχει εξέλιξη σε καμία κλινική νευρολογική περιοχή και η βαθμολογία λειτουργικής αναπηρίας (EDSS) του ασθενούς παραμένει αμετάβλητη.
Η έγκαιρη έναρξη της θεραπείας σημαίνει καλύτερη πρόγνωση για την πορεία της σκλήρυνσης κατά πλάκας.
Η φαρμακολογική θεραπεία διακρίνεται σε...
1. Αιτιολογική θεραπεία
Θεραπεία που τροποποιεί τη νόσο (DMT). Επιβραδύνει την εξέλιξη της νόσου αναστέλλοντας τη δραστηριότητα των προφλεγμονωδών διεργασιών στον οργανισμό.
2. Συμπτωματική θεραπεία
Επηρεάζει τα συνοδά συμπτώματα όπως κατάθλιψη, άγχος, διαταραχές ούρησης, σπαστικότητα, νευροπαθητικός πόνος.
Με βάση τον μηχανισμό δράσης, οι DMT χωρίζονται σε 3 ομάδες:
- Ανοσοτροποποιητές
- αντιμικροβιακές ουσίες που εμποδίζουν τη μεταφορά (μετακίνηση) των ανοσοποιητικών κυττάρων
- ανοσοκατασταλτικά φάρμακα
Με βάση τη σειρά των ενδείξεων, χωρίζονται σε δύο σειρές. Στην πρώτη σειρά των DMTs χρησιμοποιούνται φάρμακα για την πολλαπλή σκλήρυνση:
- ιντερφερόνη βήτα (IFN-β) 1α και 1β
- οξική γλατιραμέρη (GA)
- τεριφλουνομίδη
Εάν η θεραπεία δεν έχει το αναμενόμενο αποτέλεσμα, εμφανιστούν κρίσεις, νέες πλάκες ή παρενέργειες, ο ασθενής μεταβαίνει σε φάρμακα 2ης γραμμής.
Τα ακόλουθα φάρμακα χρησιμοποιούνται σε αυτή την ομάδα:
- Ναταλιζουμάμπη
- φινγκολιμόδη
- αλεμτουζουμάμπη
- οκρελιζουμάμπη
- Κλαδριβίνη
Όλες αυτές οι δραστικές ουσίες παρεμβαίνουν στις ανοσολογικές διεργασίες του οργανισμού. Επομένως, είναι αναμενόμενες ορισμένες ανεπιθύμητες παρενέργειες.
Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν:
- Μειωμένος αριθμός αιμοσφαιρίων (ουδετεροπενία, λεμφοπενία, θρομβοπενία, αναιμία).
- ηπατοπάθεια
- απώλεια μαλλιών
- θυρεοπάθεια
- ηπατίτιδα
- επιληπτικές κρίσεις
- θρομβοεμβολή
- αυξημένη παραγωγή αυτοαντισωμάτων που οδηγεί στην ανάπτυξη αυτοάνοσων νοσημάτων
- τερατογένεση
- υψηλότερη συχνότητα λοιμώξεων, νεφροπάθεια
- προοδευτική πολυεστιακή λευκοεγκεφαλοπάθεια - PML
- σύνδρομο που μοιάζει με γρίπη
- τοπικές δερματικές αλλοιώσεις κατά τη διάρκεια της θεραπείας με υποδόριες ενέσεις
- εκφύλιση της ωχράς κηλίδας του αμφιβληστροειδούς
- αρρυθμίες
- και άλλα
Διαβάστε επίσης το άρθρο:Οιβιολογικές θεραπείες φέρνουν καινοτόμες θεραπείες ακόμη και εκεί όπου οι συμβατικές θεραπείες έχουν αποτύχει
Λόγω της σοβαρότητας ορισμένων από αυτές τις παρενέργειες, οι ασθενείς με DMT πρέπει να ελέγχονται τακτικά σε εξειδικευμένα κέντρα.
Η τακτική παρακολούθηση περιλαμβάνει, κατ' ελάχιστον, μια μαγνητική τομογραφία τουλάχιστον μία φορά το χρόνο ή, ανάλογα με την εξέλιξη νέων βλαβών, μια ανοσολογική εξέταση, έναν νευρολογικό έλεγχο και, ανάλογα με το είδος του φαρμάκου που χρησιμοποιείται, π.χ. μια οφθαλμολογική, δερματική, καρδιολογική ή γυναικολογική εξέταση.