Τι είναι οι κιρσοί, οι κιρσοί; Γιατί εμφανίζονται, πώς εκδηλώνονται, αντιμετωπίζονται

Οι κιρσοί των κάτω άκρων, γνωστοί και ως κιρσοί των κάτω άκρων, είναι μία από τις πιο συχνές ασθένειες στις ανεπτυγμένες χώρες.

Πρόκειται για μια ασθένεια του πολιτισμού, η οποία επηρεάζει περίπου το 10-40% του παγκόσμιου πληθυσμού.

Η νόσος εμφανίζεται μόνο στον άνθρωπο. Τα ζώα δεν προσβάλλονται. Θεωρείται ότι σχετίζεται με την όρθια στάση του σώματος και την καθιστική ζωή.

Προσβάλλει συχνότερα τις γυναίκες, ιδίως τις εγκύους.

Η αύξηση της ηλικίας ευθύνεται επίσης για την αύξηση της συχνότητας εμφάνισης, ενώ είναι σπάνια στην παιδική ηλικία. Οι κιρσοί δεν αποτελούν μόνο αισθητικό πρόβλημα, αλλά και αιτία ποικίλων δυσκολιών.

Οι κιρσοί διακρίνονται σε πρωτοπαθείς και δευτεροπαθείς.

Οι δευτερογενείς είναι αποτέλεσμα άλλης νόσου, δηλαδή της εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης ή του τραύματος.

Η αιτία των πρωτογενών μπορεί να μην είναι προφανής. Προκαλούνται από διάφορους παράγοντες κινδύνου. Υπάρχουν επίσης συγγενείς κιρσοί, οι οποίοι υπάρχουν κατά τη γέννηση ή λίγο μετά τη γέννηση.

Προσβάλλουν περίπου το 25% του πληθυσμού μεταξύ των ηλικιών 30 και 70. Μετά την ηλικία των 70 ετών, έως και το 70%.

Οι κιρσοί ταξινομούνται υπό τον όρο χρόνια φλεβική ανεπάρκεια ή χρόνια φλεβική ανεπάρκεια. Γενικά, ο όρος κιρσοί ορίζεται από τον Arnoldi (1957) ως κάθε διατεταμένη (dilated), επιμήκης ή ελικοειδής (twisted) φλέβα, ανεξάρτητα από το μέγεθός τους.

Το 1978, οι Dodd και Cockett ορίζουν τους κιρσούς ως φλέβες που έχουν μη λειτουργικές βαλβίδες. Ως αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης πίεσης, διαστέλλονται, επιμηκύνονται, συσπειρώνονται και το τοίχωμά τους διευρύνεται και γίνεται σαν τσέπη. Η ταξινόμηση του Widmer το 1978 τους χωρίζει σε τρεις βαθμίδες.

Η ταξινόμηση των κιρσών κατά Widmer στον πίνακα

Οι κιρσοί εμφανίζονται και σε άλλα σημεία του ανθρώπινου σώματος, όχι μόνο στα κάτω άκρα. Πληροφορίες σχετικά με αυτούς παρέχονται στο άρθρο για τους κιρσούς. Η αιμορραγία από τους κιρσούς του οισοφάγου είναι απειλητική για τη ζωή.

Η ασθένεια αυτή προκύπτει από την αποδυνάμωση του τοιχώματος του αιμοφόρου αγγείου, της φλέβας. Ως αποτέλεσμα, υπάρχει συσσώρευση αίματος σε αυτές τις φλέβες. Τις περισσότερες φορές επηρεάζονται τα κάτω άκρα, λόγω της δυσκολίας επιστροφής του αίματος από τα κάτω άκρα στο σώμα.

Το αίμα πρέπει να επιστρέψει από τα πόδια στην καρδιά, υπερνικώντας τη βαρύτητα της γης.

Ως αποτέλεσμα της συσσώρευσης του αίματος, η πίεση στις φλέβες αυξάνεται. Με την παρατεταμένη έκθεση, καταστρέφει το τοίχωμα του αιμοφόρου αγγείου, προκαλώντας διάφορες διευρύνσεις, πτυχώσεις και προεξοχές των φλεβών στην επιφάνεια του δέρματος.

Αν και οι περισσότεροι άνθρωποι βλέπουν τους κιρσούς κυρίως ως αισθητικό και κοσμητικό πρόβλημα, η παραμέλησή τους μπορεί να προκαλέσει σοβαρότερα προβλήματα υγείας.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι σημαντική η έγκαιρη επαγγελματική εξέταση.

Οι κιρσοί των κάτω άκρων προκύπτουν ως αποτέλεσμα της μειωμένης λειτουργίας των βαλβίδων που βρίσκονται στα αιμοφόρα αγγεία. Οι βαλβίδες βοηθούν τη ροή του αίματος από τα κάτω άκρα προς το σώμα.

Το αίμα επηρεάζεται από τη βαρύτητα της γης, η οποία δυσχεραίνει τη ροή του προς τα πάνω, προς την καρδιά.

Εκτός από τις βαλβίδες, οι μύες των κάτω άκρων βοηθούν τη ροή του αίματος λειτουργώντας ως αντλία.

Αυτή η αντλία δεν λειτουργεί επαρκώς όταν κάθεστε ή στέκεστε σε μια θέση για μεγάλο χρονικό διάστημα και όταν οι μύες καταπονούνται υπερβολικά.

Ως αποτέλεσμα, το αίμα συσσωρεύεται στα αιμοφόρα αγγεία για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η εκροή του είναι δύσκολη και ατελής. Παρατηρείται αύξηση της πίεσης στις φλέβες. Με τη χρόνια έκθεση, προκαλείται βλάβη στο αγγειακό τοίχωμα.

Το αγγείο διαστέλλεται, γεγονός που με τη σειρά του συμβάλλει στην ατελή ροή του αίματος στις φλέβες. Αναπτύσσεται φλεβική ανεπάρκεια.

Διαβάστε επίσης το άρθρο σχετικά με:Χρόνια φλεβική ανεπάρκειαΧρόνια φλεβική νόσος

Τι προκαλεί τους κιρσούς των κάτω άκρων:

1. Τι προκαλεί: Δύσκολη ή διαταραγμένη λειτουργία της βαλβίδας
2. παλινδρόμηση του αίματος σε επιφανειακά ή βαθιά αγγεία
3. ανεπάρκεια της φλεβικής αντλίας
4. διαταραγμένη κένωση των περιφερικών φλεβών
5. Χρόνια φλεβική υπέρταση

Οι κιρσοί μπορεί να είναι πρωτοπαθείς, όπου η ακριβής αιτία δεν είναι γνωστή. Στην ανάπτυξή τους εμπλέκεται ένας συνδυασμός παραγόντων κινδύνου.

Οι δευτεροπαθείς κιρσοί είναι αποτέλεσμα άλλης νόσου. Αυτή μπορεί να είναι φλεγμονή ή θρόμβωση των φλεβών, για παράδειγμα, αλλά μπορεί επίσης να οφείλεται σε τραύμα.

Παράγοντες κινδύνου που εξαρτούν την ανάπτυξη κιρσών:

• Μεγαλύτερη ηλικία, ηλικίας 65 ετών και άνω
  • δεν είναι τόσο συχνή σε νεαρή ηλικία, αλλά αυτό δεν αποκλείει τη γενετική προδιάθεση
  • σπανιότερα, οι κιρσοί μπορεί να εμφανιστούν σε παιδιά
• το γυναικείο φύλο και ιδίως η εμμηνόπαυση (μετάβαση)
  • ορμονικές αλλαγές
  • χρήση αντισυλληπτικών και ορμονοθεραπεία
  • εγκυμοσύνη, λόγω αυξημένης ενδοκοιλιακής πίεσης
  • κιρσοί σε άλλα μέρη του σώματος μετά τον τοκετό
• φόρτος εργασίας και τρόπος ζωής
  • καθιστική ζωή
  • έλλειψη σωματικής δραστηριότητας
  • υπερβολική μυϊκή καταπόνηση
  • καθιστική εργασία
  • παρατεταμένη ορθοστασία
• υπερβολικό βάρος και παχυσαρκία
• κληρονομικότητα και οικογενειακό ιστορικό
• γενετικοί παράγοντες όπως συγγενής εξασθένιση του αγγειακού τοιχώματος ή ανεπαρκής λειτουργία της βαλβίδας
• καρδιοπάθεια
• υπέρταση(υψηλή αρτηριακή πίεση)
• αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση
• εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση, θρομβοεμβολική νόσος, μεταθρομβωτικό σύνδρομο
• φλεγμονή των φλεβών
• μετά από τραύμα, μετά από χειρουργική επέμβαση
• ακατάλληλα ρούχα, όπως στενά εσώρουχα, καλτσοδέτες, κορσέδες
• ακατάλληλα υποδήματα, ψηλά τακούνια για τις γυναίκες
• παρατεταμένη παραμονή σε θερμά περιβάλλοντα
• κάπνισμα
• δυσκοιλιότητα

Τα συμπτώματα των κιρσών διαφέρουν ανάλογα με το στάδιο που βρίσκονται. Εμφανίζονται επίσης ως μη ειδικά παράπονα.

Στο πρώτο στάδιο, υπάρχουν ορατές λεπτές φλέβες, τα κουβάρια τους, αραχνοΰφαντες φλέβες στο δέρμα, οι οποίες δεν προεξέχουν από την επιφάνεια του δέρματος και δεν μπορούν να ψηλαφηθούν.

Το μέγεθός τους είναι μεγαλύτερο από 1 mm.

Αυτή η μορφή κιρσών δεν είναι σοβαρή και αποτελεί κυρίως αισθητικό πρόβλημα για τις γυναίκες. Δεν προκαλεί καμία ενόχληση και δεν αποτελεί κίνδυνο για την ανάπτυξη άλλων προβλημάτων υγείας.

Αναφέρονται επίσης ως φλεβίτιδες σε σχήμα σκούπας (τελαγγειεκτασίες).

Ο δεύτερος τύπος είναι οι δικτυωτές δικτυωτές φλεβοεκτασίες, οι οποίες φτάνουν σε μέγεθος περίπου 4 χιλιοστών.

Χαρακτηρίζονται από μια τυπική εμφάνιση, με ένα κουβάρι διατεταμένων, επιμηκυμένων και ποικιλοτρόπως συσπειρωμένων αγγείων στο δέρμα. Αισθητικά, είναι πιο έντονες από το πρώτο στάδιο και είναι επίσης δύσκολο να ψηλαφηθούν.

Ωστόσο, το πρόβλημα της αντιαισθητικής εμφάνισης επιτείνεται από υποκειμενικά προβλήματα, όπως πόνος ή σύνδρομο ανήσυχων ποδιών όταν κάθεστε ή ξαπλώνετε για μεγάλα χρονικά διαστήματα, ενώ η κίνηση ανακουφίζει από τη δυσφορία στα κάτω άκρα.

Ο κνησμός του δέρματος, για παράδειγμα, συνδέεται επίσης.

Η πιο σοβαρή μορφή είναι το τρίτο στάδιο, το οποίο χαρακτηρίζεται από την παρουσία ευδιάκριτων κιρσών.

Το μέγεθος αυτών των κιρσών είναι πάνω από 4 mm. Τα αγγεία είναι έντονα διεσταλμένα, επιμηκυμένα και συσπειρωμένα, με θύλακες ποικίλου μεγέθους που προεξέχουν από το τοίχωμα του αγγείου. Τα αγγεία είναι ψηλαφητά και σχετίζεται πρήξιμο των ποδιών ή δερματικές αλλοιώσεις όπως έκζεμα ή έλκη.

Σύνοψη των συμπτωμάτων των κιρσών των κάτω άκρων:

• Γαλάζια, μωβ αιμοφόρα αγγεία.
• στην αρχή μη ψηλαφητά, αργότερα προεξέχουν αρκετά πάνω από την επιφάνεια του δέρματος και είναι ψηλαφητά
• Συνηθέστερα εντοπίζονται στα πόδια, στους αστραγάλους και στις κνήμες, στις γάμπες
  • αλλά και στην περιοχή κάτω από το γόνατο και στους μηρούς.
• αίσθημα βαριάς αίσθησης των ποδιών
• ένταση, αίσθημα πίεσης στις γάμπες, ιδιαίτερα:
  • μετά από ορθοστασία ή καθιστή θέση για μεγάλο χρονικό διάστημα
  • μετά από άσκηση
  • για τις γυναίκες κατά την έμμηνο ρύση και την εγκυμοσύνη
• πόνος στους μύες των ποδιών και των κάτω άκρων
• μυϊκή αδυναμία, κόπωση
• κράμπες των μυών των ποδιών
• μυρμήγκιασμα στα πόδια
• κνησμός του δέρματος, μυρμήγκιασμα, μυρμήγκιασμα, τσίμπημα στα πόδια
• πρήξιμο των κάτω άκρων
  • πρήξιμο στην περιοχή του ποδιού και του αστραγάλου αρχικά, στη συνέχεια της κνήμης
  • πρώτα μόνο μετά από άσκηση και το βράδυ μετά από μια γεμάτη μέρα εργασίας
  • αργότερα μέσα στην ημέρα
• αλλαγές στο δέρμα, όπως αυξημένος χρωματισμός
• αργότερα, έλκος κνήμης ή έλκος κνήμης (έλκος) - συνήθως στο κάτω μέρος της γάμπας
• οι νυχτερινές κράμπες δεν είναι τυπικές για τους κιρσούς, αλλά μάλλον για ισχαιμική νόσο των κάτω άκρων

Η υποκειμενική δυσφορία υποχωρεί συνήθως μετά τη στήριξη των κάτω άκρων σε υψηλότερη θέση, κατά το περπάτημα, αλλά και λόγω του κρύου.

Κάθε άτομο έχει διαφορετικό όριο αντίληψης του πόνου και της δυσφορίας. Αναφέρεται ότι για τις γυναίκες, οι μικρότεροι κιρσοί προκαλούν μεγαλύτερη υποκειμενική δυσφορία. Αντίθετα, για τους άνδρες, ακόμη και οι χειρότερης όψης κιρσοί είναι μικρότεροι. Ωστόσο, οι κιρσοί ενέχουν κίνδυνο για διάφορες επιπλοκές.

Οι κιρσοί μπορεί να προκαλέσουν επιπλοκές όπως:

• φλεγμονή των φλεβών
  • θρομβοφλεβίτιδα
  • φλεβοθρόμβωση (εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση)
• θρόμβωση και μεταθρομβωτικό σύνδρομο
• πνευμονική εμβολή
• λοιμώξεις όπως το ερυσίπελας
• πρήξιμο των άκρων και λεμφοίδημα
• τροφικές δερματικές αλλαγές, έκζεμα
• κιρσικό έλκος
• αιμορραγία λόγω βλάβης του αγγειακού τοιχώματος, τραύματος, ξυσίματος

Συμβουλή: Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την πνευμονική εμβολή, βλ. ξεχωριστό άρθρο

Γνωρίζετε πότε είναι απαραίτητη η εξέταση από ειδικό;

1. Όταν δυσκολεύεστε να περπατήσετε
2. φλεγμονή του δέρματος και των γύρω φλεβών
3. αν το δέρμα της κνήμης είναι κόκκινο και ζεστό
4. αυξημένη μελάγχρωση του δέρματος
5. πρήξιμο των αστραγάλων
6. αν υπάρχουν υποκειμενικές ενοχλήσεις
   • όπως πόνος
   • αίσθημα βάρους των ποδιών
   • κνησμός, μυρμήγκιασμα, τσούξιμο στα πόδια
7. έκζεμα στην περιοχή της κνήμης και των ποδιών
8. εκδηλώσεις μιας σοβαρής μορφής έλκους κνήμης
9. εάν η ενόχληση είναι παρατεταμένη και επαναλαμβανόμενη

Οι κιρσοί διαγιγνώσκονται κυρίως με βάση τις αλλαγές που είναι σαφώς ορατές στην επιφάνεια του δέρματος των κάτω άκρων, δηλαδή την παρουσία διατεταμένων φλεβών.

Ταυτόχρονα, το ιατρικό ιστορικό ενός ατόμου είναι σημαντικό. Ο γιατρός αναζητά κλινικές εκδηλώσεις. Πραγματοποιεί φυσική εξέταση με ψηλάφηση ή χτύπημα.

Με βάση την ψηλάφηση, μπορεί να προσδιορίσει την κατάσταση των αιμοφόρων αγγείων, την ποιότητα των παλμών, καθώς και τη θερμοκρασία και την κατάσταση του δέρματος. Με την εξέταση, αποκαλύπτεται η παρουσία εκζέματος ή έλκους.

Ομοίως, εντοπίζει και την παρουσία πρηξίματος στο πόδι ή στον αστράγαλο. Η φυσική εξέταση και η κλινική εικόνα αρκούν για να τεθεί η διάγνωση των κιρσών και της φλεβικής ανεπάρκειας.

Εάν είναι απαραίτητο, μπορεί να προστεθεί υπερηχογράφημα - USG ή SONO - καθώς και απεικόνιση Doppler ή duplex υπερηχογράφημα και, για παράδειγμα, φλεβογραφία ή ισοτοπική φλεβογραφία.

Στη συνέχεια, ο γιατρός θα αξιολογήσει τη γενική κατάσταση της υγείας, θα μετρήσει τον σφυγμό, την αρτηριακή πίεση, θα εξετάσει τις καρδιακές λειτουργίες.

Η πορεία της νόσου μπορεί να είναι διαφορετική σε κάθε περίπτωση και είναι ασυμπτωματική στην αρχή. Η έκταση των αλλαγών στην επιφάνεια του δέρματος δεν υποδηλώνει τη σοβαρότητα των κλινικών δυσκολιών.

Το πρώτο στάδιο χαρακτηρίζεται από ελαφρά διεύρυνση των μικρών δερματικών φλεβών στο δέρμα. Το μέγεθος υπερβαίνει το 1 mm.

Σε αυτό το στάδιο, υπάρχει ένα μικρό μοτίβο μπλε έως μωβ φλεβών στο δέρμα. Ωστόσο, αυτές δεν προεξέχουν πάνω από την επιφάνεια του δέρματος και δεν είναι ψηλαφητές. Αυτή η μορφή δεν είναι σοβαρή. Δεν χαρακτηρίζεται από κίνδυνο επιπλοκών και αποτελεί μόνο αισθητικό πρόβλημα.

Η δεύτερη μορφή είναι μια κατάσταση κατά την οποία προσβάλλονται οι μικρότερες φλέβες εκτός από τα κύρια πλέγματα και τους κορμούς. Σε αυτή την περίπτωση, η διεύρυνση των αγγείων είναι έως και 4 mm. Σε αυτή την περίπτωση έχει ήδη εμφανιστεί υποκειμενική δυσφορία.

Μπορεί να υπάρχουν διάφορα μη ειδικά συμπτώματα.

Για παράδειγμα, υπάρχει αυξημένη μυϊκή κόπωση, αίσθημα βαριών ποδιών. Το πρόβλημα προκαλείται κυρίως από την παρατεταμένη ορθοστασία και καθιστή θέση, αλλά και από την υπερβολική μυϊκή επιβάρυνση.

Υπάρχει επίσης ένα αίσθημα μυρμηγκιάσματος ή τσιμπήματος στα πόδια και τις γάμπες. Επίσης, φαγούρα, τσίμπημα ή μυρμήγκιασμα.

Το πρήξιμο εμφανίζεται πρώτα στα πόδια, αργότερα μετακινείται στην περιοχή του αστραγάλου και στη συνέχεια στο άνω μέρος της κνήμης. Μπορεί να είναι πρησμένο μόνο το ένα κάτω άκρο ή και τα δύο.

Εξαρτάται από την έκταση της βλάβης.

Στο τρίτο στάδιο, παρατηρείται μεγάλη, ευδιάκριτη διόγκωση των φλεβών, άνω των 4 mm. Οι φλέβες είναι επιμήκεις, ελικοειδείς και διογκωμένες και είναι ψηλαφητές στην επιφάνεια του δέρματος.

Οι κύριοι κορμοί των φλεβών επηρεάζονται. Προστίθενται δερματικές αλλοιώσεις, αρχικά ως έκζεμα, αυξημένη μελάγχρωση ή μόλυνση του δέρματος και των φλεβών.

Η πιο σοβαρή επιπλοκή των κιρσών και της χρόνιας φλεβικής ανεπάρκειας είναι η ανάπτυξη ενός βαθιού δερματικού ελαττώματος ή κνημιαίου έλκους.

Αρχική και φυσική θεραπεία των προβλημάτων φλεβών των κάτω άκρων;

Εάν ένα άτομο έχει καθιστική ζωή ή μια δουλειά στην οποία στέκεται σε μια θέση για μεγάλο χρονικό διάστημα, θα πρέπει να σκεφτεί την πρόληψη. Εάν έχει ήδη πρόβλημα με τις φλέβες, είναι καλό να συμπεριλάβει κάποιες αλλαγές στον τρόπο ζωής του.

Η σωματική δραστηριότητα και τα μέτρα του καθεστώτος είναι σημαντικά.

Απαραίτητη είναι επίσης η τροποποίηση της διατροφής και η επαρκής κατανάλωση αλκοόλ. Η διατροφή πρέπει να είναι ισορροπημένη, να περιέχει αρκετή πρωτεΐνη, ακόρεστα λιπαρά οξέα, μέταλλα, βιταμίνες και φυτικές ίνες. Εάν ένα άτομο δεν έχει χρόνο να ετοιμάζει κατάλληλο φαγητό σε καθημερινή βάση, μπορεί να καταφύγει σε συμπληρώματα διατροφής, αλλά αυτά δεν μπορούν να αντικαταστήσουν μια πλήρως ορθολογική διατροφή.

Τι επιπλέον πράγματα μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε τα κάτω άκρα σας:

• Σωματική δραστηριότητα
• Ακόμα και αν κάθεστε ή στέκεστε σε μια θέση, να γυμνάζετε τους μύες ολόκληρων των κάτω άκρων
  • οι ασκήσεις αυτές προάγουν τη ροή του αίματος στα άκρα
• Διαλείμματα κάθε 45 λεπτά από την καθιστική εργασία
• τοποθετήστε τα κάτω άκρα σας, βάζοντάς τα σε υψηλότερη και άνετη θέση
• αθλείστε (η ποδηλασία, το κολύμπι, το τρέξιμο, ο χορός, αλλά και η πεζοπορία ή το περπάτημα είναι κατάλληλα)
• διόρθωση του υπέρβαρου και της παχυσαρκίας
• προσοχή στις υψηλές θερμοκρασίες (σάουνα, ηλιοθεραπεία)
• μασάζ και λεμφική αποστράγγιση
• γυμνά πόδια, γρασίδι, άμμος
• συνιστάται η εναλλαγή ζεστού και κρύου νερού κατά το ντους ή το μπάνιο
  • ξεπλύνετε τα πόδια σας εναλλάξ με κρύο και ζεστό νερό, επανειλημμένα για αρκετά λεπτά
• περιορίστε τη χρήση ακατάλληλων ρούχων, όπως στενά εσώρουχα, ζαρτιέρες, κορσέδες
• οι γυναίκες να προσέχουν τα ψηλά τακούνια
• προσοχή στα σταυρωμένα πόδια
• επισκεφθείτε έναν γιατρό, μια επαγγελματική εξέταση θα συμβάλει στην έγκαιρη θεραπεία

Όταν τρώτε, είναι απαραίτητο να σκεφτείτε την ορθολογική διατροφή, τι είναι κατάλληλο και τι ακατάλληλο;

Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι το παρόν πρόβλημα των κιρσών θα πρέπει να συμβουλευτείτε έναν γιατρό. Καμία σπιτική συνταγή, αλοιφή, κρέμα, τζελ ή βότανο, τσάι και αφέψημα δεν θα θεραπεύσει τους κιρσούς.

Η κατ' οίκον θεραπεία δεν έχει θέση ούτε σε αυτή την ασθένεια. Αλλά μια αλλαγή στον τρόπο ζωής είναι απαραίτητη.