Τι είναι το παραλήρημα, ποια είναι τα συμπτώματά του; (+ Σημασία του delirium tremens)

Το παραλήρημα είναι μια ποιοτική διαταραχή της συνείδησης. Το σύνδρομο αυτό εμφανίζεται για πολλούς λόγους. Μπορεί να έχει ψυχολογική βάση, αλκοολισμό, οξεία δηλητηρίαση με αλκοόλ ή άλλο φάρμακο. Μπορεί επίσης να προκύψει από άλλη σωματική ασθένεια. Τα συμπτώματα είναι ποικίλα και γι' αυτό συχνά συγχέεται με άλλη ψυχιατρική διαταραχή.

Σας ενδιαφέρει περισσότερο:
Τι είναι το παραλήρημα και ποια είναι η έννοια του delirium tremens;
Πώς εκδηλώνεται;
Πώς μπορείτε να βγείτε από αυτό και να το θεραπεύσετε;

Το παραλήρημα ορίζεται ως μια μη ειδική και παθολογική αντίδραση του εγκεφάλου σε διάφορους αρνητικούς παράγοντες. Αυτοί επηρεάζουν άμεσα το ΚΝΣ, το κεντρικό νευρικό σύστημα. Το πρόβλημα μπορεί επίσης να προέρχεται από άλλο μέρος του σώματος.

Το παραλήρημα διαγιγνώσκεται συνηθέστερα στο νοσοκομείο κατά τη διάρκεια της νοσηλείας, επηρεάζοντας το 10-30% των νοσηλευόμενων ασθενών, κυρίως άνω των 65 ετών, ενώ γενικά αναφέρεται ότι εμφανίζεται σε υψηλότερο ποσοστό πάνω από αυτή την ηλικία.

Στα νεότερα άτομα, σχετίζεται κυρίως με τον αλκοολισμό ή την εξάρτηση από άλλη ουσία. Η συσχέτιση με τη διαδικασία στέρησης, δηλαδή το παραλήρημα, είναι συχνή και γνωστή. Ωστόσο, το παραλήρημα αποτελεί επίσης επιπλοκή της οξείας δηλητηρίασης και ενίοτε της φαρμακολογικής θεραπείας.

Η συνολική επίπτωση στον πληθυσμό αναφέρεται ότι είναι περίπου 1-2 %. Όμως στο οικιακό περιβάλλον συγχέεται εύκολα με άλλη ψυχιατρική διαταραχή. Όπως και τα αίτιά του, έτσι και οι συνέπειές του είναι ποικίλες. Το παραλήρημα κατατάσσεται στις ψυχιατρικές διαγνώσεις. Στη Διεθνή Ταξινόμηση Ασθενειών ICD-10 υπάγεται στην ονομασία F 05.

Οι διαταραχές της συνείδησης μπορεί να είναι

Οι διαταραχές της συνείδησης διακρίνονται σε γενικές γραμμές σε ποιοτικές και ποσοτικές. Στις ποιοτικές διαταραχές υπάρχει αλλαγή στην ποιότητα ή στο περιεχόμενο της συνείδησης. Υπάρχει κακή και ανεπαρκής επεξεργασία των πληροφοριών από το περιβάλλον. Το άτομο κρίνει λάθος και κατά συνέπεια αντιδρά ανεπαρκώς. Οι ποιοτικές διαταραχές της συνείδησης περιλαμβάνουν άλλους όρους.

Ποιοτικές διαταραχές της συνείδησης είναι επίσης:

• Άνοια, επίσης σύγχυση, ηπιότερη από το παραλήρημα, χωρίς ψευδαισθήσεις
• παραλήρημα, ξαφνική αλλαγή με αποπροσανατολισμό, διέγερση, ψευδαισθήσεις
• οξυθυμία, δηλαδή κατάσταση κατήφειας, τόσο αιφνίδια εμφάνιση όσο και υποχώρηση, ιδίως μετά από επιληπτική κρίση

Οι ποσοτικές διαταραχές της συνείδησης επηρεάζουν το εύρος της συνείδησης, την εγρήγορση. Είναι αλλαγές στη διαύγεια, την εγρήγορση και την προσοχή του ατόμου. Μεταβάλλουν την ικανότητα του ατόμου να ανταποκρίνεται στα ερεθίσματα. Διακρίνονται επίσης σε ασυνειδησία, sopor και υπνηλία.

Οι ποσοτικές διαταραχές της συνείδησης διακρίνονται σε:

• η υπνηλία είναι μια κατάσταση υπερβολικής υπνηλίας, ένα άτομο ανταποκρίνεται στο να του απευθύνονται
• το sopor μοιάζει επίσης με κατάσταση ύπνου, αλλά κάποιος ξυπνά μόνο σε ένα επώδυνο ερέθισμα
• το κώμα, δηλαδή η απώλεια συνείδησης, είναι μια βαθιά διαταραχή της συνείδησης, το άτομο δεν αντιδρά σε εξωτερικά ερεθίσματα
• κατάρρευση, συγκοπή, λιποθυμία, είναι όροι που περιγράφουν μια βραχυπρόθεσμη απώλεια και διαταραχή της συνείδησης

Συμβουλή: Μάθετε περισσότερα για τις διαταραχές της συνείδησης και τις αιτίες τους

Τι είναι το delirium tremens;

Ο όρος αυτός είναι γνωστός στην κοινωνία. Ο ορισμός του περιλαμβάνει μια κατάσταση κατά την οποία η απόσυρση συνοδεύεται και περιπλέκεται από μια ποιοτική διαταραχή της συνείδησης. Τόσο η γνωστική λειτουργία όσο και η διαταραχή της προσοχής. Η γνωστική λειτουργία είναι η ικανότητα γνώσης.

Το Delirium tremens και η κατάσταση στέρησης έχει τυπικά συμπτώματα όπως:

• τρόμος του σώματος, των άκρων.
• εφίδρωση
• αίσθημα σαν εμετός, δηλαδή ναυτία έως εμετός
• βάρος στο στομάχι
• ταχυκαρδία
• παροδικές ψευδαισθήσεις
• σπασμοί του σώματος, τύπου grand mal, δηλαδή γενικευμένες μυϊκές συσπάσεις ολόκληρου του σώματος, σπασμοί
• Αποπροσανατολισμός
• σύγχυση
• ψυχοκινητική ανησυχία
• διαταραχές του ύπνου
• διαταραχή της μνήμης

Ενδιαφέρουσες πληροφορίες: άρθρο περιοδικού Γνωρίζετε πώς ο αλκοολισμός επηρεάζει την υγεία σας;

Τα αίτια του παραληρήματος είναι ποικίλα. Ο τρόπος με τον οποίο προκύπτει το παραλήρημα δεν είναι πλήρως κατανοητός. Προκαλείται από δυσλειτουργία μιας από τις δομές του εγκεφάλου. Επιπλέον, στην έκρηξη εμπλέκονται νευροδιαβιβαστές. Πιο συγκεκριμένα, μια ανισορροπία μεταξύ τους, δηλαδή μεταξύ ντοπαμίνης και χολινεργίνης.

Στους ηλικιωμένους, είναι πιο συχνό. Και στους νέους, παρουσιάζεται συνήθως σε στέρηση ή οξεία δηλητηρίαση. Μπορεί ακόμη να προκληθεί από φαρμακολογική αγωγή. Όπως και άλλες ασθένειες, το παραλήρημα έχει παράγοντες κινδύνου που μπορούν να το πυροδοτήσουν, ειδικά όταν συνδυάζονται.

Το παραλήρημα έχει υψηλό ποσοστό αδιάγνωστων περιπτώσεων.
Περίπου έως και τα δύο τρίτα.

Παράγοντες κινδύνου για παραλήρημα:

• πολυνοσηρότητα, δηλαδή η παρουσία πολλαπλών ασθενειών
• μεγαλύτερη ηλικία, άνω των 65 ετών
• άνοια
• ανδρικό φύλο
• φαρμακευτική αγωγή
• • ηρεμιστικά
  • οπιούχα
  • ναρκωτικά
  • αντιχολινεργικά
  • κορτικοστεροειδή
  • digitalis
  • αλληλεπιδράσεις φαρμάκων
• νοσηλεία
  • Χειρουργικές επεμβάσεις
  • μετεγχειρητική κατάσταση
  • αναιμία
  • ως συνέπεια της αναισθησίας
• νευρολογικές παθήσεις
  • εγκεφαλικό επεισόδιο
  • εγκεφαλική αγγειίτιδα
  • όγκος
  • επιληψία
  • ημικρανία
• Υπογλυκαιμία
• καρδιαγγειακά νοσήματα όπως αρρυθμία ή καρδιακή ανεπάρκεια και έμφραγμα του μυοκαρδίου
• ενδοκρινικά νοσήματα
• χρόνιες νεφροπάθειες
• μακροχρόνια ηπατική νόσος
• κακώσεις κεφαλής, εγκεφαλικές κακώσεις
• προβλήματα όρασης και άλλες αισθητηριακές διαταραχές
• μολυσματικές ασθένειες
  • Μηνιγγίτιδα
  • εγκεφαλίτιδα
• αφυδάτωση
• αναιμία
• πόνος
• υποσιτισμός, δηλαδή υποσιτισμός
• ανεπάρκεια βιταμινών_B1, _B3, _B9
• διαταραχή του εσωτερικού περιβάλλοντος
• δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα, βαρέα μέταλλα, οργανικούς διαλύτες
• ακινητοποίηση και απώλεια ανεξαρτησίας
• στέρηση ύπνου, δηλαδή στέρηση ύπνου
• συναισθηματικό στρες και έντονο στρες
• κατάχρηση αλκοόλ, ναρκωτικών και άλλων ουσιών
• αποχή από τις ουσίες αυτές

Η συνηθέστερη αιτία παραληρήματος στις νεότερες ηλικίες είναι η οξεία δηλητηρίαση με ή η στέρηση από εξαρτησιογόνες ουσίες, όπως το αλκοόλ, τα ηρεμιστικά, τα αναλγητικά ή τα ναρκωτικά. Σήμερα, πρόκειται για ένα αυξανόμενο πρόβλημα σε ολόκληρη την κοινωνία.

Η δηλητηρίαση φέρεται να ευθύνεται για το 19% των περιπτώσεων. Άλλες αιτίες παραληρήματος σε νεαρές ηλικίες είναι οι τραυματισμοί στο κεφάλι με 10%. Η λοίμωξη είναι η συχνότερη αιτία, με 33%. Μεταξύ άλλων ασθενειών, η άνοια είναι το κύριο αίτιο, καθώς και το εγκεφαλικό επεισόδιο. Ακολουθούν οι λοιμώξεις του νευρολογικού συστήματος, τα ατυχήματα και οι όγκοι.

Να θυμάστε:
Το παραλήρημα δεν προκαλείται μόνο από τον αλκοολισμό ή άλλες ψυχοδραστικές ουσίες.
Πολλοί άλλοι παράγοντες και καταστάσεις μπορεί να εμπλέκονται στην εμφάνισή του.

Το παραλήρημα εκδηλώνεται συνήθως ως διαταραχή της ικανότητας συγκέντρωσης και διατήρησης της προσοχής. Έχει κυμαινόμενο χαρακτήρα. Η ένταση της διαταραχής ποικίλλει κατά τη διάρκεια της ημέρας. Το παραλήρημα εμφανίζεται ξαφνικά μέσα σε λίγες ώρες. Η πορεία του είναι βίαιη και υποχωρεί σε αρκετές ημέρες, αλλά όχι περισσότερο από 6 μήνες.

Ο πίνακας δείχνει την κατανομή του παραληρήματος ανάλογα με την ψυχοκινητική δραστηριότητα

Για τη διάγνωση του παραληρήματος, συνιστώσες όπως:

• διαταραχή της συνείδησης και της προσοχής
• διαταραχή της αντίληψης και της σκέψης, δηλαδή ψευδαισθήσεις και παραληρητικές ιδέες
• διαταραχή της βραχυπρόθεσμης μνήμης
• διαταραχή του ύπνου, δηλαδή του κύκλου ύπνου-αφύπνισης
• συναισθηματικές αλλαγές, όπως κατάθλιψη, άγχος και ευερεθιστότητα

Το παραλήρημα έχει ποικίλα συμπτώματα. Το άτομο αδυνατεί να αναγνωρίσει και να συνειδητοποιήσει την πραγματικότητα. Κρίνει λανθασμένα το περιεχόμενο της εμπειρίας και αντιδρά με τον ίδιο τρόπο. Είναι αποπροσανατολισμένο. Δεν γνωρίζει πού βρίσκεται και πώς βρέθηκε εκεί. Δεν αναγνωρίζει οικεία άτομα και τους γύρω του, όπως το ιατρικό προσωπικό.

Οι ψευδαισθήσεις και οι παραληρητικές ιδέες εκδηλώνονται ως αντιλήψεις εξωπραγματικών εικόνων, ήχων, προσώπων, ζώων και εχθρικής συμπεριφοράς. Αισθάνεται ότι απειλείται. Η λανθασμένη εκτίμηση αποτελεί κίνδυνο για επιθετικότητα, που είναι η απειλή φυγής ή επίθεσης. Οι σωματικές εκδηλώσεις περιλαμβάνουν τρόμο του σώματος και των άκρων, καθώς και υπέρταση ή ταχυκαρδία ή εφίδρωση.

Ψυχοκινητική ανησυχία μπορεί να εμφανιστεί στα παιδιά, και ομοίως στους ηλικιωμένους ασθενείς. Τα άτομα σε παραλήρημα δεν αντιλαμβάνονται το περιβάλλον τους και τον ρεαλισμό με σαφήνεια, ακόμη και όταν έχουν πλήρη συνείδηση. Η αντίληψή τους είναι σαν να είναι θολή, γεγονός που επηρεάζει στη συνέχεια τη συμπεριφορά τους.

Το παραλήρημα μπορεί να έχει τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Σύγχυση
• χαοτική νοητική δραστηριότητα
• αποπροσανατολισμός, στο χρόνο, στον τόπο, στο πρόσωπο
• διαταραγμένη σκέψη
• διαταραχή της αντίληψης
• ψευδαισθήσεις και παραληρητικές ιδέες
• Αυξημένη ψυχοκινητική δραστηριότητα, ανησυχία, ταραχή, άγχος, άσκοπη δραστηριότητα
• μειωμένη ψυχοκινητική δραστηριότητα, επιβραδυνόμενη αντίληψη, γενικός βραδυψυχισμός
• Διαταραχή ελλειμματικής προσοχής
• Διαταραχή της μνήμης, ιδίως της βραχυπρόθεσμης
• Διαταραχή του ύπνου
• συναισθηματικές αποκλίσεις, αυξημένη ευερεθιστότητα
• αστάθεια και μεταβλητότητα της συμπεριφοράς και της διάθεσης
  • ευφορία
  • άγχος
  • απάθεια
  • κατάθλιψη
  • επιθετικότητα
  • την εναλλαγή τους σε σύντομο χρονικό διάστημα

Άρθρο σχετικά με τις διαταραχές του ύπνου και τις αιτίες της αϋπνίας

Το παραλήρημα είναι μια μεταβαλλόμενη ψυχική κατάσταση. Συνήθως μπορεί να αναγνωριστεί από τις εξωτερικές εκδηλώσεις του, αν και συχνά συγχέεται με άλλες ψυχικές διαταραχές. Ως εκ τούτου, η σωστή διαφορική διάγνωση είναι σημαντική. Πρέπει να διακρίνεται από την ψύχωση ή την άνοια.

Το πρώτο στάδιο της εξέτασης είναι η αξιολόγηση του ιατρικού ιστορικού. Στη συνέχεια, διενεργούνται διάφορες δοκιμασίες για την εξέταση της προσοχής, της βραχυπρόθεσμης μνήμης και της συμπεριφοράς. Οι διαγνωστικές κλίμακες για το παραλήρημα είναι χρήσιμες. Εξετάζεται η νοητική κατάσταση. Το δεύτερο στάδιο αποσκοπεί στον εντοπισμό της υποκείμενης αιτίας.

Ακολουθεί η φυσική εξέταση. Οι εργαστηριακές εξετάσεις, οι εξετάσεις αίματος είναι συμπληρωματικές. Στόχος είναι να αποκλειστούν μεταβολικές ή ενδοκρινικές διαταραχές ή λοιμώξεις. Αυτές έχουν παρόμοιες εκδηλώσεις. Η γλυκαιμία, οι ηλεκτρολύτες, η ουρία και η κρεατινίνη είναι σημαντικές.

Γίνεται επίσης εξέταση για την παρουσία ναρκωτικών, αλκοόλ ή ναρκωτικών ή ψυχοτρόπων ουσιών, δηλαδή τοξικολογία.

Οι απεικονιστικές μέθοδοι περιλαμβάνουν την αξονική τομογραφία, τη μαγνητική τομογραφία, την ακτινογραφία, την ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου (ΗΕΓ), ενώ σημαντικό είναι και το ΗΚΓ. Για τη διάγνωση συνεργάζονται διάφοροι ειδικοί, δηλαδή ένας νευρολόγος, ένας παθολόγος, ένας καρδιολόγος, ένας ενδοκρινολόγος και, φυσικά, ένας ψυχίατρος. Σε περίπτωση κρανιοεγκεφαλικών κακώσεων, επίσης ένας τραυματολόγος ή ένας νευροχειρουργός.

Η συμμετοχή της οικογένειας είναι εξίσου σημαντική. Οι συγγενείς περιγράφουν τη συμπεριφορά στο περιβάλλον του σπιτιού. Εάν οι δυσκολίες εμφανίζονται εκτός σπιτιού σε μια κοινωνική ή ιατρική εγκατάσταση, το ίδιο κάνει και η περιγραφή από το προσωπικό. Ο γιατρός έχει ως στόχο να εντοπίσει το παραλήρημα, την αιτία του και στη συνέχεια να καθορίσει την κατάλληλη θεραπεία.

Η πορεία του παραληρήματος ποικίλλει από άτομο σε άτομο. Ωστόσο, η έναρξη των δυσκολιών είναι συνήθως ταχεία και στις περισσότερες περιπτώσεις υποχωρεί μέσα σε λίγες ημέρες. Το παραλήρημα είναι επομένως μια παροδική κατάσταση που δεν πρέπει να διαρκεί περισσότερο από 6 μήνες. Η μεταβλητότητα επηρεάζεται από τους παράγοντες κινδύνου, τον συνδυασμό τους και, σε μεγάλο βαθμό, την ηλικία του ατόμου.

Λόγω της αλλαγής του κύκλου της ημέρας, το άτομο μπορεί να κοιμάται κατά τη διάρκεια της ημέρας. Τα γενικά συμπτώματα είναι επομένως ήπια. Τη νύχτα, από την άλλη πλευρά, είναι δύσκολο να παρατηρηθούν. Η ψυχολογική δυσφορία ποικίλλει κατά τη διάρκεια των ωρών. Τα σωματικά συμπτώματα συνδέονται με αυτό. Το άτομο είναι καταθλιπτικό, στη συνέχεια ευφορικό. Κάθεται, είναι παθητικό και στη συνέχεια γίνεται έντονα ανήσυχο.

Συμβουλή: Άρθρο περιοδικού για την επιθετικότητα

Ο αποπροσανατολισμός, οι παραισθήσεις και οι ψευδαισθήσεις μπορεί να κάνουν το άτομο να εκτιμήσει λανθασμένα μια κατάσταση. Το άτομο φοβάται για την υγεία ή τη ζωή του. Μπορεί να τρέξει μακριά ή να επιτεθεί. Η επιθετικότητα μπορεί να είναι προς αντικείμενα ή πρόσωπα.

Στα παιδιά, είναι παρούσα σε πυρετό, νευρολοίμωξη, αλλά και σε τραύμα στο κεφάλι. Το πιο συνηθισμένο έναυσμα στη νεολαία είναι η στέρηση ή η οξεία δηλητηρίαση. Σε μεγαλύτερη ηλικία, μπορεί να είναι σύμπτωμα σωματικής ασθένειας. Είναι επίσης παρούσα σε μεγάλο βαθμό στο τελικό στάδιο της νόσου, ακόμη και λίγες εβδομάδες πριν από το θάνατο.