Θεραπεία της τοξοπλάσμωσης: φάρμακα, αντιβιοτικά

Η θεραπεία της τοξοπλάσμωσης είναι αποτελεσματική μόνο στα ενεργά στάδια (τροφοζωίτες). Δεν έχει αποτέλεσμα στις κύστεις στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Πιθανώς δεν έχει αποτέλεσμα ούτε στις κύστεις σε άλλους ιστούς.

Η θεραπεία ενδείκνυται στις ακόλουθες περιπτώσεις:

• κλινικά οξεία τοξοπλάσμωση
• διαγνωσμένη πρωτογενής λοίμωξη κατά την εγκυμοσύνη
• αποδεδειγμένη συγγενής τοξοπλάσμωση
• νόσος σε ανοσοανεπαρκείς ασθενείς με εμφανή συμπτώματα

Ποια φάρμακα χρησιμοποιούνται στη θεραπεία της τοξοπλάσμωσης;

1. Σπιραμυκίνη

Η σπιραμυκίνη ανήκει στην ομάδα των μακρολιδικών αντιβιοτικών. Η δράση της έγκειται στην ικανότητά της να εμποδίζει την παραγωγή βακτηριακών πρωτεϊνών.

2. Πυριμεθαμίνη

Η πυριμεθαμίνη είναι ανταγωνιστής του μεταβολισμού του φολικού οξέος. Στην πράξη χρησιμοποιείται κυρίως σε συνδυασμό με σουλφαδιαζίνη. Ο συνδυασμός αυτός μειώνει την ποσότητα της ενεργού μορφής του φολικού οξέος (τετραϋδροφυλλικό οξύ). Αυτό είναι σημαντικό για τη σύνθεση νουκλεοτιδίων που είναι απαραίτητα για τη σύνθεση του DNA και για την αναπαραγωγή των παρασίτων.

3. Σουλφοναμίδες (σουλφαδιαζίνη)

Οι σουλφοναμίδες είναι ανταγωνιστικοί ανταγωνιστές του παρααμινοβενζοϊκού οξέος. Τα βακτήρια εξαρτώνται από μια εξωτερική παροχή αυτού του οξέος. Το παρααμινοβενζοϊκό οξύ είναι απαραίτητο για τη σύνθεση του φολικού οξέος. Το φολικό οξύ είναι απαραίτητο για την ανάπτυξή τους. Με απλά λόγια, εμποδίζουν τη σύνθεση του φολικού οξέος.

Η θεραπεία της συγγενούς τοξοπλάσμωσης

Η θεραπεία της συγγενούς τοξοπλάσμωσης χρησιμοποιείται στην περίπτωση:

1. συγγενούς τοξοπλάσμωσης που διαγιγνώσκεται πρόσφατα σε νεογέννητο
2. νεογέννητο που έχει διαγνωστεί προγεννητικά με λοίμωξη από τοξόπλασμα

Η θεραπεία της συγγενούς τοξοπλάσμωσης πρέπει να αρχίσει το συντομότερο δυνατό. Για τη θεραπεία χρησιμοποιείται συνδυασμός σουλφαδιαζίνης και πυριμεθαμίνης. Η διάρκεια της θεραπείας είναι ένας μήνας. Στη συνέχεια, τα παιδιά λαμβάνουν σπιραμυκίνη για 6 εβδομάδες.

Ποια είναι η δοσολογία των παραπάνω φαρμάκων;

• Πυριμεθαμίνη σε παιδιά ηλικίας έως 9 μηνών - 6,25 mg/ημέρα,
• Πυριμεθαμίνη για παιδιά ηλικίας από 10 μηνών - 1 mg/kg/ημέρα (μέγιστο 25 mg)
• σουλφαδιαζίνη για παιδιά ηλικίας έως 9 μηνών - 100 mg/kg/ημέρα (μέγιστο 750 mg για παιδιά ηλικίας έως 3 μηνών και μέγιστο 1 000 mg για παιδιά ηλικίας έως 9 μηνών)
• σουλφαδιαζίνη από την ηλικία των 10 μηνών 150 mg/kg/ημέρα (μέγιστο 1 500 mg)
• σπιραμυκίνη 100 mg/kg/ημέρα σε 2 έως 4 δόσεις

Ποια είναι η θεραπεία για τις έγκυες γυναίκες;

Η θεραπεία των εγκύων γυναικών είναι προβληματική. Η σπιραμυκίνη χρησιμοποιείται στο 1ο τρίμηνο σε δόση 4 x 0,5 g/ημέρα. Από το 2ο τρίμηνο και μετά συνιστάται συνδυασμός πυριμεθαμίνης και σουλφαδιαζίνης. Επίσης, μόνο εάν υπάρχουν ενδείξεις λοίμωξης στο μωρό. Ο κύκλος θεραπείας διαρκεί 4 εβδομάδες.

Στην περίπτωση θεραπείας μόνο με σπιραμυκίνη, ο κίνδυνος μετάδοσης στο μωρό μειώνεται κατά 60%. Η θεραπεία με συνδυασμό πυριμεθαμίνης και σουλφαδιαζίνης μειώνει τον κίνδυνο αυτό έως και 90%.

Θεραπεία της οφθαλμικής τοξοπλάσμωσης

Η πυριμεθαμίνη χορηγείται στους ασθενείς την πρώτη ημέρα σε δόση 75-100 mg. Στη συνέχεια σε δόση 25-50 mg μία φορά ημερησίως. Η σουλφαδιαζίνη χορηγείται ταυτόχρονα σε δόση 0,5-1 g κάθε 6 ώρες.

Μια εναλλακτική λύση στην πρώτη επιλογή είναι ο συνδυασμός πυριμεθαμίνης + κλινδαμυκίνης (300-900 mg κάθε 6-8 ώρες). Στην οφθαλμική μορφή χορηγείται επίσης το κορτικοστεροειδές πρεδνιζόνη σε δόση 0,5-1,0 mg/kg/ημέρα.