Θεραπεία του υδροκεφάλου: Φαρμακευτική αγωγή; Χειρουργική επέμβαση, απαιτούμενη αποστράγγιση
Στην περίπτωση της θεραπείας του υδροκεφάλου, η θεραπεία είναι μόνο χειρουργική. Δεν είναι ακόμη γνωστή αποτελεσματική φαρμακολογική θεραπεία.
Η αρχή της χειρουργικής επέμβασης είναι η αφαίρεση της αιτίας του υδροκεφάλου. Εάν η αιτία της απόφραξης είναι ένας όγκος, η λύση είναι η εκτομή του, δηλαδή η αφαίρεσή του.
Εάν η αιτία της απόφραξης του υγρού είναι άγνωστη ή βρίσκεται σε μη χειρουργήσιμη θέση, η λύση είναι η παροχέτευση του εγκεφαλονωτιαίου υγρού. Το υγρό παροχετεύεται από τις πλάγιες κοιλίες του εγκεφάλου σε άλλη κοιλότητα του σώματος.
Το σύστημα παροχέτευσης (παροχέτευση) αποτελείται από ένα σωλήνα που έχει έναν κοιλιακό και περιφερικό καθετήρα και μια βαλβίδα. Η βαλβίδα είναι ρυθμιζόμενη σε διάφορες τιμές πίεσης ανοίγματος.
Κάθε βαλβίδα έχει επίσης ενσωματωμένη μια ειδική μονάδα βαρύτητας για να αποτρέπει την υπερβολική αποστράγγιση μεγάλων ποσοτήτων υγρού όταν ο ασθενής στέκεται όρθιος.
Ο περιφερικός καθετήρας εισάγεται σε μια κοιλότητα του σώματος έξω από το κρανίο. Η καταλληλότερη κοιλότητα του σώματος για την αποστράγγιση υγρού είναι η κοιλιακή κοιλότητα. Εδώ βρίσκεται το περιτόναιο, η επένδυση όλων των κοιλιακών οργάνων. Πρόκειται για μια λεπτή μεμβράνη που μπορεί να απορροφήσει υγρό.
Εάν η κοιλιακή κοιλότητα δεν είναι κατάλληλη για την τοποθέτηση παροχέτευσης, π.χ. λόγω λοίμωξης ή πρόσφατης κοιλιακής χειρουργικής επέμβασης, μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί η δεξιά κοιλία.
Σε μικρά παιδιά έχει επίσης περιγραφεί η παροχέτευση στην υπεζωκοτική κοιλότητα, την περιοχή που καλύπτει τους πνεύμονες. Ωστόσο, η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται πολύ σπάνια.
Η σοβαρότερη επιπλοκή της επέμβασης παροχέτευσης είναι η λοίμωξη. Σε περίπτωση λοίμωξης, πρέπει να αφαιρεθεί ολόκληρη η παροχέτευση, να τοποθετηθεί ένα εξωτερικό σύστημα παροχέτευσης, να χορηγηθεί στον ασθενή αντιβίωση και, μόλις θεραπευτεί η λοίμωξη, να επαναληφθεί η επέμβαση με την τοποθέτηση νέας παροχέτευσης.
Μια σύγχρονη μέθοδος αντιμετώπισης του υδροκεφάλου είναι η ενδοσκοπική κοιλιοστομία. Πραγματοποιείται μέσω μιας μικρής τρύπας τρυπανισμού που γίνεται με ένα λεπτό τρυπάνι στο μέτωπο και με τη βοήθεια ενός συστήματος κάμερας - ενδοσκοπίου.
Η αρχή είναι η δημιουργία ενός μικρού παραθύρου στη βάση της τρίτης κοιλίας. Η δημιουργία αυτής της επικοινωνίας εξασφαλίζει την εκροή του υγρού από την τρίτη κοιλία προς την προποντιακή στέρνα. Αυτό επιτρέπει την ελεύθερη ροή του υγρού.
Η επέμβαση αυτή ενδείκνυται σε περιπτώσεις αποφρακτικής υδροκεφαλίας με απόφραξη στην περιοχή του υδραγωγείου του Sylvius. Πιθανή επιπλοκή είναι η μαζικότερη αιμορραγία, π.χ. από τη βασική αρτηρία.
Η ενδοσκοπική μέθοδος μπορεί σήμερα να χρησιμοποιηθεί για τη χειρουργική αντιμετώπιση περισσότερων παθολογικών καταστάσεων στον ενδοκρανιακό χώρο, π.χ. εγκεφαλικών κύστεων, ενδοκοιλιακών όγκων, ή είναι δυνατή η διενέργεια στοχευμένων βιοψιών ιστού για τη διάγνωση κακοήθων όγκων.