Βαλσαμόχορτο: Τι είναι και ποιες είναι οι επιδράσεις του; + παρενέργειες

Το βαλσαμόχορτο περιέχει τις δραστικές ουσίες hypericin και hyperforin. Έχει κυρίως αντικαταθλιπτική δράση.

ΤοHypericum perforatum ή βαλσαμόχορτο ανήκει σε μια οικογένεια με περίπου 500 είδη φυτών. Ορισμένα από αυτά καλλιεργούνται για τα ελκυστικά τους λουλούδια. Τα φύλλα του φυτού έχουν μαύρες κουκίδες στην κάτω πλευρά.

Τα άνθη αναπτύσσονται συνήθως με πέντε πέταλα. Είναι χαρακτηριστικό ότι έχουν πολλούς στήμονες. Οι καρποί είναι ξηρές κάψουλες.

Ένα άλλο είδος αυτής της οικογένειας είναι το Hypericum calycinum, με το παρατσούκλι "Ρόδο του Σαρόν". Το H. hypericoides, με το παρατσούκλι "Σταυρός του Αγίου Ανδρέα", καλλιεργείται ως καλλωπιστικός θάμνος για τα κίτρινα άνθη του.

Τα δραστικά συστατικά έχουν τις ακόλουθες επιδράσεις:

• Αντικαταθλιπτικό - βελτιώνει τη διάθεση
• αντισηπτικό - κατά των μικροβίων
• αντιφλεγμονώδες - αντιφλεγμονώδες
• αποχρεμπτικό - βελτιώνει την απόχρεμψη
• ανοσοτροποποιητικό - τονώνει το ανοσοποιητικό σύστημα

Το Hypericum perforatum δεν είναι μόνο τα τελευταία χρόνια αρκετά περιζήτητο φυτό για τις επιδράσεις του. Μπορεί να αγοραστεί στο φαρμακείο, τις περισσότερες φορές με τη μορφή καψουλών, δισκίων, υγρών εκχυλισμάτων, αλοιφών ή ελαίου.

Αγχολυτικά ή ποια θεραπεία για το άγχος γνωρίζουμε;

Ιστορία και θρύλοι

Το βαλσαμόχορτο αναφέρθηκε για πρώτη φορά πιθανότατα από τον Έλληνα Πεδάνιο Διοσκουρίδη τον 1ο αιώνα μ.Χ. Χρησιμοποιούνταν για αιματώματα (μώλωπες), δερματικούς ερεθισμούς και εγκαύματα.

Αργότερα, ο διάσημος Ελβετός αλχημιστής Παλάκελσος ανέφερε τη χρήση του βαλσαμόχορτου. Διαπίστωσε ότι έπρεπε να αποστειρωθεί με βρασμό. Στη συνέχεια είναι χρήσιμο για τη θεραπεία του πόνου και του άγχους.

Οι αρχαίοι θεραπευτές και βοτανολόγοι χρησιμοποιούσαν συνήθως αυτό το φυτό για τη θεραπεία τραυματισμών και λοιμώξεων. Ανέφεραν ότι η ηρεμιστική του δράση, ιδίως με τη μορφή ελαίου, ήταν πολύ σημαντική.

Το έλαιο απορροφούνταν μέσω του δέρματος. Ωστόσο, το χρησιμοποιούσαν και με τη μορφή αφεψήματος, το οποίο χορηγούνταν από το στόμα.

Αργότερα, οι Σταυροφόροι έφεραν το φυτό μαζί τους ως αποτελεσματικό κατά των μαγισσών και των ξορκιών τους. Χρησιμοποιούσαν επίσης αλοιφές από τα άνθη και τα φύλλα του για τη θεραπεία των πληγών της μάχης.

Οι ιππότες του 12ου αιώνα χρησιμοποιούσαν ένα κατάπλασμα από το φυτό του Αγίου Ιωάννη για την αιμορραγία και επίσης για τη θεραπεία πληγών. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ένα αφέψημα του φυτού χρησιμοποιούνταν για την κατοχή δαιμόνων (ή εισπνεόταν).

Στο παρελθόν, οι πιστοί άνθρωποι έδωσαν στο βάλσαμο από τα κατακόκκινα άνθη ένα όνομα που σχετίζεται με το αίμα και τις πληγές του Σωτήρα, δηλαδή το λάδι του Ιωάννη.

"Καθώς ο μαθητής που αγαπούσε πολύ ο Κύριος στεκόταν πεσμένος στους πρόποδες του σταυρού, μάζευε με υπακοή τα φυτά που είχαν ραντιστεί με το άγιο αίμα για να τα μοιράσει αργότερα στους ευσεβείς πιστούς ως πολύτιμη ανάμνηση του θανάτου του Σωτήρα".

Ο φρέσκος χυμός αυτού του βοτάνου έχει κόκκινο χρώμα και έτσι μας θυμίζει το αίμα του Σωτήρα. Κατά τη γιορτή του Αγίου Ιωάννη, το αγιοβασιλόχορτο ανθίζει.

Στην αρχαιότητα, οι παρθένες έφτιαχναν στεφάνια από το φυτό αυτό. Όποιος ήθελε να χορέψει γύρω από τη φωτιά του Αγίου Ιωάννη έπρεπε να φορέσει αυτό το στεφάνι στο κεφάλι του. Ονομάζεται επίσης στεφάνι του Αγίου Ιωάννη. Όταν μια παρθένα έριχνε τα κλαδιά στο ποτάμι και όταν τα λουλούδια άνθιζαν ξανά, θα είχε γαμπρό την επόμενη χρονιά.

Κατά τον Μεσαίωνα, το φυτό διαμόρφωσε πολλές τυπικές τελετουργίες, ειδικά σε σχέση με τη γιορτή του Αγίου Ιωάννη. Οι άνθρωποι κρεμούσαν το φυτό πάνω από τις πόρτες των σπιτιών και των εκκλησιών, πιστεύοντας ότι θα τους προστάτευε από τις μάγισσες και τις σκοτεινές δυνάμεις.

Οι άνθρωποι έβαζαν επίσης κλαδάκια στα μαξιλάρια τους. Πίστευαν ότι ο Σωτήρας θα ερχόταν στον Άγιο Ιωάννη σε ένα όνειρο, θα τους έδινε μια ευλογία και θα τους κρατούσε ζωντανούς για πολύ καιρό. Μερικές φορές χρησιμοποιούνταν ως φυλαχτό σε ένα βιβλίο προσευχής ή στη Βίβλο.

Στην Άνω Αυστρία πίστευαν ότι ένα κομμάτι του Αγίου Ιωάννη ανάμεσα σε δύο ψωμιά προστάτευε τα βοοειδή από ασθένειες.

Για το τσάι, συλλέγουμε το ανθισμένο στέλεχος. Σερβίρεται σε δόση 1 κουταλάκι του γλυκού ανά ¼ λίτρο νερού, βράζουμε και το μείγμα πρέπει να εμποτιστεί.

Χρησιμοποιείται για νευρικές κακώσεις και νευρικές διαταραχές, αλλά και για μυϊκές διαταραχές από συμφόρηση κ.ά. Είναι επίσης καλό για την νευραλγία του τριδύμου και τη διάρροια.

Το βάμμα -που ονομάζεται επίσης "άρνικα για τα νεύρα"- είναι χρήσιμο για νευρικούς πόνους, νευρικές βλάβες, φλεγμονές των νεύρων, αλλά και για αϋπνία και κατάθλιψη.

Το βαλσαμόχορτο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πρόσθετο λουτρού. Συλλέξτε το ανθισμένο στέλεχος. Κάντε 6 ποδόλουτρα στη σειρά. Επίσης, κατάλληλο για τον πόνο και τη θεραπεία του κεντρικού και περιφερικού νευρικού συστήματος.

Το κατάπλασμα από βαλσαμόχορτο χρησιμοποιείται για πληγές, αιμορραγίες και μικρές εκδορές.

Για το έλαιο συλλέγονται μόνο τα άνθη. Τα άνθη, που συλλέγονται κατά τη διάρκεια της ημέρας στον ήλιο, τοποθετούνται χαλαρά σε ένα μπουκάλι και καλύπτονται με ελαιόλαδο, πρέπει να βυθιστούν στο λάδι. Αυτό το σφραγισμένο δοχείο πρέπει στη συνέχεια να τοποθετηθεί στον ήλιο ή σε ένα ζεστό μέρος για μερικές εβδομάδες.

Μετά από αυτή την προετοιμασία, το λάδι φιλτράρεται μέσω ενός πανιού και το υπόλειμμα στύβεται. Συνιστάται η φύλαξή του σε σκούρα μπουκάλια.

Είναι καλό για ανοιχτές πληγές, διαστρέμματα αίματος, ανακούφιση από φλεγμονές και πόνους και για πόνους στην πλάτη. Μπορεί να εντριβεί εύκολα στο δέρμα.

Είναι επίσης ευεργετικό για το τραχύ δέρμα του προσώπου, τα εγκαύματα, τους πρησμένους λεμφαδένες, την ισχιαλγία ή τους ρευματισμούς.

Μπορεί να χρησιμοποιηθεί τοπικά για την αντιμετώπιση του πόνου στο τρίδυμο νεύρο. Είναι επίσης εξαιρετικό στο ηλιοκαμένο δέρμα για την ανακούφιση από τις συνέπειες του ηλιακού εγκαύματος. Τα βρέφη θα ηρεμήσουν γρήγορα όταν τα τρίψετε σε μια πονεμένη κοιλιά.

Το βαλσαμόχορτο(Hypericum perforatum) φυτρώνει σε μεσόγεια, άκρες δρόμων και δάση στην Ευρασία και τη Βόρεια Αφρική.

Ανθίζει από τον Ιούλιο έως τον Σεπτέμβριο, οπότε και συγκομίζεται.

Το φυτό έχει μεγάλη σημασία στη βοτανολογία και την ιατρική. Το βότανο έχει ύψος 25-60 cm. Παράγει χρυσοκίτρινα άνθη που αναπτύσσονται από διακλαδισμένους μίσχους. Όταν το ανοιχτό λουλούδι συνθλίβεται, βγαίνει κόκκινος χυμός.

Αποθηκεύεται σε κλειστά σκούρα γυάλινα ή τενεκεδένια δοχεία σε ξηρή μορφή ή σε μορφή ελαίου.

Το βαλσαμόχορτο μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία διαταραχών του λόγου, ανήσυχου ύπνου, υστερικών κρίσεων, κατάθλιψης, υπνοβασίας, νευρικού πόνου και βλάβης, φλεγμονής των νεύρων.

ΤοHypericum perforatum βοηθά τις γυναίκες να ρυθμίσουν τον εμμηνορροϊκό τους κύκλο. Στα έφηβα κορίτσια, το βαλσαμόχορτο είναι καλό για την ευνοϊκή ανάπτυξη των γυναικείων γεννητικών οργάνων.

Το φυτό περιέχει ουσίες όπως η υπερικίνη, η ψευδοϋπερικίνη και η υπερφορίνη.

Χρησιμοποιείται στη θεραπεία της κατάθλιψης, των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης και των νευρικών διαταραχών.

Ασφάλεια και παρενέργειες

Το παρασκεύασμα πρέπει να λαμβάνεται για μέγιστο διάστημα δώδεκα εβδομάδων.

Οι παρενέργειες περιλαμβάνουν:

• Ταραχή
• άγχος
• ζάλη
• ξηροστομία
• αϋπνία
• πονοκέφαλος
• ευαισθησία στο ηλιακό φως (φωτοευαισθησία)
• αλλεργική αντίδραση

Οι ασθενείς θα πρέπει να συμβουλεύονται το γιατρό τους πριν λάβουν σκευάσματα βαλσαμόχορτου εάν λαμβάνουν οποιαδήποτε από τις ακόλουθες ομάδες φαρμάκων: ηρεμιστικά, αντικαταθλιπτικά, χημειοθεραπευτικοί παράγοντες, ανοσοκατασταλτικά, αντισπασμωδικά, αντιψυχωσικά.

Το βαλσαμόχορτο μπορεί επίσης να αλληλεπιδράσει με το αλκοόλ, την ασπιρίνη, τη διγοξίνη, τη βαρφαρίνη.

Η λήψη του εκχυλίσματος δεν συνιστάται όταν υπάρχει συχνή έκθεση στον ήλιο (αυξάνει την υπερευαισθησία στον ήλιο).

Ως εκ τούτου, είναι απαραίτητο να αποφεύγετε την παραμονή στον ήλιο, να προστατεύεστε χρησιμοποιώντας γυαλιά ηλίου και ρούχα με μακριά μανίκια.

Φυσικά, θα πρέπει επίσης να αποφεύγεται το θεραπευτικό φως ή το σολάριουμ.

Τα προϊόντα βαλσαμόχορτου δεν είναι κατάλληλα για παιδιά.

Τα εκχυλίσματα από το φυτό μπορεί να προκαλέσουν αυτόματη αποβολή, επομένως δεν συνιστάται η χρήση του στην εγκυμοσύνη.