Χρυσός σταφυλόκοκκος: Τι είναι, μετάδοση, συμπτώματα και θεραπεία. Πώς να προστατευτείτε;

Χρυσός σταφυλόκοκκος από το γένος Staphylococcus

Ο χρυσός σταφυλόκοκκος είναι η κοινή λαϊκή ονομασία για το βακτήριο Staphylococcus aureus από το σχετικά άφθονο γένος Staphylococcus.

Μιλάμε για παθογόνα βακτήρια. Είναι οι αιτιολογικοί παράγοντες πολλών μολυσματικών ασθενειών σε ανθρώπους και ζώα.

Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι αυτός ο τύπος βακτηρίων βρίσκεται συνήθως στο δέρμα ή στους βλεννογόνους της ρινικής κοιλότητας σε υγιείς ανθρώπους και δεν προκαλεί προβλήματα υγείας.

Επιπλοκές προκύπτουν όταν το βακτήριο φτάνει από την επιφάνεια του σώματος στο εσωτερικό. Αυτό οδηγεί στην ανάπτυξη ενίοτε απειλητικών για τη ζωή λοιμωδών νοσημάτων.

Το γένος Staphylococcus περιλαμβάνει αρκετές δεκάδες είδη βακτηρίων. Το πιο σημαντικό κλινικά είναι ο χρυσός σταφυλόκοκκος.

Άλλοι εκπρόσωποι αυτής της βακτηριακής οικογένειας είναι ο S. epidermidis, ο S. haemolyticus ή ο S. intermedius. Αυτοί είναι οι αιτιολογικοί παράγοντες λοιμώξεων του δέρματος, του ουροποιητικού συστήματος ή άλλων εσωτερικών οργάνων και ιστών.

Όσον αφορά περαιτέρω διευκρινίσεις, οι σταφυλόκοκκοι είναι θετικά κατά Gram βακτήρια με σφαιρικό σχήμα ("κόκκος"). Έχουν την τάση να συγκεντρώνονται σε σχήμα σταφυλιού. Εξ ου και το όνομά τους "σταφυλόκοκκος", μια ελληνική λέξη που σημαίνει σταφύλι.

Είναι σε θέση να υπάρχουν και να αναπτύσσονται παρουσία ή απουσία οξυγόνου. Οι αποικίες του χρυσού σταφυλόκοκκου διαφέρουν από τα άλλα είδη σταφυλόκοκκου στο ότι έχουν χρυσοκίτρινο χρώμα.

Πότε ο χρυσός σταφυλόκοκκος είναι ακίνδυνος;

Η πιο κοινή δεξαμενή του χρυσού σταφυλόκοκκου είναι το ανθρώπινο σώμα.

Βρίσκεται κυρίως στο δέρμα, στη μύτη, τη στοματική κοιλότητα και το λαιμό, στη γεννητική και την πρωκτική περιοχή ή στις μασχάλες.

Προτιμά τα υγρά και επίσης τριχωτά περιβάλλοντα.

Η παρουσία του χρυσίζοντος σταφυλόκοκκου στον άνθρωπο είναι φυσική. Αποικίζει επιφανειακά μέρη του σώματος ακόμη και χωρίς σημάδια μόλυνσης και είναι συνήθως ακίνδυνος.

Ως εκ τούτου, συχνά αγνοούμε την παρουσία του στην επιφάνεια του σώματος.

Σε ορισμένους ανθρώπους το βακτήριο μπορεί να είναι παρόν μόνο παροδικά, σε άλλους για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα (εβδομάδες έως μήνες). Μπορεί να είναι παρόν συνεχώς ή καθόλου.

Ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος είναι παρών έως και στο μισό σχεδόν του ενήλικου πληθυσμού. Περίπου το 15% του πληθυσμού είναι μακροχρόνιος φορέας.

Ορισμένες ομάδες πληθυσμού έχουν υψηλότερο επιπολασμό (έως και 80%).

Σε αυτές περιλαμβάνονται, για παράδειγμα, εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, νοσηλευόμενοι ασθενείς, ασθενείς που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση, άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα ή άτομα που κάνουν τακτικά ενέσεις με βελόνες (διαβητικοί).

Το κατά πόσον ένα άτομο αναπτύσσει σοβαρότερη λοίμωξη παρουσία χρυσίζοντος σταφυλόκοκκου εξαρτάται τόσο από τη συνολική ανοσία του οργανισμού όσο και από το συγκεκριμένο σημείο που μολύνθηκε από το βακτήριο.

Η ανάπτυξη και η εξάπλωση της σταφυλοκοκκικής λοίμωξης

Η πηγή της λοίμωξης είναι συνήθως ένα άτομο. Πρόκειται είτε για φορέα του βακτηρίου (που ονομάζεται υγιής φορέας) είτε για άτομο με προϋπάρχουσα μολυσματική βλάβη.

Υπάρχουν δύο οδοί μετάδοσης του βακτηρίου - η άμεση και η έμμεση. Η άμεση λοίμωξη γίνεται με άμεση επαφή με τη μολυσματική βλάβη ή με τη σταγονιδιακή οδό (μέσω πτυέλων και σάλιου κατά το φτέρνισμα ή το βήχα).

Η έμμεση οδός γίνεται μέσω της επαφής μολυσμένων αντικειμένων με τα χέρια, με επακόλουθη μετάδοση του βακτηρίου στο στόμα ή τη μύτη, αλλά και μέσω των ρούχων, των πετσετών, των κλινοσκεπασμάτων, του αθλητικού εξοπλισμού ή των ιατρικών εργαλείων.

Πότε μπορεί να εμφανιστεί η ίδια η λοίμωξη;

1. Αποδυνάμωση του ανοσοποιητικού συστήματος

Μια σταφυλοκοκκική λοίμωξη εμφανίζεται συχνότερα όταν ο οργανισμός είναι ήδη αποικισμένος με σταφυλοκοκκικά βακτήρια.

Εάν ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος είναι παρών στην επιφάνεια του σώματος, υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος μόλυνσης. Αυτό ισχύει ακόμη και αν η παρουσία του είναι ασυμπτωματική.

Οι λοιμώξεις συμβαίνουν όταν το ανοσοποιητικό σύστημα είναι εξασθενημένο και τα βακτήρια πολλαπλασιάζονται σημαντικά στην επιφάνεια του δέρματος ή των βλεννογόνων.

2. Διείσδυση στο εσωτερικό περιβάλλον του σώματος

Το πρωταρχικό εμπόδιο για την είσοδο των βακτηρίων στο εσωτερικό περιβάλλον του σώματος είναι τα επιφανειακά στρώματα του δέρματος και των βλεννογόνων.

Οποιαδήποτε βλάβη του δέρματος ή των βλεννογόνων, όπως τραύμα, τραυματισμός ή χειρουργική επέμβαση, ενέχει κίνδυνο διείσδυσης του σταφυλόκοκκου από την επιφάνεια σε βαθύτερους ιστούς.

Μπορεί να ακολουθήσει τοπική λοίμωξη. Εάν το βακτήριο εισέλθει στην κυκλοφορία του αίματος, μπορεί να φτάσει σε άλλα σημεία του σώματος.

Σε συνδυασμό με ένα εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, οι συστηματικές λοιμώξεις από σταφυλόκοκκο αποτελούν μεγάλο κίνδυνο.

3. Λοιμώξεις στο νοσοκομειακό περιβάλλον

Σε αυτή την περίπτωση, η μόλυνση συμβαίνει μέσω μολυσμένων ιατρικών εργαλείων εργασίας που χρησιμοποιούνται καθημερινά στις εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης.

Επιπλέον, η μετάδοση από άλλα μολυσμένα άτομα και ασθενείς συμβαίνει σε αυτό το περιβάλλον. Η μόλυνση μπορεί να συμβεί σε ένα περιβάλλον με ανεπαρκή υγιεινή σε κοινόχρηστους χώρους.

Και επίσης μέσω του προσωπικού υγειονομικής περίθαλψης που μπορεί να είναι παροδικοί φορείς των βακτηρίων ή "απλώς" φορείς από άλλους ασθενείς.

Οι λοιμώξεις που αποκτώνται σε νοσοκομειακό περιβάλλον ονομάζονται νοσοκομειακές λοιμώξεις.

Ένας άλλος συγκεκριμένος τρόπος με τον οποίο μπορεί να συμβεί μόλυνση με χρυσό σταφυλόκοκκο είναι όταν τοποθετούνται ιατρικές συσκευές μέσα στο σώμα. Αυτό μπορεί να συμβεί, για παράδειγμα, όταν τοποθετούνται εμφυτεύματα, τεχνητές αρθρώσεις ή βαλβίδες καρδιάς, καθετήρες, σωλήνες κ.λπ.

Τα βακτήρια έχουν εξαιρετική ικανότητα να προσκολλώνται στην επιφάνεια των πλαστικών ή μεταλλικών υλικών και να σχηματίζουν ένα ανθεκτικό βιοφίλμ πάνω σε αυτά. Η έλλειψη απολύμανσης και ελέγχου της επιφάνειας των συσκευών αποτελεί στη συνέχεια πηγή μόλυνσης.

4. Άλλες οδοί μόλυνσης

Σπάνια, η λοιμώδης νόσος μπορεί επίσης να μεταδοθεί από ζώα, συγκεκριμένα από τα ζώα.

Ποιος είναι ο κίνδυνος του χρυσίζοντος σταφυλόκοκκου;

Ο χρυσός σταφυλόκοκκος είναι ένα παθογόνο βακτήριο. Η παρουσία του στον ανθρώπινο οργανισμό προκαλεί ανοσολογική αντίδραση, δηλαδή ο οργανισμός αμύνεται εναντίον του.

Προκειμένου να αντισταθεί στην ανοσολογική αντίδραση του ξενιστή και να προκαλέσει μόλυνση, ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος παράγει μια σειρά από παθογόνους παράγοντες. Αυτοί τον βοηθούν να αποφύγει την ανοσολογική αντίδραση και προωθούν την εξάπλωση του βακτηρίου σε άλλα μέρη του σώματος.

Οι παθογόνοι παράγοντες περιλαμβάνουν πρωτεΐνες, ένζυμα, ουσίες που επιτρέπουν στο βακτήριο να προσκολλάται στα κύτταρα του ξενιστή και τέλος, τοξίνες.

Αυτές περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, πολυσακχαρίτες και πεπτίδια (πεπτιδογλυκάνη). Αποτελούν μέρος του κυτταρικού τοιχώματος του χρυσίζοντος σταφυλόκοκκου, επιτελούν αμυντική λειτουργία έναντι του ανοσοποιητικού συστήματος του ξενιστή, προάγουν τον αποικισμό και την παραμονή του βακτηρίου στην επιφάνεια του κυττάρου του ξενιστή ή παρέχουν επίσης τροφή στο βακτήριο.

Τα ένζυμα όπως οι πρωτεάσες, οι λιπάσες ή οι υαλουρονιδάσες είναι υπεύθυνα για την καταστροφή των ιστών του ξενιστή. Προάγουν την εξάπλωση της λοίμωξης και παρέχουν τροφή στο βακτήριο.

Ο κίνδυνος του χρυσίζοντος σταφυλόκοκκου είναι ότι μπορεί επίσης να παράγει διάφορους τύπους τοξινών. Αυτές συνήθως προκαλούν τα συμπτώματα της ίδιας της λοίμωξης και προκαλούν τη διάσπαση των μολυσμένων κυττάρων του ξενιστή.

Σε αυτές περιλαμβάνονται η α-τοξίνη, η β-τοξίνη, η γ-τοξίνη (γνωστή και ως αιμολυσίνη) και η λευκοκιδίνη, οι οποίες προκαλούν δερματικές λοιμώξεις και διάσπαση των λευκών και ερυθρών αιμοσφαιρίων.

Επιπλέον, η εντεροτοξίνη, η οποία προκαλεί τροφική δηλητηρίαση, η τοξίνη του συνδρόμου τοξικού σοκ (TSSI-1), η οποία κατ' όνομα είναι η αιτία του συνδρόμου τοξικού σοκ, και οι απολεπιστικές τοξίνες, οι οποίες προκαλούν σοβαρές δερματικές λοιμώξεις που χαρακτηρίζονται από φουσκάλες και ξεφλούδισμα του δέρματος.

Ομάδες κινδύνου για σταφυλοκοκκική λοίμωξη

Η λοίμωξη από χρυσό σταφυλόκοκκο μπορεί να εμφανιστεί σε όλους τους ανθρώπους ανεξαρτήτως ηλικίας ή φύλου.

Ωστόσο, υπάρχουν ομάδες ανθρώπων που διατρέχουν ελαφρώς υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης της λοίμωξης από άλλους.

These groups are:

• Παιδιά (ιδίως κατά το πρώτο έτος της ζωής)
• Ηλικιωμένα άτομα
• Αθλητές, στρατιώτες ή φυλακισμένοι
• Άνθρωποι που εργάζονται με ζώα
• Προσωπικό εγκαταστάσεων υγειονομικής περίθαλψης
• Νοσηλευόμενοι ασθενείς, ασθενείς μετά από χειρουργική επέμβαση ή με εμφυτευμένες συσκευές
• Ασθενείς με διαταραχές των λευκών αιμοσφαιρίων
• Ασθενείς με διαβήτη
• Άτομα με υψηλά επίπεδα σιδήρου στον οργανισμό
• Ασθενείς που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση
• Άτομα που έχουν μολυνθεί με HIV ή κυστική ίνωση
• Άτομα που κάνουν τακτικά ενέσεις φαρμάκων ή ναρκωτικών
• Μητέρες που θηλάζουν (μετάδοση της λοίμωξης από το σάλιο του μωρού)
• Ορισμένες μελέτες καταγράφουν επίσης τους άνδρες και τους μαύρους ως ομάδα υψηλότερου κινδύνου

Ο χρυσός σταφυλόκοκκος μπορεί επίσης να βρεθεί στα τρόφιμα

Η λοίμωξη με χρυσό σταφυλόκοκκο μπορεί επίσης να προέλθει από τρόφιμα. Πρόκειται για τρόφιμα που έχουν μολυνθεί σε μεγάλο βαθμό και περιέχουν τοξίνες που παράγονται από τον σταφυλόκοκκο.

Η κατανάλωση τέτοιων τροφίμων οδηγεί σε τροφική δηλητηρίαση, η οποία εκδηλώνεται με πεπτικά προβλήματα - ναυτία, εμετό, διάρροια, κοιλιακές κράμπες.

Τα προβλήματα εμφανίζονται μέσα σε λίγες ώρες, είναι ήπιας φύσης και συνήθως επιμένουν για δύο έως τρεις ημέρες. Υποχωρούν από μόνα τους, ακόμη και χωρίς την ανάγκη ιατρικής φροντίδας.

Όταν παρουσιάζονται πεπτικά προβλήματα, πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα ώστε να πίνετε αρκετά για να αποφύγετε την αφυδάτωση.

Ο χρυσός σταφυλόκοκκος βρίσκεται συνηθέστερα σε τρόφιμα όπως το κρέας και τα προϊόντα κρέατος, το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα ή τα αυγά. Είναι επίσης πολύ ανεκτικός στα αλατισμένα τρόφιμα (βρίσκεται επίσης στα λουκάνικα).

Ένας μεγαλύτερος κίνδυνος από την παρουσία του σταφυλόκοκκου στα τρόφιμα είναι οι τοξίνες που παράγει.

Οι τοξίνες αυτές είναι πολύ ανθεκτικές στη θερμότητα και απαιτούν αρκετά μακρύ και ακριβές μαγείρεμα του τροφίμου για να καταστραφούν.

Πώς μπορείτε λοιπόν να αποτρέψετε τη μόλυνση από σταφυλόκοκκο από τα τρόφιμα;

• Τρώτε μαγειρεμένα ή επαρκώς μαγειρεμένα τρόφιμα.
• Αποφύγετε το μη παστεριωμένο γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα.
• Πλένετε καλά τα χέρια σας πριν από το μαγείρεμα, το σερβίρισμα ή την κατανάλωση τροφίμων.
• Διατηρείτε καθαρές τις επιφάνειες στις οποίες παρασκευάζονται τα τρόφιμα.
• Εξασφαλίστε τη σωστή αποθήκευση των τροφίμων.

Ασθένειες που προκαλούνται από τον χρυσό σταφυλόκοκκο και τα συμπτώματά τους

Ο χρυσός σταφυλόκοκκος είναι ο αιτιολογικός παράγοντας ενός πραγματικά ευρέος φάσματος λοιμωδών νοσημάτων. Μιλάμε για τοπικές αλλά και συστηματικές λοιμώξεις. Αυτές μπορεί να εμφανιστούν σε διάφορα σημεία του σώματος.

Οι πιο συχνές λοιμώξεις προσβάλλουν το δέρμα, τους μαλακούς ιστούς, τα οστά και τις αρθρώσεις.

Οι λοιμώξεις που συμβαίνουν τοπικά μπορούν να εξαπλωθούν σε άλλα μέρη του σώματος μόλις τα βακτήρια εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος. Μπορούν επίσης να μολύνουν ιστούς και όργανα που βρίσκονται πιο μακριά από την εστία της λοίμωξης ή μπορούν να μολύνουν πολλά σημεία ταυτόχρονα.

Η εξάπλωση της τοπικής λοίμωξης στο εσωτερικό περιβάλλον του σώματος αναφέρεται γενικά ως βακτηριαιμία.

Ανάλογα με το σημείο της λοίμωξης και την έκταση της εξάπλωσης του βακτηρίου, μπορεί να πρόκειται για καλοήθεις καταστάσεις ή απειλητικές για τη ζωή μολυσματικές ασθένειες.

Λοιμώξεις του δέρματος

Από τις λοιμώξεις που προκαλούνται από τον χρυσό σταφυλόκοκκο, οι δερματικές λοιμώξεις είναι οι πιο συχνές.

Εμφανίζονται οπουδήποτε στο σώμα, συμπεριλαμβανομένου του προσώπου και γύρω από τη μύτη ή το στόμα.

Εκδηλώνονται με την εμφάνιση εξανθημάτων, σπυριών ή φυσαλίδων. Αυτές μπορεί να περιέχουν πύον ή να εκρέουν υγρό. Ορισμένες σχηματίζουν κρούστα στο δέρμα μετά την ξήρανση.

Η μολυσμένη βλάβη ή η γύρω περιοχή είναι κόκκινη, πρησμένη, φαγούρα ή επώδυνη. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, εμφανίζονται στο δέρμα ανοιχτές πληγές ή πυρετός.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα σταφυλοκοκκικών δερματικών λοιμώξεων είναι τα αποστήματα, ο ιππέτιγκος, η κυτταρίτιδα ως φλεγμονή των βαθύτερων στρωμάτων του δέρματος, η θυλακίτιδα ως φλεγμονή του ιστού που περιβάλλει το στέλεχος της τρίχας ή το σύνδρομο σταφυλοκοκκικού δερματικού εγκαύματος, το λεγόμενο SSSS.

Οι δερματικές λοιμώξεις προσβάλλουν συχνότερα τα νεογέννητα, τα βρέφη ή τα μικρά παιδιά. Αυτό οφείλεται στην υπανάπτυκτη ανοσία και άμυνα κατά των βακτηρίων και των τοξινών τους.

Φλεγμονή του μαστικού αδένα

Η φλεγμονή του μαστικού αδένα, που επαγγελματικά ονομάζεται μαστίτιδα, μπορεί να εμφανιστεί σε γυναίκες που θηλάζουν μετά από μετάδοση σταφυλοκοκκικής λοίμωξης από ένα μωρό που θηλάζει μέσω του σάλιου.

Εκδηλώνεται με πόνο, ερυθρότητα και οίδημα στην περιοχή του μαστού ή με σχηματισμό αποστημάτων.

Μόλυνση των οστών και των αρθρώσεων

Το χρυσό βακτήριο του σταφυλόκοκκου μολύνει επίσης τα οστά και τις αρθρώσεις. Προκαλεί φλεγμονή του μυελού των οστών ή λοιμώδη αρθρίτιδα.

Προσβάλλει κυρίως τα γόνατα, τις αρθρώσεις των ώμων, τους γοφούς, τα δάχτυλα και τους αντίχειρες. Χαρακτηρίζεται από οίδημα, έντονο πόνο και πυρετό.

Μόλυνση των πνευμόνων

Ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος είναι πολύ συχνή αιτία πνευμονίας. Η φλεγμονή μπορεί να εμφανιστεί μετά την εισπνοή του βακτηρίου μέσω της αναπνευστικής οδού. Σε ορισμένες περιπτώσεις, το βακτήριο εισέρχεται από την κυκλοφορία του αίματος.

Η σταφυλοκοκκική πνευμονία εμφανίζεται κυρίως σε ασθενείς που νοσηλεύονται σε ιατρικά ιδρύματα, σε μακροχρόνιους ασθενείς ή σε παιδιά.

Παρουσιάζεται με πυρετό, ρίγη, εφίδρωση, κόπωση, αδιαθεσία, παραγωγικό βήχα με βλέννα πράσινου χρώματος και πόνο στο στήθος (ιδίως κατά το βήχα).

Καρδιακή λοίμωξη

Σε αυτή την περίπτωση μιλάμε για σταφυλοκοκκική ενδοκαρδίτιδα. Πρόκειται για φλεγμονώδη νόσο του εσωτερικού χιτώνα της καρδιάς. Η φλεγμονή εξαπλώνεται στις καρδιακές βαλβίδες.

Τα τυπικά συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό, γενικό αίσθημα αδυναμίας και αλλαγές στον καρδιακό ρυθμό.

Είναι πιο συχνή στους ηλικιωμένους, στους νοσηλευόμενους ασθενείς και στους ασθενείς με τεχνητές βαλβίδες.

Η λοίμωξη μπορεί επίσης να εμφανιστεί στην καρδιά μέσω εμφυτευμένων συσκευών καρδιακής υποστήριξης, τεχνητών βαλβίδων ή ενδοφλέβιων καθετήρων.

Σήψη

Η σήψη είναι μια σοβαρή λοίμωξη που εμφανίζεται όταν βακτήρια εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος. Ονομάζεται επίσης δηλητηρίαση του αίματος.

Προκύπτει από μια υπερβολική και ανεξέλεγκτη αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος στην παρουσία βακτηρίων στο σώμα.

Η έντονη φλεγμονώδης αντίδραση οδηγεί σε σοβαρή βλάβη της συνολικής λειτουργίας των εσωτερικών συστημάτων. Είναι συχνά θανατηφόρα (έως και 40-60% των περιπτώσεων).

Παράγοντες κινδύνου για τη σήψη είναι κυρίως η προχωρημένη ηλικία, το εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα ή οι επεμβατικές διαδικασίες.

Σύνδρομο τοξικού σοκ

Πρόκειται για μια σχετικά σπάνια κατάσταση, αλλά είναι επικίνδυνη και σε ορισμένες περιπτώσεις απειλητική για τη ζωή.

Παρόμοια με την τροφική δηλητηρίαση, το σύνδρομο αυτό προκαλείται από τοξίνες που παράγονται από χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο.

Εκτός από τον χρυσό σταφυλόκοκκο, ένας άλλος τύπος βακτηρίων, ο στρεπτόκοκκος, μπορεί να προκαλέσει σύνδρομο τοξικού σοκ.

Το σύνδρομο τοξικού σοκ εμφανίζεται ως αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος στην παρουσία αυτών των τοξινών. Αυτή η φλεγμονώδης αντίδραση είναι ξαφνική και πολύ έντονη.

Υπάρχει ξαφνική εμφάνιση συμπτωμάτων όπως πυρετός, δερματικές εκδηλώσεις (ερυθρότητα ή εξάνθημα), χαμηλή αρτηριακή πίεση, ναυτία, έμετος, διάρροια και μυϊκός πόνος.

Η λειτουργία αρκετών εσωτερικών οργάνων (ήπαρ, νεφρά, νευρικό σύστημα) επηρεάζεται ή στη χειρότερη περίπτωση επέρχεται ανεπάρκεια.

Η ευαισθητοποίηση για το σύνδρομο αυτό άρχισε να αυξάνεται μόλις πριν από μερικές δεκαετίες. Από το 1980 περίπου, οι γιατροί αντιμετωπίζουν όλο και πιο συχνά αυτή την κατάσταση, χάρη, μεταξύ άλλων, στη μαζική ανάπτυξη της αγοράς των απορροφητικών ταμπόν εμμήνου ρύσεως.

Οι εμμηνορροϊκές γυναίκες που χρησιμοποιούσαν απορροφητικά ταμπόν ήταν η μεγαλύτερη ομάδα που αντιμετώπιζε αυτό το σύνδρομο.

Είναι σημαντικό οι γυναίκες να αλλάζουν τακτικά τα προϊόντα υγιεινής τους κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως και, τέλος, να διατηρούν καλή υγιεινή.

Το σύνδρομο τοξικού σοκ που σχετίζεται με τα εμμηνορροϊκά ταμπόν προκαλείται από την παρουσία και τη συσσώρευση χρυσών βακτηρίων Staphylococcus aureus στον κόλπο και γύρω από τον τράχηλο της μήτρας. Επιπλέον, υπάρχουν και άλλες αιτίες εμφάνισής του.

Μία από αυτές είναι η εμφάνιση του συνδρόμου σε προϋπάρχουσες δερματικές σταφυλοκοκκικές λοιμώξεις, από τις οποίες τα βακτήρια εξαπλώνονται στο εσωτερικό περιβάλλον του οργανισμού. Επίσης, προκαλείται από χειρουργικές επεμβάσεις ή ακόμη και από τον τοκετό.

Άλλες λοιμώξεις

Σε σπάνιες περιπτώσεις, ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος μπορεί να είναι η αιτία, για παράδειγμα, μηνιγγίτιδας, φλεγμονής του ουροποιητικού συστήματος ή φλεγμονής των φλεβών.

Τα ενέσιμα εμφυτεύματα στήθους μπορεί επίσης να αποτελούν παράγοντα κινδύνου για μόλυνση από σταφυλόκοκκο.

Ποια είναι η θεραπεία για τις λοιμώξεις που προκαλούνται από τον χρυσό σταφυλόκοκκο;

Η θεραπεία των λοιμώξεων που προκαλούνται από χρυσό σταφυλόκοκκο είναι πολύ ατομική. Εξαρτάται πάντα από την κατάσταση του κάθε ασθενούς.

Σε γενικές γραμμές, η θεραπεία ακολουθεί τα ακόλουθα βασικά βήματα:

• Αξιολόγηση του κατά πόσον η λοίμωξη είναι περίπλοκη ή μη περίπλοκη.
• Εντοπισμός και αφαίρεση της εστίας της λοίμωξης
• Έναρξη της κατάλληλης αντιβιοτικής αγωγής

Χρησιμοποιούνται διάφοροι τύποι αντιβιοτικών. Η επιλογή εξαρτάται κυρίως από το στέλεχος των βακτηρίων που υπάρχουν και από την έκταση και την ένταση της λοίμωξης.

Συνηθέστερα χρησιμοποιούνται οι πενικιλλίνες, τα γλυκοπεπτίδια, οι αμινογλυκοσίδες, οι κεφαλοσπορίνες και οι λινκοσαμίδες.

Ο τρόπος χορήγησης των αντιβιοτικών είναι κυρίως από το στόμα. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, χορηγούνται ενδοφλεβίως.

Άλλοι τύποι θεραπείας για τις σταφυλοκοκκικές λοιμώξεις περιλαμβάνουν την τοπική θεραπεία. Αυτή χρησιμοποιείται για τις δερματικές λοιμώξεις. Χρησιμοποιεί τοπικά αντιβιοτικά (κρέμες, τζελ, επιθέματα κ.λπ.) ή παρασκευάσματα που περιέχουν άργυρο.

Τα αντιβιοτικά που εφαρμόζονται απευθείας στο σημείο της λοίμωξης είναι συχνά πιο αποτελεσματικά από τη θεραπεία μόνο με συστηματικά αντιβιοτικά.

Η χειρουργική θεραπεία καταφεύγει σε περίπτωση λοίμωξης που προκύπτει σε σχέση με εμφυτευμένες συσκευές, όπως καθετήρες, εμφυτεύματα μαστού, τεχνητές καρδιακές βαλβίδες.

Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την τοποθέτηση συσκευών αποστράγγισης για την απομάκρυνση του συσσωρευμένου υγρού ή αέρα από το σημείο της λοίμωξης. Σε πιο σοβαρές λοιμώξεις, οι συσκευές αυτές πρέπει να αφαιρεθούν πλήρως από το σώμα.

Η χειρουργική επέμβαση χρησιμοποιείται επίσης για ορισμένες δερματικές λοιμώξεις. Στην περίπτωση αυτή, οι προσβεβλημένες περιοχές αποστραγγίζονται ή χαράσσονται για την απομάκρυνση του πύου (για παράδειγμα, αποστήματα).

Προς το παρόν δεν υπάρχει αποτελεσματικό εμβόλιο για την πρόληψη των λοιμώξεων από σταφυλόκοκκο.

Μια σημαντική επιπλοκή της αντιβιοτικής θεραπείας για τις χρυσίζουσες λοιμώξεις από σταφυλόκοκκο είναι η ανθεκτικότητά του σε ορισμένους τύπους αντιβιοτικών.

Αντοχή στα αντιβιοτικά ή MRSA

Ο ανθεκτικός στη μεθικιλλίνη χρυσίζων σταφυλόκοκκος (γνωστός ως MRSA) είναι ένα από τα στελέχη του χρυσίζοντος σταφυλόκοκκου που χαρακτηρίζεται από ανθεκτικότητα στα ευρέως χρησιμοποιούμενα αντιβιοτικά.

Το χαρακτηριστικό αυτό αποτελεί μείζον πρόβλημα όσον αφορά τη δυσκολία της θεραπείας, την περιορισμένη επιλογή αποτελεσματικών αντιβιοτικών, αλλά και το οικονομικό κόστος της θεραπείας.

Η έννοια της ανθεκτικότητας σημαίνει ότι το αντιβιοτικό δεν είναι σε θέση να σκοτώσει το βακτήριο. Αυτό συμβαίνει επειδή το βακτήριο έχει αναπτύξει ορισμένους μηχανισμούς με τους οποίους μπορεί να αμυνθεί (π.χ. έχει την ικανότητα να διασπάσει ή έχει μικρότερη προσκόλληση στο μόριο του φαρμάκου).

Ο κύριος κίνδυνος του MRSA είναι ότι ακόμη και οι αρχικά μικρές τοπικές λοιμώξεις μπορεί να εξελιχθούν σε μεγάλης κλίμακας, σοβαρές λοιμώξεις που επηρεάζουν το εσωτερικό περιβάλλον του σώματος. Τελικά, είναι απειλητικές για τη ζωή.

Ο ανθεκτικός στη μεθικιλλίνη χρυσίζων σταφυλόκοκκος αναφέρεται επίσης ως "υπερκοριός".

Η εμφάνιση του MRSA συνδέεται συνήθως με το νοσοκομειακό περιβάλλον. Στην περίπτωση αυτή, μιλάμε για νοσοκομειακή λοίμωξη. Μεταδίδεται μέσω του προσωπικού υγείας, μεταξύ των ασθενών, αλλά και κατά τη διάρκεια επεμβατικών διαδικασιών εξέτασης ή θεραπείας.

Ωστόσο, η μετάδοση μπορεί να συμβεί και σε κοινοτικό περιβάλλον.

Συνδυασμοί διαφόρων αντιβιοτικών χρησιμοποιούνται πολύ συχνά στη θεραπεία των λοιμώξεων από MRSA, τόσο για την αύξηση της βακτηριοκτόνου δράσης όσο και για τη μείωση του κινδύνου βακτηριακής αντοχής.

Διαβάστε επίσης τα άρθρα μας:

• Αντοχή στα αντιβιοτικά: γιατί να τα παίρνετε ακριβώς και όπως σας έχει συνταγογραφήσει ο γιατρός σας;
• Αντιβιοτικά χωρίς συνταγή - μπορούμε να τα βρούμε στο φαρμακείο;

Πώς μπορούμε να προστατευτούμε από τη μόλυνση από σταφυλόκοκκο;

Μπορούμε να μειώσουμε σε κάποιο βαθμό τον κίνδυνο να προσβληθούμε και να αναπτύξουμε μια λοίμωξη ακολουθώντας μερικά απλά μέτρα, που ισχύουν όχι μόνο στο οικιακό περιβάλλον:

• Τακτικό πλύσιμο των χεριών και του σώματος.
• Σε περίπτωση τραυμάτων στο δέρμα, να διατηρείτε τις πληγές αυτές καθαρές, απολυμασμένες και, εάν είναι απαραίτητο, καλυμμένες.
• Να αλλάζετε τακτικά τα προϊόντα υγιεινής της περιόδου.
• Αποφεύγετε να μοιράζεστε πετσέτες και είδη προσωπικής υγιεινής.
• Διατηρείτε το σπίτι σας καθαρό, πλένετε τακτικά τις πετσέτες, τα κλινοσκεπάσματα κ.λπ.
• Φροντίστε για την επαρκή προετοιμασία και τη σωστή αποθήκευση των τροφίμων.
• Μην αγγίζετε μολυσμένες βλάβες σε άλλα άτομα.

Η πρόληψη και η θεραπεία των λοιμώξεων που προκαλούνται από τον χρυσό σταφυλόκοκκο μπορεί επίσης να υποστηριχθεί με φυσικά μέσα, χρησιμοποιώντας φυσικές ουσίες με αντιβιοτικές ιδιότητες.

Μιλάμε, για παράδειγμα, για σκόρδο, κουρκουμά, τζίντζερ, μέλι, εχινάκεια ή αιθέρια έλαια (tea tree, βασιλικός).

Η αντιβακτηριακή δράση κατά του MRSA έχει επίσης αποδειχθεί in vitro, για παράδειγμα:

• Acorus calamus
• Λευκή αλογοουρά (Lawsonia inermis)
• Ρόδι (Punica granatum)
• Emblica officinalis
• Ορισμένα είδη δέντρων του γένους Terminalia (Terminalia chebula και Terminalia belerica)