Διαταραχές του φάσματος του αυτισμού με λίγα λόγια: γνωρίζετε τα συμπτώματα;

Οι διαταραχές του αυτιστικού φάσματος περιλαμβάνουν διάφορες νευροαναπτυξιακές διαταραχές του κεντρικού νευρικού συστήματος και άλλες συναφείς καταστάσεις. Διαφέρουν σε πολλές πτυχές, αλλά έχουν αρκετά κοινά χαρακτηριστικά.
Αυτά είναι η έλλειψη κοινωνικής αλληλεπίδρασης, κοινωνικής επικοινωνίας και απεικόνισης, με την παρουσία στερεότυπης συμπεριφοράς.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, στη βασική συμπτωματολογία προστίθενται διανοητικές και κινητικές διαταραχές ή άλλες σοβαρές ψυχιατρικές διαταραχές.

Σε κάθε περίπτωση, οι διαταραχές αυτές θέτουν τον ασθενή σε μειονεκτική θέση σε σχέση με άλλα υγιή άτομα.
Οι περιορισμοί στη διαπροσωπική επικοινωνία και τα επαναλαμβανόμενα πρότυπα συμπεριφοράς και ενδιαφερόντων επιφέρουν προβλήματα στην καθημερινή ζωή.
Οι ασθενείς δυσκολεύονται να δημιουργήσουν και να διατηρήσουν κάθε είδους σχέση, γεγονός που προκαλεί δυσκολίες στην ένταξη στο κοινωνικό σύνολο.

Οι ασθένειες αυτές οφείλονται σε διαταραχή της ανάπτυξης του κεντρικού νευρικού συστήματος. Πρόκειται για γενετικές προδιαθέσεις ή για συγγενείς ή επίκτητες γονιδιακές μεταλλάξεις.

Αιτίες των διαταραχών του φάσματος του αυτισμού:

• γενετικοί παράγοντες, γονιδιακές μεταλλάξεις
• περιβαλλοντικοί παράγοντες κατά την προγεννητική περίοδο
• διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος
• ορμονικές επιδράσεις
• επιδράσεις των νευροδιαβιβαστών

Οι διαταραχές του φάσματος του αυτισμού περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα ασθενών

Η ένταση των εκδηλώσεων των διαφόρων διαταραχών του φάσματος του αυτισμού σε συνδυασμό με τη μοναδική προσωπικότητα του κάθε ασθενούς είναι ιδιαίτερα εξατομικευμένη. Δημιουργεί ένα ευρύ συνεχές ασθενών με έντονα διαφορετικές εκδηλώσεις.

Φάσμα ⇒ ευρύ και ποικίλο φάσμα συμπτωμάτων

Για το λόγο αυτό, ορισμένα μπορεί να είναι πιο εμφανή και άλλα να είναι συγκαλυμμένα και να είναι πιο δύσκολο να διαγνωστούν.

Ποιες διαταραχές ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού;

Οι διαταραχές του αυτιστικού φάσματος είναι νευροαναπτυξιακές διαταραχές ή ασθένειες που προκαλούνται από ανωμαλίες του κεντρικού νευρικού συστήματος. Περιγράφονται επίσης σε κάποια βιβλιογραφία ως μια ευρύτερη μορφή αυτισμού, η οποία περιλαμβάνει τον ίδιο τον αυτισμό και μια σειρά άλλων διαταραχών.
Οι διαταραχές του αυτιστικού φάσματος είναι πιθανότερο να έχουν γενετική, νευρολογική ή μεταβολική βάση.
Εκδηλώνονται με ανωμαλίες σε επικοινωνιακό, κοινωνικό, γνωστικό, συναισθηματικό και κινητικό επίπεδο.

Διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή - μια ήπια μορφή αυτισμού

Ο όρος διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή αναφέρεται σε ανωμαλίες του φάσματος του αυτισμού που δεν είναι τόσο έντονες ώστε να πληρούν τα κριτήρια του αυτισμού. Θα μπορούσε να ειπωθεί ότι πρόκειται για μια ηπιότερη μορφή της διαταραχής. Οι ασθενείς δεν μπορούν να διαγνωστούν σαφώς με αυτισμό, αλλά ούτε και το παιδί μπορεί να κηρυχθεί σαφώς υγιές.

Πολλοί παιδιατρικοί ασθενείς που διαγνώστηκαν με αυτισμό σε μικρότερη ηλικία χαρακτηρίστηκαν με τον όρο διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή ακριβώς επειδή οι εκδηλώσεις του αυτισμού ήταν ακόμη ανεπαίσθητες.

Αυτισμός - ο εφιάλτης των γονέων

Οαυτισμός είναι μια διαταραχή του φάσματος του αυτισμού από όλες τις απόψεις. Περιλαμβάνει διαταραχές επικοινωνίας, διαταραχές κοινωνικοποίησης, αλλά και διαταραχές της φαντασίας με τυπική προτίμηση σε δραστηριότητες ρουτίνας.

Η ανάπτυξη της επικοινωνίας καθυστερεί σημαντικά στους αυτιστικούς ασθενείς. Οι ανωμαλίες μπορούν να παρατηρηθούν ήδη από την εποχή της φλυαρίας. Δεν έχουν μόνο πρόβλημα ομιλίας, αλλά και κακή ανταπόκριση στον προφορικό λόγο. Είναι φυσιολογικό για ένα αυτιστικό παιδί να μην ανταποκρίνεται στο γονιό του που το καλεί με το όνομά του. Οι αντιδράσεις σε άλλα ακουστικά ερεθίσματα είναι επίσης φτωχές.

Λόγω του συνδυασμού του ελλείμματος λόγου, της έλλειψης συναισθημάτων και ενσυναίσθησης, δυσκολεύονται πολύ στη δημιουργία διαπροσωπικών σχέσεων. Προτιμούν τη μοναξιά και την απομόνωση. Είναι τόσο "νοσηροί εσωστρεφείς". Ωστόσο, ο λόγος δεν είναι η απόρριψη της κοινωνίας, αλλά η ασθένειά τους δεν τους το επιτρέπει.

Οι εκρήξεις θυμού και η παιδαριώδης επιθετικότητα προς τον εαυτό τους και τους άλλους είναι χαρακτηριστικές. Συχνά υπάρχει συννοσηρότητα με άλλες ψυχιατρικές διαταραχές. Οι διάφορες φοβίες βρίσκονται στο προσκήνιο.

Συμβουλή: Επιθετικότητα στα παιδιά. Πώς να διαχειριστείτε ένα μη διαχειρίσιμο παιδί;

Σύνδρομο Asperger - ένας έξυπνος παράξενος

Το σύνδρομο Asperger είναι η πιο ήπια μορφή των διαταραχών του φάσματος του αυτισμού. Οι ασθενείς έχουν προβλήματα με την καθιέρωση της επικοινωνίας, την κοινωνικοποίηση αλλά και τη φαντασία, όπως ακριβώς και στον αυτισμό.
Ποια είναι η διαφορά;

Έχουν μέτρια, αλλά παραδόξως σε ορισμένες περιπτώσεις πάνω από το μέσο όρο νοημοσύνη. Δεν το βλέπουμε αυτό στον αυτισμό. Παρόλο που πρόκειται για μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή, οι ασθενείς αυτοί μπορούν να ζήσουν μια πλήρη ζωή με έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία.

Η ανάπτυξη της ομιλίας και οι επικοινωνιακές δεξιότητες διατηρούνται. Ωστόσο, δεν μπορούν να επικοινωνήσουν με άλλους ανθρώπους στο ίδιο επίπεδο. Το πρόβλημα για τα παιδιά με σύνδρομο Asperger είναι η δημιουργία δεσμών με άλλους ανθρώπους. Είναι πιο αποτραβηγμένα, τους αρέσουν οι δραστηριότητες ρουτίνας. Αν είναι παθιασμένα με κάτι, μπορούν να διαπρέψουν σε αυτό.

Συμβουλή: Έχει το παιδί σας σύνδρομο Asperger;

Σύνδρομο Rett - η πιο επικίνδυνη μορφή διαταραχής του φάσματος του αυτισμού

Το σύνδρομο Rett είναι μία από τις πραγματικά σπάνιες αλλά τόσο πιο σοβαρές ασθένειες. Σε αντίθεση με άλλες διαταραχές του φάσματος του αυτισμού, γνωρίζουμε την ακριβή αιτία. Πρόκειται για μετάλλαξη του γονιδίου MECP2 στο χρωμόσωμα Χ.

Οι εκδηλώσεις εμφανίζονται γύρω στο δεύτερο έτος της ζωής. Ξεκινούν με σταδιακή απώλεια των λεπτών και στη συνέχεια των αδρών κινητικών δεξιοτήτων. Οι κινήσεις χειροτερεύουν προοδευτικά και συνδέεται με νοητική καθυστέρηση. Το τελικό στάδιο είναι η ανεπάρκεια των ζωτικών λειτουργιών (παύση της αναπνοής, της κυκλοφορίας).

Σύνδρομο Heller - παιδική άνοια

Το σύνδρομο Heller είναι μια παιδική αποσυνθετική διαταραχή. Εκδηλώνεται αρχικά με φυσιολογική ανάπτυξη του παιδιού, με σταδιακή απώλεια ικανοτήτων και κεκτημένων δεξιοτήτων. Ένα τέτοιο φαινόμενο παρατηρείται συνήθως σε μεγαλύτερους ασθενείς με γεροντική άνοια. Ως εκ τούτου, το σύνδρομο αυτό ονομάζεται επίσης παιδική άνοια. Η αιτία είναι εκφυλιστικές αλλαγές στον εγκέφαλο.

Το παιδί αρχίζει να ξεχνάει ό,τι έχει μάθει και παρατηρείται παλινδρόμηση των δεξιοτήτων. Η φάση της παλινδρόμησης εμφανίζεται γύρω στην ηλικία των τριών ετών, μερικές φορές αργότερα. Διαρκεί από τέσσερις έως οκτώ εβδομάδες. Στην αρχή το παιδί δεν μπορεί να θυμηθεί μια λέξη, αλλά αργότερα υπάρχουν περισσότερες λέξεις. Παρατηρείται απώλεια των κοινωνικών δραστηριοτήτων. Αρχίζει η κινητική εξασθένηση και τελικά το παιδί δεν μπορεί να κρατήσει ούτε ένα σκαμνί.

Συμβουλή: Η άνοια μπορεί επίσης να εμφανιστεί σε νεαρή ηλικία

Έγκαιρη διάγνωση και έλεγχος για τις διαταραχές του φάσματος του αυτισμού σήμερα

Η διάγνωση των διαταραχών του φάσματος του αυτισμού βασίζεται στην ψυχιατρική εξέταση του παιδιού, στις εκδηλώσεις του και στα αναμνηστικά στοιχεία που λαμβάνονται από τη συνέντευξη των γονέων.
Η έγκαιρη διάγνωση των διαταραχών του φάσματος του αυτισμού καθορίζει και τη μετέπειτα πρόγνωση.
Αυτό είναι αδύνατο μέχρι την ηλικία του ενός έτους περίπου. Οι εκδηλώσεις είναι σχεδόν ανύπαρκτες σε αυτή την περίοδο λόγω της ηλικίας. Εναλλακτικά, είναι δύσκολο να εντοπιστούν.
Ιδανικά, γίνεται μέσα σε δύο χρόνια από την ηλικία του παιδιού, το αργότερο μέχρι τα τρία χρόνια.

Ενδιαφέρον:
Ορισμένοι ειδικοί εξακολουθούν να υποστηρίζουν την άποψη ότι η διάγνωση των διαταραχών του φάσματος του αυτισμού δεν είναι δυνατή πριν από την ηλικία των τριών ετών.
Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι περιπτώσεις διαταραχών του φάσματος του αυτισμού που διαγνώστηκαν σε αυτή την περίοδο έχουν επιβεβαιωθεί σε μεταγενέστερη ηλικία, με ακρίβεια 80-100%.

Η διάγνωση βασίζεται σε αναμνηστικά στοιχεία από τους γονείς και στις κλινικές εκδηλώσεις του παιδιού

Οι εκδηλώσεις των διαταραχών του φάσματος του αυτισμού είναι ποικίλες και άκρως ατομικές. Στις ηπιότερες μορφές της διαταραχής, η λεπτότητα τους μπορεί να καθυστερήσει τη διάγνωση, επιδεινώνοντας έτσι την πρόγνωση του παιδιού.

Η πρώτη, κρίσιμη πτυχή είναι οι φόβοι και οι υποψίες των γονέων ότι κάτι δεν πάει καλά.
Ο γονέας είναι μαζί με το παιδί 24 ώρες την ημέρα και ως εκ τούτου είναι ο πιο σημαντικός κρίκος για να αντιληφθεί τα πρώτα συμπτώματα.
Κανένας παιδίατρος δεν πρέπει να τα προσπερνάει απλά με το χέρι του. Πρέπει να τα λαμβάνει σοβαρά υπόψη του από την αρχή και να τους δίνει αρκετό χρόνο.

Ποιες είναι οι συνηθέστερες ανησυχίες των γονέων;

• Καθυστερημένη ανάπτυξη του λόγου
• χαμηλό λεξιλόγιο σε σχέση με την ηλικία του παιδιού
• οποιαδήποτε άλλη διαταραχή του λόγου
• απομόνωση του παιδιού από τα άλλα παιδιά (μοναξιά)
• αδυναμία επαφής με συνομηλίκους
• Δεν ταιριάζει με τα άλλα παιδιά
• οποιαδήποτε ανωμαλία στη συμπεριφορά του παιδιού
• ανικανότητα προσαρμογής

Οι κλινικές εκδηλώσεις των παιδιών με διαταραχές του αυτιστικού φάσματος είναι ποικίλες. Ωστόσο, λαμβάνουν χώρα στο επίπεδο της κοινωνικής αλληλεπίδρασης, της επικοινωνίας και της φαντασίας. Εμφανίζονται σε διαφορετικό βαθμό σε κάθε παιδί και η έντασή τους είναι επίσης πολύ διαφορετική.

Ποιες είναι οι πιο συχνές εκδηλώσεις στα παιδιά με διαταραχές του αυτιστικού φάσματος;

• Καθυστερημένη έναρξη της ομιλίας
• Πλήρης απουσία της ικανότητας ομιλίας
• αδυναμία συμμετοχής σε συζήτηση
• ανικανότητα διατήρησης συνομιλίας
• αδυναμία αντιστάθμισης των λεκτικών ελλειμμάτων με μη λεκτικά ελλείμματα
• ανωμαλίες στη μη λεκτική επικοινωνία
• ανικανότητα διατήρησης της προσοχής
• στερεότυπα πρότυπα συμπεριφοράς και ενδιαφερόντων
• διαταραχές συμπεριφοράς, ξεσπάσματα
• επιθετική συμπεριφορά προς τον εαυτό και τους άλλους
• άλλες διαταραχές της διάθεσης ή εναλλαγές της διάθεσης
• ενασχόληση με ασήμαντα μέρη αντικειμένων
• κινητικές ανωμαλίες (υποτονία, ακροβασία, αδεξιότητα)
• ανικανότητα δημιουργίας και διατήρησης σχέσεων
• Έλλειψη συναισθηματικών συναισθημάτων
• Έλλειψη μοιράσματος της χαράς και της ευτυχίας με τους άλλους
• απουσία φόβου (όταν υπάρχει πραγματικός κίνδυνος)
• φτωχή έως καθόλου φαντασία, απεικόνιση
• αισθητηριακές αποκλίσεις (ευαισθησία στο θόρυβο, στην αφή)
• γευστικές αποκλίσεις (προτίμηση μόνο σε ορισμένα τρόφιμα)
• Διαταραχές ύπνου

Τι σημαίνει ο έλεγχος για διαταραχές του φάσματος του αυτισμού;

Οι μέθοδοι διαλογής αφορούν τη στοχευμένη αναζήτηση και ανίχνευση διαταραχών και ασθενειών που δεν έχουν ακόμη εκδηλωθεί εξωτερικά. Χρησιμοποιούνται για τον εντοπισμό μιας συγκεκριμένης ομάδας πληθυσμού που θεωρείται ότι διατρέχει υψηλό κίνδυνο από κάποια άποψη.

Ο έλεγχος για τις Διαταραχές του Αυτιστικού Φάσματος χρησιμοποιείται για τον έγκαιρο και γρήγορο εντοπισμό ασθενών παιδιών σε μια μεγάλη ομάδα που θεωρείται υγιής. Χρησιμοποιείται για την υποψία μιας πιθανής μεταγενέστερης διαταραχής σε ένα συγκεκριμένο παιδί που εμφανίζει ορισμένα χαρακτηριστικά κινδύνου. Ο ενεργός έλεγχος έχει σχεδόν 100% ποσοστό επιτυχίας. Η λανθασμένη διάγνωση των Διαταραχών του Αυτιστικού Φάσματος μπορεί επίσης να είναι επωφελής, διότι ανιχνεύει άλλες νευροαναπτυξιακές διαταραχές νωρίς!

Επί του παρόντος, χρησιμοποιείται μια μέθοδος διαλογής δύο σταδίων που βασίζεται στην Diana Robinson. Με βάση δύο σύντομα ερωτηματολόγια, μαζί με 40 στοχευμένες ερωτήσεις, είναι δυνατή η εκτίμηση του κινδύνου ανάπτυξης αυτών των διαταραχών.

Οι ερωτήσεις επικεντρώνονται στις συνήθεις δραστηριότητες του παιδιού, όπως το σκαρφάλωμα, το περπάτημα και το ανέβασμα στα έπιπλα, αλλά και στις αντιδράσεις, όπως το ανταποδοτικό χαμόγελο, η ανταπόκριση στο όνομά του, η διατήρηση της οπτικής επαφής ή οι κινητικές εκφράσεις, όπως η επανάληψη κινήσεων ενηλίκων, το νεύμα, το χειροκρότημα κ.λπ.

Διαβάστε προσεκτικά πριν συμπληρώσετε το ερωτηματολόγιο:
Κάθε ερωτηματολόγιο έχει 20 πανομοιότυπες ερωτήσεις. Η πρώτη έχει απαντήσεις ναι και όχι και η δεύτερη έχει απαντήσεις "ναι" και "όχι".
Παρατηρήστε προσεκτικά το παιδί σας και απαντήστε σε κάθε ερώτηση με ειλικρίνεια. Μόνο τον εαυτό σας μπορείτε να ξεγελάσετε με το να μην απαντάτε με ειλικρίνεια, κανέναν άλλον.
Ένα θετικό αποτέλεσμα (δηλ. υψηλός κίνδυνος διαταραχής του φάσματος του αυτισμού) δεν σημαίνει ότι το παιδί σας έχει αυτή τη διάγνωση. Η θετικότητα στα τεστ αποκαλύπτει όχι μόνο τον κίνδυνο διαταραχής του φάσματος του αυτισμού, αλλά και άλλες νευροαναπτυξιακές διαταραχές.
Ενημερώστε τον παιδίατρο του παιδιού σας για το αποτέλεσμα των ερωτηματολογίων. Ένα θετικό αποτέλεσμα σημαίνει 80% έως 100% διαταραχή ούτως ή άλλως!

Είναι δυνατή η θεραπεία των διαταραχών του φάσματος του αυτισμού;

Όπως συμβαίνει με όλες τις διαταραχές των οποίων η αιτιοπαθογένεια δεν είναι επακριβώς κατανοητή, η θεραπεία για τις διαταραχές του φάσματος του αυτισμού είναι ακόμη άγνωστη.
Ωστόσο, η ανάλυση έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει τις εκδηλώσεις αυτών των διαταραχών και συνεπώς την ποιότητα ζωής. Μέχρι σήμερα παραμένει η μόνη εναλλακτική λύση.
Πραγματοποιείται από εκπαιδευμένο θεραπευτή με τη βοήθεια του γονέα ως "δευτερεύοντος θεραπευτή".

Η εφαρμοσμένη συμπεριφορική ανάλυση παραμένει η μόνη εναλλακτική λύση στη θεραπεία των διαταραχών του φάσματος του αυτισμού.

Η εφαρμοσμένη ανάλυση συμπεριφοράς είναι μια αποδεδειγμένη μέθοδος εντατικής εκπαίδευσης και κατάρτισης για ασθενείς με διαταραχές του φάσματος του αυτισμού, καθώς και άλλες αναπτυξιακές διαταραχές. Ιδρυτής της είναι ο B. F. Skinner.

Επικεντρώνεται στην εκμάθηση και την κατάκτηση επικοινωνιακών δεξιοτήτων, γνωστικών δεξιοτήτων, δεξιοτήτων αυτοφροντίδας και στην οικοδόμηση νέων κοινωνικών σχέσεων.
Βοηθά τους ασθενείς να αναπτύξουν νέα πρότυπα συμπεριφοράς με βάση την παρατήρηση και την αξιολόγηση των παλαιών και επιβλαβών. Βασίζεται στην παραδοχή ότι η συμπεριφορά ενός ατόμου επηρεάζεται σημαντικά από το άμεσο περιβάλλον του.
Αποτελεί επομένως μια στοχευμένη διαδικασία αλλαγής παλαιών συμπεριφορών.

Η εφαρμοσμένη ανάλυση συμπεριφοράς συνήθως συνδυάζεται ή ενσωματώνεται με άλλες μορφές θεραπείας. Τις περισσότερες φορές είναι η λογοθεραπεία, η οποία βοηθά το παιδί να αποκτήσει τις απαραίτητες επικοινωνιακές δεξιότητες. Η παιγνιοθεραπεία χρησιμοποιείται επίσης εκτενώς. Η εργοθεραπεία, μια εργασιοθεραπεία που το παιδί αντιλαμβάνεται και ως παιχνίδι, λειτουργεί με παρόμοια αρχή. Περιλαμβάνει επίσης τη φυσιοθεραπεία, τη γνωστική συμπεριφορική θεραπεία, τη μουσικοθεραπεία, την οπτικοποίηση και τη χρήση εικονογραμμάτων ή ταμπλετών ως μορφή μάθησης.

Η εξατομικευμένη προσέγγιση της εφαρμοσμένης συμπεριφορικής ανάλυσης στον ασθενή

Κάθε ασθενής πρέπει να έχει ένα επακριβώς αναπτυγμένο ατομικό πρόγραμμα. Αυτό βασίζεται στην ειδική διάγνωσή του και στις ατομικές ικανότητες του κάθε παιδιού.

Το πρόγραμμα επικεντρώνεται στην προώθηση των αναπτυξιακών δεξιοτήτων του παιδιού, δηλαδή της προσοχής, της συμπεριφοράς, της επικοινωνίας και στην εδραίωση των κινήτρων του. Ο θεραπευτής το επιτυγχάνει αυτό σε τρία σημεία. Πρώτα, δίνει οδηγίες στο παιδί, περιμένει την αντίδρασή του (σε περίπτωση λανθασμένης αντίδρασης, χρησιμοποιεί παραδείγματα για να καλλιεργήσει τη σωστή) και τέλος το επιβραβεύει. Η επιβράβευση είναι περισσότερο χαραγμένη στη μνήμη του παιδιού από οτιδήποτε άλλο. Για να την επιτύχει, καταβάλλει μεγαλύτερη προσπάθεια.

Η εφαρμοσμένη συμπεριφορική ανάλυση έχει βοηθήσει πολλούς ασθενείς με διαταραχές του φάσματος του αυτισμού. Σε πολλές περιπτώσεις έχουν επιτύχει φυσιολογικά επίπεδα νοημοσύνης, σωστή κοινωνική συμπεριφορά. Έχουν καταφέρει ακόμη και να καλλιεργήσουν συναισθηματικό συναίσθημα!

Υπάρχουν επίσης φάρμακα για αυτές τις διαταραχές;

Δεν υπάρχει ακόμη καμία ιατρική (φαρμακευτική) θεραπεία που να μπορεί να θεραπεύσει πλήρως έναν ασθενή με διαταραχή του φάσματος του αυτισμού.

Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται φάρμακα για τον έλεγχο ορισμένων συμπτωμάτων. Χρησιμοποιούνται επίσης για ψυχιατρικές συννοσηρότητες.