Πώς να εντοπίσετε ένα πρόβλημα στο συκώτι; Προσοχή, θα αποκαλυφθεί από αυτά τα συμπτώματα

Η ασθένεια του ήπατος δεν πρέπει ποτέ να λαμβάνεται αψήφιστα. Αυτό το μοναδικό όργανο έχει μια σημαντική μεταβολική, αποθηκευτική και αποτοξινωτική λειτουργία που κανένα άλλο μέρος του ανθρώπινου σώματος δεν μπορεί να αντικαταστήσει όταν καταστραφεί.

Μερικές φορές η μεταμόσχευση ήπατος είναι η μόνη και τελευταία ευκαιρία να σωθεί μια ζωή.
Στην Ευρώπη πραγματοποιούνται έως και 7.000 μεταμοσχεύσεις ήπατος κάθε χρόνο.
Παρά τον φαινομενικά υψηλό αριθμό, ο αριθμός των ανθρώπων που περιμένουν είναι πολύ μεγαλύτερος.
Αυτό οφείλεται κυρίως στο αλκοόλ, αλλά και σε μολυσματικές ασθένειες του ήπατος, οι οποίες είναι εκπληκτικά πολύ συχνές.

Μην παραβλέπετε τα συμπτώματα ενός άρρωστου ήπατος

Οι παθολογικές διεργασίες στο ήπαρ μπορεί να είναι διαφορετικές (καρκινικές, μολυσματικές, τοξικές...), αλλά έχουν κοινά συμπτώματα. Αυτά τα συμπτώματα μας λένε ότι κάτι δεν πάει καλά με το ήπαρ και πρέπει να αναζητήσουμε την αιτία και τις πιθανές λύσεις.

Στα αρχικά στάδια, η βλάβη μπορεί να μην εκδηλώνεται καθόλου. Τα αρχικά συμπτώματα τείνουν να είναι μη ειδικά, αλλά μας ενθαρρύνουν να επισκεφθούμε έναν γιατρό και να αναζητήσουμε την αιτία. Καθώς η νόσος εξελίσσεται, η συμπτωματολογία γίνεται πιο χαρακτηριστική.

Οι εκδηλώσεις ενός ασθενούς ήπατος είναι καλό να τις γνωρίζετε και να τις προλαβαίνετε πριν να είναι πολύ αργά!

Το ήπαρ είναι ένα σημαντικό όργανο με αναντικατάστατες λειτουργίες

Το συκώτι (ελληνικά: hepar, λατινικά: jecur, αγγλικά: liver) δεν είναι μόνο ένα από τα μεγαλύτερα, αλλά και ένα από τα σημαντικότερα όργανα του ανθρώπινου σώματος. Ζυγίζει το εντυπωσιακό βάρος των 1500 γραμμαρίων, το οποίο αντιπροσωπεύει περίπου το 2,5% του συνολικού βάρους του σώματος. Αν αυτό φαίνεται πολύ, πρέπει να σημειωθεί ότι στην παιδική ηλικία αντιπροσωπεύει έως και το 5% του συνολικού βάρους ενός παιδιού.

Βρίσκονται κάτω από το δεξιό πλευρικό τόξο, πιο συγκεκριμένα κάτω από το δεξιό διαφραγματικό τόξο. Επικαλύπτονται μερικώς προς τα αριστερά. Σε μικρά παιδιά κάτω των 3 ετών, αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος της κοιλιακής κοιλότητας και είναι εύκολα ψηλαφητά.

Συμβουλή: Ένα παιδί δεν είναι μικρογραφία ενός ενήλικα! Ποιες είναι οι διαφορές;

Από τι αποτελείται το συκώτι;

Το ήπαρ έχει τριγωνικό σχήμα και αποτελείται από τέσσερις λοβούς. Ο δεξιός λοβός του ήπατος (lobus dexter) είναι ο κυρίαρχος λοβός και αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος του ήπατος. Ο αριστερός λοβός του ήπατος (lobus sinister) είναι ελαφρώς μικρότερος. Τα μικρότερα τμήματα είναι ο ουραίος λοβός (lobus caudatus) και ο τετράγωνος λοβός (lobus quadratus).

Παρά το μέγεθός του, πρόκειται για ένα πολύ εύθραυστο όργανο που προστατεύεται εξωτερικά από ένα συνδετικό περίβλημα - τη θήκη.

Ο ίδιος ο παρεγχυματικός ιστός αποτελείται από έως και τέσσερις τύπους κυττάρων (ηπατοκύτταρα - ηπατικά κύτταρα, κύτταρα Kupffer, φλεβοκομβικά κύτταρα, αστεροειδή κύτταρα).

Το ήπαρ έχει πολύ πλούσια αγγειακή τροφοδοσία. Μπορεί μάλιστα να ειπωθεί ότι είναι συνυφασμένο με ένα ευρύ δίκτυο αιμοφόρων αγγείων. Πρόκειται για μια εξαιρετικά αγγειωμένη περιοχή, πράγμα που σημαίνει επίσης ότι μπορεί να συμβεί ταχεία απώλεια αίματος, ακόμη και αιμορραγία (ατυχήματα), όταν υποστεί ρήξη.

Τα κύρια αιμοφόρα αγγεία είναι η πυλαία φλέβα (venae portae), η ηπατική φλέβα (venae hepatis) και η ηπατική αρτηρία (arteria hepatis).

Δίπλα στο πίσω μέρος του ήπατος βρίσκεται ένα μικρό όργανο που μοιάζει με σάκο, η χοληδόχος κύστη. Από τη χοληδόχο κύστη ξεκινούν οι χοληφόροι πόροι που μεταφέρουν τη χολή (bilis στα λατινικά) περαιτέρω στον πεπτικό σωλήνα. Η χολή είναι ένα κίτρινο σωματικό υγρό που σχηματίζεται κυρίως στο ήπαρ. Η χολική χρωστική χολερυθρίνη είναι υπεύθυνη για το κίτρινο χρώμα της.

Ποιες είναι οι κύριες λειτουργίες του ήπατος;

Λόγω της συμμετοχής του ήπατος στο μεταβολισμό, το κατατάσσουμε στο πεπτικό σύστημα. Στην πραγματικότητα, είναι ένας ενδοκρινής αδένας (δηλαδή με εσωτερική έκκριση) που έχει πολλαπλές λειτουργίες στο σώμα.

Πίνακας με τις βασικές λειτουργίες του ήπατος:

Τα αρχικά συμπτώματα της ηπατικής νόσου είναι πολύ μη ειδικά

Στα αρχικά στάδια της ηπατικής νόσου, μπορεί να μην υπάρχουν συμπτώματα. Ο ασθενής μπορεί να μην έχει καν επίγνωση ότι κάτι δεν πάει καλά. Τα αρχικά σημάδια της ηπατικής βλάβης είναι μη ειδικά και επομένως μπορεί να μην υποδεικνύουν αμέσως τη σοβαρότητα της πάθησης ή να μας υποδεικνύουν την κατεύθυνση της διάγνωσης.

Είναι κοινά σε πολλές ασθένειες.

Ακόμη και οι ηπατικές εξετάσεις δεν είναι αυξημένες. Οι αυξήσεις των ηπατικών ενζύμων, οι οποίες λαμβάνονται με εξετάσεις αίματος, εμφανίζονται μόνο στα μεταγενέστερα στάδια της νόσου.

Κοιλιακό άλγος κάτω από τον δεξιό θώρακα

Ο κοιλιακός πόνος τείνει να εντοπίζεται κάτω από το δεξιό πλευρικό τόξο, μιμούμενος συχνά τη νόσο της χοληδόχου κύστης ή τον ερεθισμό του στομάχου και της χοληδόχου κύστης από διαιτητικό σφάλμα. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να είναι διάχυτος, δηλαδή χωρίς ακριβή εντοπισμό.

Ο μη ειδικός κοιλιακός πόνος αντικαθίσταται από επακριβώς εντοπισμένους πόνους στην περιοχή του ήπατος. Αυτοί συνοδεύονται από τη διόγκωσή τους, μια γενική αύξηση του κοιλιακού όγκου και ένα διευρυμένο φλεβικό πρότυπο στο πρόσθιο κοιλιακό τοίχωμα.

Η πίεση της ογκώδους κοιλιάς στα μεταγενέστερα στάδια πιέζει το διάφραγμα και τους πνεύμονες, δυσχεραίνοντας την αναπνοή.

Φούσκωμα, δυσκοιλιότητα και άλλα πεπτικά προβλήματα

Στην ηπατική νόσο εμφανίζεται συχνά φούσκωμα ή υπερβολικός μετεωρισμός - μετεωρισμός. Αυτό προκαλεί κοιλιακές κράμπες, δυσάρεστη πίεση ή αίσθημα εμετού. Η κοιλιά είναι εμφανώς διογκωμένη και μεγαλύτερη. Είναι πιο σκληρή στην αφή, πιο ευαίσθητη ή επώδυνη.

Υπάρχουν διαταραχές της αφόδευσης. Κυρίως δυσκοιλιότητα - πρόβλημα με την αφόδευση. Περιστασιακά μπορεί να εμφανιστεί διάρροια. Τα κόπρανα έχουν φυσιολογικό χρώμα, αλλά σε μεταγενέστερα στάδια είναι σαφώς ωχρά - χλωμά.

Μερικές φορές υπάρχει πρόσμιξη φρέσκου αίματος στα κόπρανα. Σε αλκοολικούς με έλκος στομάχου ή άλλες αιμορραγικές καταστάσεις, τείνουν να είναι μαύρα με πίσσα.

Μώλωπες και μώλωπες χωρίς αιτία;

Οι αιμορραγικές εκδηλώσεις στο δέρμα και στους βλεννογόνους ή από όργανα και κόλπους αποτελούν επίσης ένδειξη νοσούντος ήπατος. Οι ηπατικές παθήσεις σχετίζονται με αλλαγές στην αιμόσταση. Αυτό σημαίνει ότι οι αιματολογικές παθήσεις μπορεί να μην βλάπτουν πρωτίστως το ήπαρ, αλλά μπορεί να ισχύει και το αντίθετο.

Ένα άρρωστο ήπαρ έχει επίσης ως αποτέλεσμα αλλαγές στο ινωδολυτικό σύστημα. Οι εξετάσεις αίματος αποκαλύπτουν αύξηση της προθρομβίνης και του χρόνου ενεργοποιημένης θρομβοπλαστίνης. Μεταφρασμένο, αυτό σημαίνει ότι υπάρχει αυξημένος κίνδυνος αιμορραγίας. Συχνά υπάρχει επίσης θρομβοπενία.

Ως εκ τούτου, είναι πιο πιθανό να παρατηρηθούν μώλωπες και μώλωπες στο σώμα του ασθενούς. Υπάρχει επίσης αυξημένος κίνδυνος αιμορραγίας κατά τη διάρκεια τραύματος, χειρουργικής επέμβασης ή ιατρικών διαδικασιών ρουτίνας, όπως η εξαγωγή δοντιών.

Συμβουλή: Οι πετέχειες ως εκδήλωση από μικρές έως θανατηφόρες ασθένειες

Άλλες εκδηλώσεις που μπορεί να σχετίζονται με ηπατική βλάβη:

1. Ανησυχία, αδιαθεσία, κακουχία.
2. Πονοκέφαλοι, ημικρανίες
3. Επιληπτικές κρίσεις
4. Πόνοι στις αρθρώσεις και στη σπονδυλική στήλη
5. μυϊκός πόνος
6. αυξημένη θερμοκρασία σώματος
7. αυξημένη φθορά των δοντιών
8. φλεγμονή των φλεβών
9. αιμορροΐδες
10. Ατροφία του εγκεφάλου, διαταραχές της σκέψης
11. κατάθλιψη, επιθετικότητα, άλλες διαταραχές συμπεριφοράς
12. Διαταραχές συγκέντρωσης
13. Διαταραχές μνήμης, αμνησία
14. τρόμος των χεριών
15. μεταβολικές ανωμαλίες, υπογλυκαιμία

Έτσι εκδηλώνεται η ηπατική βλάβη σε πιο προχωρημένα στάδια

Κίτρινος αποχρωματισμός του δέρματος, των βλεννογόνων και του λευκού των ματιών

Ο κίτρινος αποχρωματισμός του δέρματος, των βλεννογόνων και του λευκού των ματιών ονομάζεται τεχνικά ίκτερος (ίκτερος). Εάν ο κίτρινος αποχρωματισμός εμφανίζεται μόνο στο λευκό των ματιών ή στους βλεννογόνους του στόματος, για παράδειγμα, η κατάσταση αυτή ονομάζεται υποίκτερος.

Ο κίτρινος αποχρωματισμός του δέρματος, των βλεννογόνων και των ματιών εμφανίζεται λόγω αυξημένης συγκέντρωσης χολερυθρίνης στον ορό και στους ιστούς. Η χολερυθρίνη είναι μια λεγόμενη χολική χρωστική που παράγεται ως απόβλητο του μεταβολισμού της ερυθράς χρωστικής του αίματος (αίμης), ο οποίος λαμβάνει χώρα στο ήπαρ.

Από το ήπαρ εισέρχεται στον χοληδόχο πόρο και στη συνέχεια αποβάλλεται από τον οργανισμό με τα ούρα και τα κόπρανα (είναι επίσης υπεύθυνη για τον χρωματισμό τους).

Όταν το ήπαρ είναι κατεστραμμένο, η χολερυθρίνη διαχέεται στους ιστούς, με αποτέλεσμα αυτοί να κιτρινίζουν. Αντίστροφα, η απέκκριση της κίτρινης χρωστικής στον χοληδόχο πόρο και στο έντερο είναι μειωμένη, με αποτέλεσμα τα κόπρανα να είναι κακόχρωμα. Τα κόπρανα είναι σαφώς ωχρά - χολικά.

Αντιαισθητικές δερματικές εκδηλώσεις στο πρόσωπο και σε άλλα σημεία του σώματος

Οι κηλίδες του ήπατος, που μερικές φορές ονομάζονται κηλίδες γήρατος, είναι επίπεδες κηλίδες καφετί έως γκρίζου χρώματος. Δεν υψώνονται πάνω από το επίπεδο του δέρματος. Το μέγεθός τους κυμαίνεται από μερικά χιλιοστά έως εκατοστά. Εμφανίζονται κυρίως στο πρόσωπο, αλλά και στα χέρια ή τα πόδια.

Παρατηρούνται συνήθως σε ηλικιωμένους ασθενείς με χρόνια ηπατική νόσο ή τοξική ηπατική βλάβη λόγω μακροχρόνιας χρήσης μεγάλων ποσοτήτων φαρμάκων. Λόγω της μεγαλύτερης χρήσης αλκοόλ και ναρκωτικών σε νεότερα άτομα, είναι επίσης πιο συχνές σε αυτή την ηλικιακή ομάδα (κίρρωση του ήπατος, ηπατίτιδα).

Εκτός από τις κηλίδες του ήπατος, οι σπίλοι αράχνης εμφανίζονται στο δέρμα σε ηπατική νόσο. Οι σπίλοι αράχνης αποτελούν δερματική εκδήλωση κίρρωσης ή ηπατικής ανεπάρκειας και επομένως παρατηρούνται κυρίως σε αλκοολικούς ή σε άτομα με άλλες ανίατες ηπατικές βλάβες.

Εμφανίζονται συνήθως στο πρόσωπο και μοιάζουν με ρήξη αιμοφόρου αγγείου. Είναι μικροί, κόκκινοι, μεγέθους αρκετών χιλιοστών λόγω της διαστολής των τριχοειδών αγγείων. Εξωτερικά, μοιάζουν με κόκκινη κουκίδα με μικροσκοπικές κόκκινες τρίχες που προεξέχουν από τα πλάγια.

Η εμφάνιση μοιάζει με αυτή της αράχνης, εξ ου και η ονομασία. Η διεύρυνση των φλεβών στη μύτη είναι συχνή και διευρύνει οπτικά τη μύτη, η οποία έχει χρώμα ροζ-μωβ.

Μεγάλη κοιλιά και λεπτά πόδια που μοιάζουν με το σώμα αράχνης

Τα άτομα με πιο σοβαρή ή προχωρημένη ηπατική νόσο μοιάζουν εμφανισιακά με αράχνη. Αυτό οφείλεται στα λεπτά πόδια και, με τη σειρά τους, σε μια τεράστια κοιλιά γεμάτη με νερό - ασκίτη. Παρατηρείται συχνότερα στην κίρρωση του ήπατος, η οποία προκαλείται από τοξική βλάβη του ήπατος.

Η κίρρωση του ήπατος προκαλείται στις περισσότερες περιπτώσεις από την τοξική επίδραση του αλκοόλ.

Ο ασκίτης προκύπτει ανεπαίσθητα και σταδιακά. Της εμφάνισής του προηγείται αίσθημα κοιλιακής πληρότητας και πίεσης και άλλα μη ειδικά συμπτώματα, όπως μετεωρισμός, φούσκωμα, δυσκοιλιότητα, αύξηση βάρους και σταδιακή αύξηση του όγκου της κοιλιάς. Ο υποσιτισμός και η μυϊκή σπατάλη ευθύνονται για τα λεπτά άκρα.

Στην εμφάνισή της εμπλέκονται διάφοροι παράγοντες, δηλαδή η αύξηση της πυλαίας πίεσης (v. portae - η πυλαία φλέβα του ήπατος), η μείωση της πίεσης του πλάσματος, η κατακράτηση νερού και ηλεκτρολυτών και η διαταραχή της λεμφικής αποχέτευσης με απέκκριση απευθείας στην κοιλιακή κοιλότητα.

Αυτό τελικά προκαλεί την εμφάνιση ελεύθερου υγρού στην κοιλιακή κοιλότητα έξω από τον πεπτικό σωλήνα.

Η διόγκωση του ήπατος και του σπλήνα ταυτόχρονα είναι μερικές φορές ψηλαφητή

Ηδιόγκωση του ήπατος (ηπατομεγαλία) εμφανίζεται σε παθήσεις του ήπατος, αλλά και σε άλλες παθήσεις (παρασιτικές παθήσεις, καρδιακές παθήσεις, μολυσματικές παθήσεις, συχνότερα παθήσεις του αίματος).

Στις περισσότερες περιπτώσεις σχετίζεται με διεύρυνση του σπλήνα (σπληνομεγαλία).

Σε περίπτωση συνδυασμού διόγκωσης του ήπατος και του σπληνός, μιλάμε για ηπατοσπληνομεγαλία ή ηπατοσπληνομεγαλικό σύνδρομο.

Αυτό το σύμπτωμα ή το σύνδρομο δεν είναι από μόνο του επικίνδυνο για ένα άτομο. Υποδεικνύει όμως ότι κάτι δεν πάει καλά και πρέπει να αναζητηθεί η αιτία της εκδήλωσης. Μπορεί να είναι απειλητικό για τη ζωή.

Η διόγκωση του ήπατος και του σπλήνα συνήθως ανιχνεύεται είτε με υπερηχογραφική εξέταση, αλλά μερικές φορές και με ψηλάφηση ή με γυμνό μάτι.

Η κοιλιά μοιάζει με το κεφάλι μιας μέδουσας

Ένα από τα πιο εμφανή σημάδια της ηπατικής βλάβης είναι ένα χαρακτηριστικό φλεβικό μοτίβο στο μπροστινό μέρος της κοιλιάς, που μοιάζει με το κεφάλι μιας μέδουσας (lat. caput medusae).

Οι φλέβες είναι εμφανείς λόγω της διεύρυνσής τους, λόγω της αυξημένης πίεσης των ηπατικών φλεβών (κυρίως στις v. portae). Είναι όχι μόνο ορατές αλλά και ψηλαφητές και κυματιστές.

Ενδιαφέρον:
Η ονομασία της διεύρυνσης των επιφανειακών κοιλιακών αγγείων, caput medusae (κεφαλή της Μέδουσας), βασίζεται στην ομοιότητα του μοτίβου των φλεβών με το κεφάλι της ελληνικής μυθολογικής μορφής Μέδουσας.
Η Μέδουσα ήταν η κόρη του θεού Φωκίνο και της συζύγου του Κέτο και η μόνη όμορφη και θνητή από το τρίο των αδελφών γοργόνων-μεδουσών.
Η ομορφιά της ήταν τόσο εξαιρετική που ακόμη και ο ίδιος ο Ποσειδώνας υπέκυψε σε αυτήν στο ναό της Αθηνάς.
Αυτό όμως εξόργισε τόσο πολύ τη θεά Αθηνά που μετέτρεψε την όμορφη Μέδουσα σε τέρας με φίδια για μαλλιά και βλέμμα που σκότωνε.

Η οισοφαγική αιμορραγία καταλήγει σε θάνατο.

Στις ηπατικές διαταραχές, η ηπατική κυκλοφορία επίσης μεταβάλλεται. Υπάρχει αυξημένη πίεση στα ηπατικά αγγεία, που ονομάζεται πυλαία υπέρταση. Αυτό δεν έχει μόνο ως αποτέλεσμα το σχηματισμό ελεύθερου υγρού στην κοιλιακή κοιλότητα και ένα ορατό φλεβικό μοτίβο στο μπροστινό μέρος της κοιλιάς. Αυξάνει επίσης την πίεση στα οισοφαγικά αγγεία.

Τα οισοφαγικά αιμοφόρα αγγεία διαστέλλονται και διογκώνονται κάτω από την αυξημένη πίεση. Τα ονομάζουμε οισοφαγικούς κιρσούς. Το κατεστραμμένο τοίχωμα των αιμοφόρων αγγείων μπορεί να σπάσει, προκαλώντας σοβαρή και ανεξέλεγκτη αιμορραγία.

Λόγω της θέσης της αιμορραγίας, είναι σχεδόν αδύνατο να σταματήσει και πολλοί ασθενείς πεθαίνουν από την αιμορραγία εκτός ιατρικής μονάδας.

Οι κιρσοί του οισοφάγου εμφανίζονται κυρίως στην κίρρωση του ήπατος σε χρόνιους αλκοολικούς, παρόμοια με τον ασκίτη και το κεφαλόδεσμο. Διαγιγνώσκονται επίσης συχνά σε ασθενείς με καρκίνο του ήπατος.

Το ηπατικό κώμα είναι ένα στάδιο που προηγείται του θανάτου.

Το ηπατικό ή ηπατικό κώμα είναι ένδειξη σοβαρής ηπατικής βλάβης που οδηγεί σε απώλεια συνείδησης. Είναι μια σοβαρή κατάσταση που καταλήγει σε θάνατο. Είναι η δεύτερη πιο συχνή αιτία θανάτου σε ασθενείς με ηπατική νόσο, μετά την αιμορραγία από οισοφαγικούς κιρσούς, και το τελευταίο στάδιο της ηπατικής ανεπάρκειας.

Το ηπατικό κώμα προκύπτει από τη συσσώρευση αμμωνίας και άλλων δηλητηριωδών ουσιών στο αίμα, επειδή το άρρωστο ήπαρ αδυνατεί να τις αποβάλει.

Της κατάστασης προηγούνται εκδηλώσεις ηπατικής εγκεφαλοπάθειας (εγκεφαλική βλάβη). Οι ασθενείς είναι νυσταγμένοι κατά τη διάρκεια της ημέρας, αλλά πάσχουν από αϋπνία τη νύχτα. Χαρακτηριστικό είναι το αλκοολικό τρέμουλο των χεριών. Αυτό γίνεται αντιληπτό εξωτερικά, επίσης και στο γραπτό κείμενο - η γραφή είναι τρεμάμενη.

Έχουν προβλήματα με τη σκέψη και τη μνήμη. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι έχουν πολύ χαμηλή νοημοσύνη, η οποία οφείλεται στην ατροφία του εγκεφάλου.

Ακολουθούν διαταραχές του καρδιακού ρυθμού, χαμηλή αρτηριακή πίεση, αναπνευστικές διαταραχές, απνοϊκές παύσεις. Η καρδιακή και αναπνευστική ανεπάρκεια οδηγεί σε τελική απώλεια συνείδησης και θάνατο.