Σωστή αντιμετώπιση της στηθάγχης στα παιδιά; Τι αιτίες και συμπτώματα έχει;

Η οξεία αμυγδαλίτιδα είναι μια φλεγμονή των αμυγδαλών, συγκεκριμένα του λεμφικού δακτυλίου του Waldeyer. Ο πρωταρχικός ρόλος των αμυγδαλών είναι η καταπολέμηση των λοιμώξεων. Ο αιτιολογικός παράγοντας της φλεγμονής είναι ένα βακτήριο που ονομάζεται Streptococcus pyogens, το οποίο είναι παρόν σχεδόν στο 70% των περιπτώσεων.

Εμφανίζεται συχνότερα στα παιδιά, αλλά δεν προσβάλλει ούτε τους ενήλικες.

Παρά το γεγονός ότι πρόκειται για μια σχετικά συχνή λοίμωξη, εάν δεν αντιμετωπιστεί σωστά, μπορεί να προκύψουν σοβαρές συνέπειες αργότερα στη ζωή, επηρεάζοντας την καρδιά, τις βαλβίδες, τις αρθρώσεις ή τα νεφρά. Ως εκ τούτου, η σωστή θεραπεία της αμυγδαλίτιδας στα παιδιά είναι εξαιρετικά σημαντική.

Σας ενδιαφέρει: Τι προκαλεί την αμυγδαλίτιδα και ποια είναι τα συμπτώματά της; Μπορεί να είναι ιογενής; Είναι πυώδης ή χωρίς πυρετό; Είναι μολυσματική/μεταδιδόμενη; Μπορεί να βοηθήσει η θεραπεία στο σπίτι ή είναι απαραίτητη η φροντίδα ειδικού;

Γιατί εμφανίζεται ο στρεπτόκοκκος λαιμός;

Η ακουαρίτιδα των αμυγδαλών είναι βακτηριακή λοίμωξη των αμυγδαλών. Προκαλείται κυρίως από στρεπτοκοκκική λοίμωξη. Έως και το 70% προκαλείται από Streptococcus pyogenes.

Άλλα βακτήρια που εμπλέκονται είναι ο Streptococcus pneumoniae, αλλά και ορισμένες σταφυλοκοκκικές λοιμώξεις ή η Escherichia Coli. Η βακτηριακή, πυώδης στηθάγχη ονομάζεται βακτηριακή στηθάγχη λόγω της υπεροχής των βακτηρίων ως αιτιολογικού παράγοντα. Ωστόσο, μπορεί επίσης να προκληθεί από ιούς ή μύκητες (π.χ. Candida albicans).

Οι αμυγδαλές (tonsilla palatina) είναι ένα ζευγαρωτό όργανο που βρίσκεται στη στοματική κοιλότητα μεταξύ της ρίζας της γλώσσας και της μαλακής υπερώας. Ανήκουν στο λεμφικό σύστημα της Παναγίας. Αποτελούνται από λεμφικό ιστό, όπως και οι ρινικές αμυγδαλές. Έχουν προστατευτική λειτουργία στην καταπολέμηση των λοιμώξεων. Η επιφάνεια των αμυγδαλών είναι ανώμαλη, αποτελούμενη από κοιλότητες, οι οποίες συχνά παγιδεύουν παθογόνους μικροοργανισμούς.

Κλινική πορεία της νόσου

Τα συμπτώματα που προκαλούνται από τη στρεπτοκοκκική λοίμωξη μπορούν σε γενικές γραμμές να χωριστούν σε τοπικά και συστηματικά συμπτώματα. Τα τοπικά συμπτώματα εμφανίζονται στο σημείο του αιτιολογικού παράγοντα, όπου συνεχίζει να πολλαπλασιάζεται χωρίς θεραπεία. Τα συστηματικά συμπτώματα εκδηλώνονται με μη ειδικά συμπτώματα παρόμοια με εκείνα άλλων βακτηριακών λοιμώξεων.

Τοπικά συμπτώματα

Όταν το βακτήριο προσκολλάται στις αμυγδαλές, προκαλεί φλεγμονή. Η φλεγμονώδης διαδικασία είναι καταρροϊκή. Οι βλεννογόνοι μεμβράνες είναι φλεγμονώδεις, κόκκινες, στάζουν και είναι επώδυνες.

Στη συνέχεια, αρχίζει μια πυώδης διαδικασία, κατά την οποία σχηματίζονται στις αμυγδαλές πυώδη βύσματα, πλάκες και ακόμη και πυώδη θυλάκια (κυστίδια γεμάτα με φλεγμονώδες διήθημα). Οι πλάκες έχουν χρώμα λευκό έως κιτρινόλευκο, ενώ αργότερα συγχωνεύονται σε μεγαλύτερες περιοχές. Στην υπερώα εντοπίζονται πεταχτές αιμορραγίες (διάτρητες - τριχοειδείς).

Οι μεταβολές αυτές εκδηλώνονται εξωτερικά με πόνο στο λαιμό αυθόρμητα και κατά το άγγιγμα από το μπροστινό μέρος του λαιμού. Ο πόνος μπορεί να ακτινοβολεί στις γνάθους, από εκεί στο αυτί και καταλήγει στον αυχένα. Η κατάποση, ο βήχας, το φτέρνισμα ή ακόμη και η ομιλία και οι κινήσεις του κεφαλιού - κυρίως περιστροφικές - θεωρείται ότι προκαλούν μεγαλύτερη ένταση του πόνου.

Σε κάποιο βαθμό, ο πόνος προκαλεί δυσκολία στην κατάποση σε συνδυασμό με τη διόγκωση των βλεννογόνων, η οποία στενεύει τον χώρο του λαιμού. Ο στενός χώρος του λαιμού, σε συνδυασμό με τις παχυσμένες φαρυγγικές αμυγδαλές, προκαλεί επίσης δυσκολία στην αναπνοή, η οποία εξαναγκάζεται από το στόμα.

Για τον ίδιο λόγο, μπορεί να παρατηρηθεί ροχαλητό κατά τη διάρκεια του ύπνου. Λόγω της στένωσης του ακουστικού σωλήνα, η πτώση των αυτιών είναι συχνή. Παρατηρούνται επίσης αλλαγές στη φωνή που μοιάζουν περισσότερο με βουητό.

Συστηματικά συμπτώματα

Η στηθάγχη χαρακτηρίζεται από υψηλό πυρετό με ρίγος, που φτάνει τους 39 °C ή και περισσότερο. Οι πυρετοί προκαλούν υπερβολική εφίδρωση. Το παιδί είναι επομένως συχνά αφυδατωμένο, αδύναμο και ληθαργικό. Η κόπωση και ο λήθαργος είναι τυπικά. Οι εμπύρετοι σπασμοί (κράμπες θερμοκρασίας) δεν είναι σπάνιοι. Σπανιότερα μπορεί να εμφανιστεί παραλήρημα και αποπροσανατολισμός.

Ειδικά στα παιδιά, η νόσος αρχίζει με πυρετό και εμετό. Ο επίμονος εμετός συμβάλλει στην επιδείνωση της αφυδάτωσης και στη γενική αλλοίωση της συνείδησης.

Σταδιακά, συσχετίζονται και άλλα συμπτώματα, όπως το ξύσιμο ή η αίσθηση ξένου σώματος ή ο ξηρός λαιμός. Ο ξηρός λαιμός ερεθίζει τον βήχα, ο οποίος είναι συνήθως ξηρός και ερεθιστικός. Με κάθε βήχα, ο πονόλαιμος αυξάνεται, κάνοντας το παιδί πιο σκυθρωπό, κλαψιάρικο και δυσαρεστημένο.

Συνήθως, οι περιφερειακοί (παρακείμενοι) κόμβοι είναι διογκωμένοι. Μπορούν να ψηλαφηθούν και είναι τοπικά επώδυνοι όταν ψηλαφηθούν και πιεστούν. Αυτό είναι ένα σαφές σημάδι ότι ο οργανισμός καταπολεμά μια λοίμωξη. Τις περισσότερες φορές μπορούν να ψηλαφηθούν οι υπογνάθιοι κόμβοι (υπογνάθιοι).

Ποιες επιπλοκές μπορεί να επηρεάσουν την πορεία της νόσου;

Οι περισσότερες περιπτώσεις φαρυγγίτιδας μπορούν να αντιμετωπιστούν με την κατάλληλη θεραπεία και την απομόνωση του άρρωστου παιδιού εντός 10 ημερών χωρίς να προκύψουν επιπλοκές. Οι επιπλοκές είναι πιο πιθανό να προκύψουν με κακή διάγνωση και επακόλουθη ακατάλληλη θεραπεία. Παρόλα αυτά, μπορεί να τις συναντήσουμε και είναι καλό να τις γνωρίζουμε.

Χρόνια στηθάγχη

Εμφανίζεται ως συνέπεια προηγούμενων και συχνά επαναλαμβανόμενων οξέων αμυγδαλίτιδων. Αυτές αφήνουν μια μικροβιακή χλωρίδα στις αμυγδαλές που μπορεί να προκαλέσει υποτροπές χρόνιας φλεγμονής. Εκδηλώνονται με τον ίδιο τρόπο όπως και οι οξείες αμυγδαλίτιδες.

Απόστημα της αμυγδαλής

Εάν τα βακτήρια έχουν εισέλθει στις βαθύτερες δομές της αμυγδαλής και του περιβάλλοντός της, μπορεί να σχηματιστεί απόστημα. Το απόστημα είναι μια πυώδης, ωοειδής, περιγεγραμμένη φλεγμονή ή ένα παραρρίνι γεμάτο πύον. Συνήθως σχηματίζεται σε χρόνια αμυγδαλίτιδα και προσβάλλει τη μία πλευρά. Η αμυγδαλή στην πλευρά του αποστήματος είναι διογκωμένη και επώδυνη.

Σήψη

Εάν το βακτήριο μετακινηθεί από τη βλάβη (αμυγδαλή) μέσω της κυκλοφορίας του αίματος στην κυκλοφορία του αίματος, είναι σε θέση να πολλαπλασιαστεί εκεί και να προκαλέσει περαιτέρω προβλήματα. Η λοίμωξη στην κυκλοφορία του αίματος ονομάζεται σηψαιμία. Από εκεί μπορεί να παγιδευτεί σε οποιοδήποτε όργανο του σώματος και να εισβάλει σε αυτό. Τα συμπτώματα ποικίλλουν ανάλογα με το ποιο όργανο εμπλέκεται. Προκαλεί επίσης μεταστατικά αποστήματα σε αυτά τα όργανα.

Βασική διάγνωση και εξέταση

Το πιο σημαντικό από όλα είναι η σωστή διάγνωση. Δεν είναι δύσκολη. Με βάση το ιστορικό του ασθενούς, την κλινική εικόνα, τις εξετάσεις αίματος και το επίχρισμα αμυγδαλών, η αμυγδαλίτιδα μπορεί να επιβεβαιωθεί ή να αποκλειστεί.

Στην αμυγδαλίτιδα παρατηρείται αυξημένος αριθμός λευκοκυττάρων (λευκών αιμοσφαιρίων) και αυξημένος τίτλος ASLO, που αποδεικνύει ότι υπάρχουν αντισώματα κατά της στρεπτοκοκκικής λοίμωξης στο αίμα. Αυξάνεται η καθίζηση των ερυθροκυττάρων (ερυθρών αιμοσφαιρίων), ο ρυθμός της οποίας μεταβάλλεται (αυξάνεται) από πρωτεΐνες χαρακτηριστικές της φλεγμονής.

Πώς να αντιμετωπίσετε σωστά τον στρεπτοκοκκικό λαιμό στα παιδιά;

Για τις βακτηριακές λοιμώξεις, τα αντιβιοτικά είναι η πρώτη επιλογή θεραπείας. Η αμυγδαλίτιδα προκαλείται κυρίως από στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις, κάτι που μπορούμε να αποδείξουμε από τα αποτελέσματα του αίματος.

Από την εποχή του Φλέμινγκ, το πιο αποτελεσματικό αντιβιοτικό κατά των στρεπτόκοκκων είναι η φαινοξυμεθυλοπενικιλλίνη, μια κοινή και συχνά χρησιμοποιούμενη πενικιλλίνη.

Το φάρμακο πρέπει να λαμβάνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα για ένα χρονικό διάστημα που καθορίζει ο γιατρός. Τα χρονικά διαστήματα μεταξύ των δόσεων του φαρμάκου πρέπει να είναι ακριβή, διότι αν το φάρμακο δινόταν, για παράδειγμα, δύο ώρες αργότερα, μπορεί να μην επιδράσει πλέον.

Μπορεί να μην το γνωρίζατε: Η επίδραση του αντιβιοτικού μειώνεται μετά από 8 έως 12 ώρες (ανάλογα με τον τύπο του αντιβιοτικού) και η λοίμωξη γίνεται ανθεκτική σε αυτό. Εάν τα βακτήρια γίνουν ανθεκτικά σε ένα συγκεκριμένο αντιβιοτικό, αυτό δεν λειτουργεί πλέον και καθιστά την περαιτέρω θεραπεία πιο δύσκολη.

Για τον πόνο, το πρήξιμο, το ξύσιμο και τη φλεγμονή στο λαιμό, υπάρχει σήμερα ένας μεγάλος αριθμός παρασκευασμάτων χωρίς συνταγή σε μορφή σιροπιών ή μασώμενων παστίλιων. Εκτός από την ανακούφιση από τον πόνο, δρουν επίσης ως αντισηπτικά και απολυμαίνουν τη στοματική κοιλότητα και το φάρυγγα.

Ορισμένες γαργάρες ή αφεψήματα βοτάνων έχουν επίσης αντιφλεγμονώδη και καταπραϋντική δράση. Μειώνουν σημαντικά το πρήξιμο και διευκολύνουν την κατάποση του μωρού. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό κατά τη λήψη τροφής και υγρών, τα οποία πρέπει να είναι πλούσια σε βιταμίνες.

Η αυξημένη πρόσληψη βιταμινών και μετάλλων αυξάνει τη φυσική ανοσία. Τα υγρά χάνονται από το σώμα πολύ γρήγορα μέσω της εφίδρωσης και του εμετού. Ειδικά στα παιδιά, αυτό είναι πολύ επικίνδυνο. Επομένως, πρέπει να αναπληρώνονται.

Δεν είναι καλό να δίνετε ζεστά τσάγια και ποτά κατά τη διάρκεια της αμυγδαλίτιδας και των βακτηριακών λοιμώξεων γενικά. Ένα ζεστό περιβάλλον είναι επίσης κατάλληλο για την ανάπτυξη βακτηρίων, οπότε πρέπει να επιλέγονται χλιαρά ή μόνο ελαφρώς ζεστά υγρά.

Προσοχή: Σε αμυγδαλίτιδα που προκαλείται από άλλους μολυσματικούς παράγοντες, όπως οι ιοί, η αντιβιοτική θεραπεία είναι αναποτελεσματική!!!

Η θεραπεία της ιογενούς φλεγμονής είναι καθαρά συμπτωματική. Καταστέλλονται μόνο τα συμπτώματα όπως ο πυρετός, ο εμετός, ο πόνος. Θα πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα για τη συμπλήρωση βιταμινών, μετάλλων και υγρών.

Εάν η θερμοκρασία υπερβαίνει τους 38 °C, συνιστώνται περιτυλίξεις του θώρακα και της κοιλιάς με υγρή πετσέτα εμποτισμένη σε χλιαρό νερό. Καθώς οι θερμοκρασίες στη στηθάγχη είναι πολύ υψηλές, είναι μερικές φορές απαραίτητο να συνδυάζονται οι περιτυλίξεις με αντιπυρετικά (αντιπυρετικά φάρμακα).

Η κατάκλιση είναι εξίσου σημαντική. Ο ασθενής πρέπει να αποφεύγει κάθε σωματική άσκηση που θα επιδείνωνε την πορεία της νόσου.

Στο παρελθόν, η αμυγδαλεκτομή (αφαίρεση των αμυγδαλών) γινόταν πολύ συχνά. Σήμερα, συνιστάται μόνο σε ορισμένες περιπτώσεις, κυρίως σε υποτροπιάζουσες χρόνιες αμυγδαλίτιδες ή αποστήματα που δεν μπορούν να απομακρυνθούν με αντιβιοτική αγωγή. Για να αποφευχθεί η υποτροπή της λοίμωξης και η επακόλουθη σηψαιμία, αφαιρούνται οι αμυγδαλές ως πηγή βακτηριακής λοίμωξης (έδρανο).

Τι μπορεί να προκαλέσει ανεπεξέργαστη αμυγδαλίτιδα από την παιδική ηλικία αργότερα στη ζωή;

Η αμυγδαλίτιδα είναι μια εύκολα θεραπεύσιμη, κατά κύριο λόγο βακτηριακή λοίμωξη. Εάν παραμεληθεί στην παιδική ηλικία, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές ή και θανατηφόρες συνέπειες που μπορεί να μην εμφανιστούν άμεσα. Συχνά εμφανίζεται ανεπαίσθητα ή ανακαλύπτεται τυχαία κατά τη διάρκεια ενός προληπτικού ελέγχου με διαφορά αρκετών ετών έως δεκαετιών.

Ο ρευματικός πυρετός θεωρείται ο σοβαρότερος. Προκαλείται από κακώς αντιμετωπισμένες λοιμώξεις που προκαλούνται από στρεπτόκοκκο της ομάδας Α. Πρόκειται για φλεγμονώδη νόσο. Προκαλεί φλεγμονή των αρθρώσεων και του μυοσκελετικού συστήματος και στη συνέχεια επηρεάζει τον καρδιακό μυ.

Προκαλεί φλεγμονή του καρδιακού μυός (μυοκαρδίτιδα), η οποία μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή ανεπάρκεια. Τα βακτήρια εγκαθίστανται επίσης συχνά στις καρδιακές βαλβίδες μέσω της κυκλοφορίας του αίματος.