Τι είναι η λοιμώδης ηπατίτιδα και πώς μεταδίδεται; (Ηπατίτιδα A/B/C/D)

Τι είναι η ηπατίτιδα και η μολυσματική της μορφή; Πώς μεταδίδεται και γιατί είναι επικίνδυνη; Και γνωρίζατε ότι χωρίζεται σε διάφορους τύπους και ο καθένας έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες; Γνωρίστε καλύτερα την ιογενή ηπατίτιδα.

Ο ίκτερος είναι ένα σύμπτωμα που εμφανίζεται σε ηπατική νόσο. Τεχνικά αναφέρεται ως ίκτερος ή κιτρίνισμα του δέρματος, των βλεννογόνων, των ιστών και του λευκού των ματιών. Αυτός ο κίτρινος χρωματισμός είναι πιο εμφανής στο δέρμα και στο λευκό των ματιών.

Η αιτία για την εμφάνισή της είναι μια δυσλειτουργία του ήπατος. Κατά συνέπεια, το επίπεδο της κίτρινης χρωστικής (χολερυθρίνης) στο αίμα αυξάνεται αφύσικα. Εμφανίζεται λόγω διαφόρων αιτιών. Μπορεί να είναι ιογενούς ή μη ιογενούς προέλευσης. Σε αυτό το άρθρο παρέχουμε πληροφορίες σχετικά με την ιογενή ηπατίτιδα.

Τι είναι η ιογενής ηπατίτιδα;

Η φλεγμονή του ήπατος ονομάζεται τεχνικά ηπατίτιδα. Ηπαρ είναι το ήπαρ και η κατάληξη itis είναι το όνομα της φλεγμονής. Γνωρίζουμε την οξεία και τη χρόνια ηπατίτιδα. Η χρόνια ηπατίτιδα διαρκεί περισσότερο από 6 μήνες. Το όνομα ηπατίτιδα περιγράφει το κίτρινο χρώμα του δέρματος και άλλων βλεννογόνων που ήδη αναφέρθηκε.

Ο όρος ηπατίτιδα χρησιμοποιήθηκε ήδη από τον 5ο αιώνα από τον Ρωμαίο γιατρό Caelius Aurelianus.

Ωστόσο, η ηπατίτιδα μπορεί να είναι ασυμπτωματική, δηλαδή να μην εμφανίζει συμπτώματα. Επιπλέον, γνωρίζουμε μια μορφή που μιμείται τη γρίπη. Φυσικά, μια από τις μορφές που παίρνει είναι ο ίκτερος.

Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• κόπωση
• γενική αδυναμία
• έλλειψη όρεξης
• πόνος στις αρθρώσεις
• ίκτερος
• σκούρα ούρα (περιγράφονται ως σκούρα σαν κόλα)
• χλωμά κόπρανα
• στομαχικές διαταραχές
• πόνος στη δεξιά πλευρά, στο κάτω μέρος της πλάτης (πίεση)
• Σφίξιμο στην περιοχή του ήπατος κατά το κούνημα
• αίσθημα πληρότητας, ακόμη και μετά το φαγητό
• δυσκοιλιότητα, αλλά και διάρροια
• Διεύρυνση του ήπατος
• σε ηπατική ανεπάρκεια, διαταραχές της συνείδησης, κώμα

Συμβουλή: Για περισσότερα σχετικά με την ίδια τη νόσο, ανατρέξτε στο άρθρο για τον ίκτερο.

Η ηπατίτιδα χωρίζεται σε διάφορους τύπους, όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα

Η ηπατίτιδα είναι επικίνδυνη κυρίως λόγω των σοβαρών επιπλοκών που προκαλεί. Αυτές περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, παγκρεατίτιδα, εγκεφαλική βλάβη, φλεγμονή του καρδιακού μυός.

Οι πιο σοβαρές είναι η κίρρωση, ο καρκίνος του ήπατος, η ηπατική ανεπάρκεια και ο θάνατος.

Πώς μεταδίδεται η ηπατίτιδα;

Όπως αναφέρθηκε, γνωρίζουμε διαφορετικούς τύπους λοιμώδους ηπατίτιδας. Κάθε ένας έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες και το ίδιο ισχύει και για τη μετάδοση.

Ηπατίτιδα Α

Η λοιμώδης ηπατίτιδα Α προκαλείται από τον ιό HAV, ο οποίος είναι ένας ιός RNA. Έχει άμεση βλαπτική επίδραση στα ηπατικά κύτταρα.

Η εξάπλωσή της γίνεται μέσω της κοπρανο-στοματικής οδού. Αυτό σημαίνει ότι το σημείο εισόδου της λοίμωξης είναι ο πεπτικός σωλήνας.

Η μετάδοση αυτή γίνεται, για παράδειγμα, μέσω μολυσμένων τροφίμων, χώματος, νερού. Γνωρίζουμε επίσης τον όρο νόσος των βρώμικων χεριών. Που σημαίνει ότι η μετάδοση γίνεται μετά από επαφή με μολυσμένο αντικείμενο με τα χέρια. Ο ιός αποβάλλεται με τα κόπρανα.

Ένα ισχυρό χαρακτηριστικό του ιού αυτού είναι ότι εκκρίνεται στα κόπρανα ήδη 2 εβδομάδες πριν την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων και περίπου 2 εβδομάδες μετά την υποχώρησή τους. Η περίοδος επώασης κυμαίνεται ευρέως, από 15-48 ημέρες.

Οι εκδηλώσεις της νόσου είναι μάλλον γενικές, όπως αυξημένη θερμοκρασία σώματος, μυϊκός πόνος, αδυναμία, πόνος στις αρθρώσεις, ναυτία, έμετος, έλλειψη όρεξης. Αλλά και διάρροια και έντονα σκούρα ούρα. Αλλά και ίκτερος.

Σπανιότερη είναι η παρεντερική μετάδοση, δηλαδή εκτός του πεπτικού συστήματος. Αντίθετα, δεν μεταδίδεται μέσω του πλακούντα. Αυτό σημαίνει ότι δεν γίνεται μετάδοση από τη μητέρα στο έμβρυο. Ο ιός αυτός δεν προκαλεί χρόνιες λοιμώξεις.

Περίπου 1,4 εκατομμύρια κρούσματα αναφέρονται παγκοσμίως κάθε χρόνο, αλλά ο επιπολασμός αναμένεται να είναι έως και 10 φορές υψηλότερος.

Συγκεκριμένοι πληθυσμοί διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο, όπως:

• Εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και άλλοι εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης
• δάσκαλοι και εκπαιδευτικοί
• κοινωνικοί λειτουργοί
• αστυνομικοί
• οδηγοί δημόσιων και υπεραστικών μεταφορών
• εργάτες απορριμμάτων

Ο εμβολιασμός μπορεί να αποτελέσει μέτρο πρόληψης. Όμως, οι κύριες μέθοδοι πρόληψης περιλαμβάνουν την αυξημένη υγιεινή και την αυξημένη υγειονομική επιτήρηση στο σημείο εκδήλωσης και εξάπλωσης. Το πλύσιμο των χεριών μετά τη χρήση της τουαλέτας, πριν από την προετοιμασία του φαγητού είναι απαραίτητο.

Η κατάλληλη θερμική επεξεργασία των τροφίμων ή του νερού είναι επίσης σημαντική. Η προστασία του πόσιμου νερού από τη μόλυνση έχει μεγάλη σημασία. Υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης κατά τα ταξίδια, ιδίως σε χώρες της Αφρικής, της Ασίας και της Νότιας Αμερικής.

Όταν ταξιδεύετε, είναι σημαντικό να ακολουθείτε τις αρχές της σχολαστικής υγιεινής των χεριών, αποφεύγοντας την κατανάλωση δυνητικά μολυσμένων και ατελώς μαγειρεμένων τροφίμων. Ο ιός καταστρέφεται με την έκθεση σε θερμότητα στους 85 °C για τουλάχιστον 1 λεπτό.

Το μη συσκευασμένο νερό, τα ποτά και ο πάγος αποτελούν κίνδυνο, όπως και τα άπλυτα και μη αποφλοιωμένα φρούτα.

Μετάδοση της ηπατίτιδας Β

Η ηπατίτιδα Β προκαλείται από τον ιό HBV, ο οποίος ανήκει στην ομάδα των ιών DNA. Περίπου το 5 % του πληθυσμού της γης φέρει αυτόν τον ιό. Η ηπατίτιδα Β είναι ο σοβαρότερος ιός που μπορεί να αποκτήσει ένα άτομο.

Και ως επιπλοκή της νόσου είναι η κίρρωση, η ηπατική ανεπάρκεια και ο θάνατος.

Μεταδίδεται μέσω του αίματος και των σωματικών υγρών, δηλαδή του σάλιου, της εκσπερμάτισης, των κολπικών υγρών, του φιλιού και της σεξουαλικής επαφής. Ο ιός μπορεί επίσης να μεταδοθεί μέσω της χρήσης μολυσμένου εξοπλισμού σε τατουάζ, piercing.

Αλλά και κατά τη χρήση κοινών ειδών υγιεινής, όπως οδοντόβουρτσες και ξυραφάκια. Η μετάδοση γίνεται επίσης από τη μητέρα στο παιδί κατά τη γέννηση. Εάν το παιδί μολυνθεί σε αυτή τη μεταγεννητική περίοδο, υπάρχει υψηλός κίνδυνος καρκίνου του ήπατος μετά από 20 χρόνια ζωής.

Η περίοδος επώασης της νόσου είναι ευρεία, από περίπου 30 έως 180 ημέρες. Τα συμπτώματά της μπορεί να περιλαμβάνουν κόπωση, αδυναμία, ναυτία, έλλειψη όρεξης αλλά και δερματικά εξανθήματα. Αλλά και ίκτερο και ανοιχτόχρωμες κενώσεις.

Πιστεύεται ότι έως και το 80% των καρκίνων του ήπατος προκαλούνται από τη χρόνια ηπατίτιδα Β.

Αποτελεσματική προστασία είναι ο εμβολιασμός, ο οποίος γίνεται σε τρεις εμβολιασμούς. Σημαντική είναι η συνεπής αποστείρωση και ο καθαρισμός του εξοπλισμού, εξασφαλίζοντας έτσι ένα υψηλότερο επίπεδο υγιεινής.

Κινδυνεύουν ομάδες ατόμων που έρχονται σε επαφή με άτομα που πάσχουν από τη νόσο, ιδίως οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας και άλλοι που εργάζονται σε εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης. Αλλά και σε άλλους δημόσιους τομείς όπου κάποιος έρχεται σε επαφή με μάζες ανθρώπων. Για παράδειγμα, αστυνομικοί, εργαζόμενοι σε τράπεζες κ.ο.κ.

Στην περίπτωση του τουρισμού, αλλά και εκτός του ταξιδιωτικού χόμπι, υπάρχει υψηλός κίνδυνος στην τυχαία σεξουαλική επαφή, στη χρήση μη αποστειρωμένων εργαλείων, για παράδειγμα στην οδοντιατρική θεραπεία. Αλλά και στη μετάγγιση ή στην περίπτωση της ένεσης ναρκωτικών.

Στον κόσμο, ενδημεί κυρίως στη Νοτιοανατολική Ασία, τη Μέση Ανατολή, την υποσαχάρια Αφρική και τη Λατινική Αμερική, αλλά και σε χώρες της νότιας και ανατολικής Ευρώπης.

Πώς μεταδίδεται η ηπατίτιδα C;

Προκαλείται από τον ιό HCV, ο οποίος είναι επίσης ένας ιός RNA. Έχει έξι τύπους και στη συνέχεια έναν μεγάλο αριθμό υποτύπων. Η ηπατίτιδα C δεν ήταν γνωστή μέχρι το 1989. Εκείνη την εποχή, μόνο οι τύποι Α και Β ήταν γνωστοί στην ανθρωπότητα.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η φλεγμονή του ήπατος μετά από μεταγγίσεις αίματος ήταν συχνή. Ωστόσο, κανένας από τους μέχρι σήμερα γνωστούς ιούς δεν την προκαλούσε. Από το 1992, ο έλεγχος όλων των αιμοδοτών είναι υποχρεωτικός.

Η μετάδοση γίνεται μέσω του αίματος. Έξω από το σώμα, ο ιός στεγνώνει γρήγορα και δεν επιβιώνει για πολύ. Δηλαδή, όπως ήδη αναφέρθηκε, μέχρι το 1992, επίσης μέσω μετάγγισης.

Και ο κύριος τρόπος και λόγος για τη διάδοση της μόλυνσης είναι η ένεση φαρμάκων.

Πιστεύεται ότι υπάρχουν περίπου 175 εκατομμύρια μολυσμένοι άνθρωποι παγκοσμίως, που αντιπροσωπεύουν έως και το 3% του πληθυσμού.

Όπως έχει ήδη γραφτεί, η εξάπλωση εξασφαλίζεται παρεντερικά, δηλαδή έξω από την κατάποση μέσω του πεπτικού συστήματος και του στόματος. Και αυτό γίνεται μέσω του αίματος, μέσω της ένεσης φαρμάκων. Αλλά και μέσω των ανεπαρκών μέτρων υγιεινής και αποστείρωσης στον τομέα της υγείας, για παράδειγμα κατά την αιμοκάθαρση.

Στο τατουάζ ή στο piercing.

Αλλά και από τη μητέρα στο έμβρυο κατά τη διάρκεια του τοκετού. Υπάρχει επίσης κίνδυνος μετάδοσης κατά τη διάρκεια σεξουαλικήςεπαφής χωρίς προφυλάξεις. Αλλά πρέπει να διασφαλίζεται η οδός του αίματος. Για παράδειγμα, σε περίπτωση βλάβης της ακεραιότητας των βλεννογόνων και του δέρματος. Σε περίπτωση τραυματισμών κατά τη διάρκεια σεξουαλικής επαφής χωρίς προφυλάξεις ή βίαιης σεξουαλικής επαφής. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια στοματικής επαφής.

Ο κίνδυνος είναι αυξημένος κατά την πρωκτική επαφή, όταν ο κίνδυνος βλάβης της ακεραιότητας των βλεννογόνων είναι υψηλός.

Η νόσος έχει περίοδο επώασης που κυμαίνεται από 15 έως 160 ημέρες. Συχνά είναι ασυμπτωματική, ή μπορεί να εμφανιστούν γενικά γριπώδη ή πεπτικά προβλήματα. Ο ίκτερος δεν είναι τυπικός μέχρι να εμφανιστεί ηπατική βλάβη μετά από χρόνια.

Τότε υπάρχει κίρρωση ή ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα.

Κανένας εμβολιασμός δεν είναι ακόμη αποτελεσματικός κατά αυτού του τύπου ηπατίτιδας, δηλαδή της ηπατίτιδας C (το 2021). Η απολύμανση και η αποστείρωση των ιατρικών εργαλείων, ο έλεγχος των αιμοδοτών είναι σημαντικοί, όπως και η τήρηση των κανόνων υγιεινής για τα τατουάζ και τα piercings.

Στην περίπτωση των τοξικομανών συνιστάται η ειδική χρήση βελόνων μιας χρήσης.

Ηπατίτιδα D

Προκαλείται από τον HDV, τον ιό RNA, και ο πολλαπλασιασμός της εξαρτάται από την παρουσία ηπατίτιδας Β. Και οι δύο ιοί μπορούν να συν-μολυνθούν, αλλά και ως μεταγενέστερη μεταγενέστερη λοίμωξη κατά τη διάρκεια της λοίμωξης με τον τύπο Β.

Είναι επίσης ευρέως διαδεδομένη παγκοσμίως, στην Ευρώπη κυρίως σε χώρες όπως η Ισπανία, η Ιταλία, η Μολδαβία και η Ρουμανία.

Η μετάδοσή του είναι παρόμοια με εκείνη του ιού της ηπατίτιδας Β. Μεταδίδεται επίσης μεταξύ των ανθρώπων, μέσω της επαφής με μολυσμένο αίμα και σωματικά υγρά, της σεξουαλικής επαφής και της χρήσης ναρκωτικών.

Η μόλυνση με αυτόν τον τύπο επιδεινώνει την υπάρχουσα ηπατίτιδα Β. Ξεκινάει σοβαρή ηπατίτιδα, με σοβαρά συμπτώματα. Συχνά αναπτύσσεται κίρρωση. Εάν η ηπατίτιδα Β και D μολυνθούν ταυτόχρονα, τα συμπτώματα είναι ηπιότερα.

Η πρόληψη αυτής της λοίμωξης βασίζεται πρακτικά στην πρόληψη της ηπατίτιδας Β. Ο κανόνας είναι ότι δεν ξεσπά χωρίς αυτήν. Φυσικά, ο εμβολιασμός κατά της ηπατίτιδας Β είναι αποτελεσματικός και κατά του τύπου D.

Πληροφορίες για την ηπατίτιδα Ε

Ο HEV είναι η αιτία της ηπατίτιδας Ε. Υπάρχουν 5 γονότυποι. Οι γονότυποι 1 και 2 είναι ανθρώπινοι. Η μετάδοση είναι εντερική, δηλαδή η κατάποση μέσω του γαστρεντερικού σωλήνα.

Κατά προτίμηση μέσω μολυσμένου νερού.

Οι γονότυποι 3 και 4 είναι ζωονοσογόνοι. Η μετάδοση από ζώο σε άνθρωπο είναι δυνατή, ιδίως σε οικιακά σφαγεία. Από χοιρινό κρέας, αλλά και από κρέας θηραμάτων, όπως αγριογούρουνο ή ελάφι. Αιτία είναι το κακώς ή ανεπαρκώς μαγειρεμένο κρέας.

Ο γονότυπος 5 απαντάται στα πτηνά. Η μετάδοση στον άνθρωπο δεν έχει ακόμη αποδειχθεί. Εκτός από τις παραπάνω πληροφορίες, είναι επίσης γνωστό ότι η ηπατίτιδα Ε μεταδίδεται από τη μητέρα στο έμβρυο, ενδομήτρια ή κατά τη γέννηση.

Ενδημεί κυρίως σε χώρες της Ασίας, της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής. Η σοβαρότητα είναι μεγαλύτερη στους γονότυπους 1 και 2. Η οξεία ηπατίτιδα Ε είναι πιο σοβαρή στις έγκυες γυναίκες κατά το τρίτο τρίμηνο, με υψηλό κίνδυνο θανάτου της μητέρας (20 %).

Αυξάνεται επίσης ο κίνδυνος αποβολής ή θνησιγένειας ή συγγενούς ηπατίτιδας Ε.

Περίληψη των χαρακτηριστικών της:

• είναι ανθεκτική στο εξωτερικό περιβάλλον
• η μόλυνση γίνεται μέσω της κοπρανο-στοματικής οδού
• η πορεία είναι παρόμοια με του τύπου Α, αλλά υπάρχει πιο έντονος ίκτερος και η ηπατική ανεπάρκεια είναι πιο συχνή
• δεν εξελίσσεται σε χρονιότητα
• είναι πολύ σπάνια στη χώρα μας (κυρίως από μετανάστες)
• δεν έχει αναπτυχθεί εμβολιασμός

Ηπατίτιδα F και η ύπαρξή της

Αν και η ύπαρξή της δεν έχει επιβεβαιωθεί, στη βιβλιογραφία αναφέρεται η ηπατίτιδα F. Σύμφωνα με πληροφορίες, προκαλείται από ιό παρόμοιο με τον HBV. Η μετάδοση θεωρείται ότι γίνεται με μόλυνση από τα κόπρανα και το στόμα. Δεν εξελίσσεται σε χρονιότητα.

Ηπατίτιδα G

Επιβεβαιώθηκε το 1996, προκαλείται από ιό παρόμοιο με τον HCV. Μεταδίδεται με το αίμα και προκαλείται από προϋπάρχουσα λοίμωξη με ηπατίτιδα C. Η περίοδος επώασης είναι παρόμοια με αυτή του HBV και κυμαίνεται από 30 έως 180 ημέρες.

Ο HGV θεωρείται ότι επιβραδύνει την ανάπτυξη του HIV.