Αραίωση των οστών: ποιες είναι οι αιτίες της; Μπορεί να επηρεαστεί από τη διατροφή;

Η αραίωση των οστών συμβαίνει όταν υπάρχει απώλεια οστικής μάζας. Εάν αυτή η οστική μάζα δεν ανανεώνεται και δεν προστίθεται νέο οστό, εμφανίζεται μια πάθηση.

Κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου, η σταδιακή αναδιαμόρφωση και αναγέννηση των οστών είναι φυσιολογική. Μέρος της παλιάς οστικής μάζας διασπάται συνεχώς και σχηματίζεται νέος οστικός ιστός για να την αντικαταστήσει.

Ως αποτέλεσμα ασθένειας ή γήρανσης, αυτή η ανανέωση μπορεί να είναι μειωμένη. Η πιο κοινή αιτία αραίωσης των οστών είναι το γήρας.

Ηλικία και φύλο

Στη μεγάλη ηλικία, ο παλιός οστικός ιστός αντικαθίσταται από νέο ιστό μόνο σε πολύ περιορισμένες ποσότητες, ιδίως σε άτομα άνω των 70 ετών. Η αραίωση των οστών καθιστά επίσης τα οστά πιο ευάλωτα σε κατάγματα ή άλλους τραυματισμούς.

Κατάγματα μπορεί να προκύψουν ακόμη και με φαινομενικά αθώα χτυπήματα. Στις γυναίκες, η υπερβολική αραίωση των οστών μπορεί επίσης να συμβεί λόγω της απουσίας της ορμόνης οιστρογόνων μετά τη μετάβαση (εμμηνόπαυση).

Ασθένειες των οστών

Η αραίωση των οστών είναι επίσης χαρακτηριστικό μιας μυοσκελετικής νόσου που ονομάζεται οστεοπόρωση, μια μεταβολική νόσος του οστικού ιστού κατά την οποία μειώνεται η ποσότητα της οστικής μάζας και η ποιότητα του οστού.

Η οστεοπόρωση προσβάλλει συχνότερα τις γυναίκες και εκδηλώνεται συνήθως με πόνο στην πλάτη και μείωση του ύψους. Η οστεοπόρωση μπορεί επίσης να προκληθεί από έλλειψη ασβεστίου. Συχνά η οστεοπόρωση συνοδεύεται από σκολίωση.

Μπορεί να είναι πρωτοπαθής ή δευτεροπαθής. Η πρωτοπαθής διακρίνεται σε τύπο Ι και τύπο ΙΙ. Ο πρώτος τύπος εμφανίζεται μετά την εμμηνόπαυση και καθορίζεται επίσης από την ηλικία. Εμφανίζεται συχνότερα μεταξύ 55 και 65 ετών.

Ο δεύτερος τύπος είναι η γεροντική οστεοπόρωση, η οποία εμφανίζεται μετά την ηλικία των 70. Ο άλλος τύπος είναι η ιδιοπαθής οστεοπόρωση. Αυτή εμφανίζεται σε οποιαδήποτε ηλικία και η αιτία της είναι άγνωστη.

Η δευτεροπαθής οστεοπόρωση προκαλείται από ασθένεια. Μπορεί να είναι ενδοκρινής, κληρονομική, διαβήτης, δυσαπορρόφηση, όγκος. Μία από τις αιτίες είναι η μακροχρόνια ακινητοποίηση.

Οι εκδηλώσεις της οστεοπόρωσης μπορεί να μην είναι παρατηρήσιμες. Συχνά συναντώνται τυχαία, κατά την ακτινογραφική εξέταση. Τα κύρια χαρακτηριστικά της περιλαμβάνουν:

• παραμόρφωση του σχήματος
• παραμόρφωση της καμπυλότητας της σπονδυλικής στήλης
• μείωση του ύψους (ακόμη και πάνω από 10 cm)
• πόνος, ο οποίος επιδεινώνεται με την κίνηση και την καταπόνηση
• πόνος στη σπονδυλική στήλη, ιδίως όταν στέκεστε για μεγάλο χρονικό διάστημα, περπατάτε, αλλάζετε θέση
• ξαφνικός, οξύς πόνος στο κάτω μέρος της θωρακικής και στο άνω μέρος της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης
• συχνά κατάγματα του μηριαίου οστού, του βραχιονίου οστού, του καρπού και των σπονδύλων

Ποιες άλλες ασθένειες επηρεάζουν ακόμη την αραίωση;

Επίσης, διάφοροι τύποι νεφρικών παθήσεων ή ρευματικών παθήσεων επηρεάζουν την ανάπτυξη της οστεοπόρωσης. Ορισμένες ασθένειες του πεπτικού συστήματος επηρεάζουν επίσης την αραίωση των οστών. Αυτό συμβαίνει, για παράδειγμα, στην περίπτωση της αιμοχρωμάτωσης.

Πρόκειται για μια ασθένεια του ήπατος που προκαλείται από την υπερβολική εναπόθεση σιδήρου στους ιστούς με τη μορφή φερριτίνης και αιμοσιδηρίνης. Στη συνέχεια, εμφανίζονται επίσης τοξικές βλάβες στους ιστούς αυτούς. Έτσι, η εναπόθεση μπορεί να συμβεί και στις αρθρώσεις και τα οστά και να τα βλάψει.

Ένα άλλο πρόβλημα είναι η κοιλιοκάκη, η οποία είναι μια διαταραχή του πεπτικού συστήματος κατά την οποία το έντερο δεν μπορεί να επεξεργαστεί ένα μείγμα πρωτεϊνών που ονομάζεται γλουτένη. Πρόκειται για μια χρόνια αυτοάνοση ασθένεια του εντέρου.

Υπάρχει πόνος στα οστά, πόνος στις αρθρώσεις, μειωμένη απορρόφηση των βιταμινών από το έντερο στο μυελό των οστών και υπάρχει επίσης διάσπαση του ασβεστίου από τα οστά. Έτσι υπάρχει μια μεταβολική προδιάθεση για αραίωση των οστών.

Η νόσος του Crohn και η ελκώδης κολίτιδα είναι παραδείγματα του ίδιου φαινομένου. Στην περίπτωση αυτή γίνεται λόγος ακόμη και για ξεχωριστές ασθένειες με τη μορφή μεταβολικής οστεοπάθειας ή οστεομαλακίας.

Ακόμη και σε ορισμένες ενδοκρινολογικές ασθένειες, υπάρχουν προβλήματα με την αραίωση των οστών και την ποιότητα του ίδιου του οστικού ιστού, όπως για παράδειγμα στο σύνδρομο Cushing.

Η ασθένεια αυτή χαρακτηρίζεται από αυξημένη παραγωγή κορτιζόλης. Η κορτιζόλη είναι μια στεροειδής ορμόνη που απαιτείται για τη ρύθμιση του μεταβολισμού των υδατανθράκων. Ωστόσο, ως αποτέλεσμα των αυξημένων επιπέδων κορτιζόλης, υπάρχουν επίσης προβλήματα με το μεταβολισμό του ασβεστίου, το οποίο με τη σειρά του έχει ως αποτέλεσμα τη λέπτυνση των οστών.

Η οστεοπόρωση μπορεί επίσης να προκληθεί από τη νόσο του θυρεοειδούς ή των παραθυρεοειδών, η οποία είναι στην πραγματικότητα μια ενδοκρινική νόσος.

Διαταραχές των νεφρών

Οι νεφροί μπορούν επίσης να επηρεάσουν την αραίωση των οστών και την ποιότητα των οστών. Για παράδειγμα, η φλεγμονή των νεφρών μπορεί επίσης να προκαλέσει αυτή τη διαταραχή της ποιότητας των οστών στο σώμα. Οι νεφροί έχουν ως καθήκον τον καθαρισμό του αίματος από τις άχρηστες ουσίες και τα προϊόντα. Εάν φλεγμονή και ανεπάρκεια, δεν μπορούν να επιτελέσουν πλήρως αυτή τη λειτουργία. Εάν οι νεφροί παρουσιάζουν χρόνια ανεπάρκεια, μπορούν επίσης να συσχετιστούν άλλες ασθένειες όπως η αναιμία ή τα προβλήματα των οστών στο σώμα.

Αραίωση των οστών ακόμη και στην ανορεξία

Προβλήματα αραίωσης των οστών εμφανίζονται και σε διατροφικές διαταραχές, όπως η ανορεξία. Πρόκειται για ψυχολογικές διατροφικές διαταραχές κατά τις οποίες το άτομο προσπαθεί να χάσει βάρος. Για το λόγο αυτό, είτε αρνείται την τροφή και τη διατροφή είτε προσπαθεί να ασκηθεί υπερβολικά ή να αποβάλει με άλλο τρόπο την αφομοιωμένη τροφή από το σώμα. Λόγω του περιορισμού της ποσότητας αλλά και της ποιότητας της τροφής, εμφανίζονται διάφορες διατροφικές διαταραχές. Εκδηλώνονται αφυδάτωση, μεταβολικές διαταραχές και μείωση της οστικής πυκνότητας.

Φάρμακα με αρνητική επίδραση

Ορισμένα φάρμακα έχουν επίσης επίδραση στην αραίωση των οστών. Πρόκειται κυρίως για εκπροσώπους των γλυκοκορτικοειδών. Χρησιμοποιούνται λόγω της αντιφλεγμονώδους δράσης τους.

Ορισμένα αντιεπιληπτικά και αντικαταθλιπτικά έχουν αρνητική επίδραση στα οστά. Ορισμένα φάρμακα που χρησιμοποιούνται στον καρκίνο αλλά και τα ανοσοκατασταλτικά επηρεάζονται με παρόμοιο τρόπο.

Τρόπος ζωής και οστά

Ο τρόπος ζωής έχει επίσης αρνητικό αντίκτυπο στην ποιότητα των οστών. Η μειωμένη σωματική δραστηριότητα συμβάλλει αρνητικά. Οι διατροφικές ελλείψεις ασβεστίου και βιταμίνης D είναι εξίσου σοβαρές. Το ίδιο και το αλκοόλ και το κάπνισμα.