Νερό στην κοιλιά, ασκίτης - ποιες είναι οι συχνότερες αιτίες του;

Ο ασκίτης (νερό στην κοιλιά) είναι μια κατάσταση αφύσικης συσσώρευσης υγρού στην κοιλιακή κοιλότητα.

Πιο συγκεκριμένα και τεχνικά, πρόκειται για χαλαρό υγρό στην περιτοναϊκή κοιλότητα.

Η περιτοναϊκή κοιλότητα είναι ο χώρος της κοιλιάς που περικλείει το περιτόναιο.
Το περιτόναιο είναι μια λεπτή, λεία και γυαλιστερή ορώδης μεμβράνη.
Καλύπτει τα όργανα και συνδέεται χαλαρά με το τοίχωμα της κοιλιακής και της πυελικής κοιλότητας.

Η περιτοναϊκή κοιλότητα περιέχει τα περισσότερα όργανα της κοιλιακής κοιλότητας και το κρανίο του εντέρου.

Ακόμη και υπό φυσιολογικές συνθήκες, μπορεί να υπάρχει κάποια μικρή ποσότητα υγρού στην περιτοναϊκή κοιλότητα. Στις γυναίκες, λόγω των ορμονικών μεταβολών κατά τη διάρκεια του εμμηνορροϊκού κύκλου, περίπου 20 ml ισορροπεί.

Ως μέγιστο και ως κανόνας αναφέρεται μια περιεκτικότητα έως και 150 ml.

Ποσότητα υγρού στην κοιλιά άνω των 150 ml = ασκίτης.

Το νερό στην κοιλιά είναι σύμπτωμα άλλης νόσου.

Τι σημαίνει νερό στην κοιλιά και πώς εκδηλώνεται;
Πρόκειται για ηπατικά προβλήματα και μπορεί να κρύβονται πίσω από αυτό καρδιαγγειακά νοσήματα;
Σχετίζεται επίσης με τον καρκίνο;
Έχει επιπλοκές και κινδύνους;
Αυτές και άλλες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στο άρθρο.

Η ανακατανομή και η διαχείριση των υγρών στο ανθρώπινο σώμα διέπεται αυστηρά από διάφορους πολύπλοκους μηχανισμούς.

Επαγγελματικά, ο ασκίτης αναφέρεται ως διαταραχή της ισορροπίας των δυνάμεων Starling. Τα υγρά διαρρέουν στον εξωαγγειακό χώρο (χώρος έξω από τα αιμοφόρα αγγεία) με βάση μια παθολογική κατάσταση και το λεμφικό σύστημα αδυνατεί να εξισορροπήσει και να διορθώσει αυτή την κατάσταση.

Ο ασκίτης εμφανίζεται σε διάφορες παθήσεις του ήπατος. Αποτελεί συνήθως σύμπτωμα χρόνιων παθήσεων.

Ο σχηματισμός του ασκίτη μπορεί να διαρκέσει μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά μπορεί επίσης να σχηματιστεί πολύ γρήγορα.

Ειδικά με την επιδείνωση μιας προϋπάρχουσας μακροχρόνιας νόσου, το νερό στην κοιλιά μπορεί να αυξηθεί γρήγορα.

Ως εκ τούτου, η προσεκτική παρακολούθηση της περιμέτρου της κοιλιάς και του σωματικού βάρους είναι σημαντική.

Αρκετά λίτρα νερού μπορεί να συσσωρευτούν στην κοιλιακή κοιλότητα κατά τη διάρκεια αυτής της νοσηρής συλλογής υγρών. Υπάρχουν επίσης περιπτώσεις όπου η κοιλιά αυξάνεται έως και κατά 20 λίτρα (μαζικός ασκίτης).

Εκτός από αυτή την τεράστια αύξηση του όγκου, παρατηρείται και αύξηση του βάρους.

Στη συνέχεια, επιφέρει και άλλες επιπλοκές στην υγεία. Παραδείγματα είναι τα προβλήματα με το περπάτημα, ο κοιλιακός πόνος ή η δυσκολία στην αναπνοή, καθώς το διάφραγμα συμπιέζεται.

Θέλετε να μάθετε περισσότερα για τα κοιλιακά νερά;
Ποιες είναι οι κύριες αιτίες;
Δεν φταίει μόνο η ηπατική νόσος.
Ποια άλλα προβλήματα φέρνει μαζί της;
Διαβάστε μαζί μας.

Πώς προκαλείται ο ασκίτης

Το νερό στην κοιλιά συσσωρεύεται μέσω διαφόρων πολύπλοκων μηχανισμών. Αυτοί προκαλούν άλλες ιατρικές καταστάσεις.

Ασθένεια + ανισορροπία των δυνάμεων Starling = νερό στην κοιλιά.

Υπάρχουν 3 κύριοι μηχανισμοί που εμπλέκονται στο σχηματισμό ασκίτη:

1. μείωση της ογκοτικής πίεσης του πλάσματος
   • μείωση των πρωτεϊνών του πλάσματος
   • η κατάσταση αναφέρεται ως υποαλβουμιναιμία
2. ερεθισμός του περιτοναίου
   • Το περιτόναιο είναι επιρρεπές σε διαρροή υγρών μετά από ερεθισμό
   • Λοιμώξεις
   • μετά από τραύμα
   • όγκο, καρκίνο
3. αυξημένη υδροστατική πίεση στα αιμοφόρα αγγεία
   • φλεβική ή λεμφική απόφραξη
   • θρόμβωση
   • πίεση στα αιμοφόρα αγγεία από τη γύρω περιοχή
   • πυλαία υπέρταση, που περιγράφεται επίσης στο άρθρο Διεύρυνση του ήπατος

Με απλά λόγια...

1. Στην πρώτη περίπτωση, πρόκειται για μείωση της ποσότητας των πρωτεϊνών που βρίσκονται στο αίμα. Αυτές έχουν, μεταξύ άλλων, το καθήκον να διατηρούν το υγρό στα αιμοφόρα αγγεία, στο αίμα.

Τα χαμηλά επίπεδα αλβουμίνης εμφανίζονται για διάφορους λόγους και για διάφορες ασθένειες.

Η αλβουμίνη είναι μια πρωτεΐνη του αίματος.
Η πρωτεΐνη αυτή διατηρεί την ογκοτική πίεση του πλάσματος.

Παραδείγματα είναι η αυξημένη απώλεια πρωτεϊνών στα ούρα, σε δυσλειτουργία και νόσο των νεφρών.

+ Μπορεί επίσης να προκληθεί από μειωμένη απορρόφηση της πρωτεΐνης από την τροφή.

+ Εμφανίζεται στην πείνα και τον υποσιτισμό.

Όλοι είναι εξοικειωμένοι με την εικόνα...
μικρών, πεινασμένων, αποστεωμένων παιδιών με μεγάλες κοιλιές.

2. Το περιτόναιο είναι μια μαλακή και ορώδης μεμβράνη που περιβάλλει τα όργανα της κοιλιακής κοιλότητας και καλύπτει το τοίχωμα της κοιλιακής και πυελικής κοιλότητας. Είναι ευαίσθητο στον ερεθισμό.

Όταν ερεθίζεται, γίνεται ευαίσθητο στη διείσδυση υγρών.

Αυτό συμβαίνει όταν ερεθίζεται μηχανικά από τραύμα.
Εναλλακτικά, όταν το προσβάλλει μια λοίμωξη.
Ένα πιο σοβαρό παράδειγμα είναι η καρκινική διαδικασία της κοιλιακής κοιλότητας και της πυέλου + εξάπλωση άλλων καρκίνων και μετάσταση στην κοιλιά.

Ο περιτοναϊκός ερεθισμός μπορεί επίσης να παρατηρηθεί ως σκληρή κοιλιά που μοιάζει με σανίδα. Μπορεί να είναι σύμπτωμα περιτονίτιδας (φλεγμονής).

3. Αύξηση της υδροστατικής πίεσης στα αιμοφόρα αγγεία.

Αυτή η κατάσταση εμφανίζεται όταν υπάρχει αύξηση της πίεσης στις φλέβες που παροχετεύουν το αίμα από την κοιλιακή κοιλότητα. Συχνά σχετίζεται με την πυλαία υπέρταση.

Η πυλαία υπέρταση είναι η αύξηση της πίεσης του αίματος στην πυλαία φλέβα.

Vena portae hepatis = πυλαία φλέβα = πυλαία φλέβα.

Είναι μια μεγάλη και σημαντική φλέβα. Αποχετεύει το αίμα από το λεπτό έντερο.

Το αίμα από την περιοχή αυτή είναι πλούσιο σε χημικές ενώσεις και θρεπτικά συστατικά που έχουν απορροφηθεί στο λεπτό έντερο. Η φλέβα το οδηγεί στο ήπαρ όπου γίνεται περαιτέρω επεξεργασία.

Σχηματίζεται από την ένωση τριών μεγαλύτερων φλεβών, δηλαδή της σπληνικής φλέβας (vena splenica) και της άνω και κάτω περιφερικής φλέβας (vena mesenterica superior και inferior).

Το αίμα διέρχεται από την πυλαία φλέβα στο ήπαρ.

Εάν ο ηπατικός ιστός υποστεί βλάβη, η πίεση του αίματος σε αυτό το σύστημα αυξάνεται.

Πιθανότατα γνωρίζετε ήδη τι υποδηλώνει αυτή η υπέρταση...

Μια από τις πιο γνωστές ηπατικές παθήσεις είναι η κίρρωση. Η κίρρωση προκαλείται πολύ συχνά από τον αλκοολισμό.

Η πυλαία υπέρταση μπορεί επίσης να προκληθεί από άλλες ασθένειες όπως ο όγκος και ο καρκίνος του ήπατος ή της χοληδόχου κύστης, αλλά και από θρόμβωση.

Είναι γνωστοί διάφοροι τύποι ασκίτη.

Ο ασκίτης μπορεί να χωριστεί σε δύο τύπους, ανάλογα με το μηχανισμό είτε προκύπτει:

• εξίδρωμα - σχηματίζεται κατά τη διάρκεια της φλεγμονής ως φλεγμονώδης συλλογή
• τρανσίδηρος - λόγω διείσδυσης υγρών, ως μη φλεγμονώδης συλλογή
  • παραβίαση της ισορροπίας μεταξύ ογκοτικής και υδροστατικής πίεσης
  • υγρό που ωθείται από το πλάσμα του αίματος έξω από τα αιμοφόρα αγγεία

Ταξινόμηση του ασκίτη με βάση τις κλινικές εκδηλώσεις:

1. Ασκίτης ανιχνεύσιμος στην απεικόνιση - USG/SONO
2. Μικρός ασκίτης ανιχνεύσιμος κατά τη φυσική εξέταση
3. ασκίτης έντασης - ογκώδες κοιλιακό οίδημα λόγω της ποσότητας του υγρού

Ασκίτης και άλλες νόσοι

Η συσσώρευση νερού στην κοιλιά προκαλεί ηπατική νόσο, φλεγμονή των κοιλιακών οργάνων, ογκολογική διεργασία στην περιοχή, αλλά και καρδιακές παθήσεις.

Η συνηθέστερη αιτία της ηπατικής νόσου

Το ήπαρ αναφέρεται ευρέως ως το κέντρο αποτοξίνωσης και το χημικό εργοστάσιο του ανθρώπινου σώματος. Τα απόβλητα του μεταβολισμού και η δραστηριότητα των κυττάρων του σώματος κατευθύνονται εδώ. Οι ουσίες που έχουν απορροφηθεί στο έντερο επεξεργάζονται περαιτέρω εδώ.

Η δραστηριότητά τους είναι αναντικατάστατη. Όπως και άλλα όργανα, υπόκεινται σε παθολογικές διεργασίες και ασθένειες.

Μεταξύ των πιο γνωστών είναι οι οξείες και χρόνιες φλεγμονές(ηπατίτιδα), οι οποίες μπορεί να έχουν διάφορες αιτίες. Το ήπαρ βλάπτεται από την υπερβολική και παρατεταμένη κατανάλωση αλκοόλ, τη δηλητηρίαση με φάρμακα ή ορισμένα μανιτάρια.

Τα ηπατικά κύτταρα είναι σε θέση να αναγεννώνται και να επιδιορθώνονται μέχρι να εμφανιστεί η κίρρωση, η οποία υποδηλώνει μη αναστρέψιμη βλάβη.

Μια άλλη σοβαρή ασθένεια είναι ο καρκίνος του ήπατος.

Οι πιο σοβαρές ασθένειες του ήπατος παρατίθενται στον παρακάτω πίνακα.

Νερό στην κοιλιά για άλλες ασθένειες

Εκτός από τις σοβαρές παθήσεις του ήπατος, ο ασκίτης εμφανίζεται και για άλλες αιτίες.

Οι εξωηπατικές αιτίες του ασκίτη στον πίνακα

Ποια άλλα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν;

Ο ασκίτης μικρής έκτασης μπορεί να μην προκαλεί προβλήματα υγείας. Εναλλακτικά, έχει μόνο ήπια πορεία.

Αναφέρεται ότι έχει ήπια πορεία όταν η περιεκτικότητα σε υγρό στην κοιλιά είναι μεταξύ 100 και 400 ml.

Σε μεγαλύτερες ποσότητες, η περιφέρεια της κοιλιάς αυξάνεται, όπως και το σωματικό βάρος. Η κοιλιά μπορεί να είναι επώδυνη, σφιχτή. Προστίθεται δυσπεψία και έλλειψη όρεξης.

Ο μαζικός ασκίτης πιέζει το περιβάλλον και συμπιέζει το διάφραγμα. Αυτό προκαλεί ρηχή και γρήγορη αναπνοή, ακόμη και υποκειμενική αίσθηση έλλειψης αέρα. Το υγρό μπορεί ακόμη και να διαπεράσει την υπεζωκοτική κοιλότητα και να δημιουργηθεί υπεζωκοτική συλλογή (υγρό γύρω από τους πνεύμονες).

Οι εκδηλώσεις που μπορεί να συνοδεύουν τον ασκίτη περιλαμβάνουν:

• Κόπωση
• αδυναμία
• έλλειψη όρεξης
• δυσπεψία και αίσθημα βάρους στο στομάχι, πεπτικά προβλήματα
• κοιλιακό άλγος και δυσφορία στην κοιλιά, δυσφορία
• αύξηση του σωματικού βάρους
• πρήξιμο του σώματος, από τα πόδια, την κοιλιά, τα άνω άκρα, μέσω του προσώπου και σε όλο το σώμα (anasarca)
• η κοιλιά είναι μεγάλη
  • Το δέρμα σφίγγει
  • μπορεί να εμφανιστούν ραγάδες
  • επίπεδος ή και διογκωμένος ομφαλός
• φούσκωμα και μετεωρισμός
• αίσθημα γεμάτης κοιλιάς
• δυσκολία στην αναπνοή - πίεση της κοιλιακής κοιλότητας στο διάφραγμα, ρηχή και γρήγορη αναπνοή
• δυσκολία στο περπάτημα
• ψυχολογικό στρες
• Κοιλιοκήλες
• αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος σε πυρετό - προσέξτε για βακτηριακή φλεγμονή

Επιπλοκές και πρόγνωση του ασκίτη

Ο ασκίτης στην κοιλιά προκύπτει από ποικίλες αιτίες. Ανάλογα με τις επιλογές και την τήρηση της θεραπείας, έχει και πρόγνωση.

Η πρόγνωση είναι κακή στην κίρρωση του ήπατος, όταν δεν υπάρχει πλέον η δυνατότητα φυσικής αναγέννησης των ηπατικών κυττάρων. Η μεταμόσχευση ήπατος είναι σημαντική. Ωστόσο, ενέχει επίσης διάφορες επιπλοκές και κινδύνους.

Είναι επίσης σοβαρή στον καρκίνο του ήπατος και σε άλλες ογκολογικές ασθένειες.

Καλύτερη πρόγνωση προκύπτει από τη θεραπεία φλεγμονωδών νοσημάτων και μετά από τραύμα. Φυσικά, εξαρτάται από την έκταση της βλάβης.

Επομένως, η γενική πρόγνωση δεν μπορεί να προσδιοριστεί εκ των προτέρων χωρίς διάγνωση και αποτελεσματική θεραπεία.

Είναι επίσης απαραίτητο να ληφθούν υπόψη οι πιθανές επιπλοκές και σε αυτές περιλαμβάνονται:

• Δυσκολία στην αναπνοή λόγω του συνδρόμου Pickwick - το πρήξιμο της κοιλιάς πιέζει το διάφραγμα, συμβαίνει επίσης με την παχυσαρκία
• υπεζωκοτική συλλογή - υγρό εισέρχεται επίσης στην υπεζωκοτική κοιλότητα
• κοιλιοκήλη - πιο συχνή επιπλοκή των μεγαλύτερων μορφών, αποδυναμωμένα τοιχώματα, μύες, κοιλιακοί μύες και αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση σημαίνουν κίνδυνο διόγκωσης του εντέρου έξω από το κοιλιακό τοίχωμα, η ομφαλοκήλη είναι η πιο συχνή
• ρήξη ασκίτη - κίνδυνος στη μαζική μορφή, συμβαίνει κυρίως στο σημείο της κήλης, είναι μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση
• αυθόρμητη βακτηριακή περιτονίτιδα - φλεγμονή του περιτοναίου όταν εντερικά βακτήρια διεισδύουν στο εξασθενημένο έντερο
• φλεγμονή του οισοφάγου, όπως οισοφαγίτιδα παλινδρόμησης - η αυξημένη πίεση στην κοιλιά προκαλεί παρατεταμένη παλινδρόμηση του στομαχικού οξέος στον οισοφάγο
• ηπατοτεντερικό σύνδρομο - νεφρική ανεπάρκεια σε ηπατική νόσο
• αιμορροΐδες - για αυξημένη πίεση στην κοιλιακή κοιλότητα, επίσης δυσκοιλιότητα και πρόβλημα με την αφόδευση
• περιορισμός της κινητικότητας και αναπηρία σε μεγάλο ασκίτη
  • περιορισμός των δραστηριοτήτων αυτοεξυπηρέτησης

Μπορεί να αντιμετωπιστεί;

Η θεραπεία του ασκίτη σε μεγάλο βαθμό εξαρτάται από τη θεραπεία της υποκείμενης αιτίας.

Περαιτέρω, ο γιατρός καθοδηγείται επίσης από τον τύπο του ασκίτη.

Πριν από τη θεραπεία, η διάγνωση είναι σημαντική. Αυτή περιλαμβάνει τη φυσική εξέταση της κοιλιάς, κυρίως με εξέταση, ψηλάφηση, χτύπημα, μέτρηση της περιφέρειας μέσης, του βάρους.

Συμπληρώνεται με ακτινογραφία, USG (υπερηχογράφημα κοιλίας), αξονική ή μαγνητική τομογραφία. Για τον αποκλεισμό ορισμένων ασθενειών χρησιμοποιούνται επίσης ενδοσκοπικές μέθοδοι.

Η εργαστηριακή εξέταση του αίματος είναι σημαντική, αλλά και τα δείγματα υγρών - μετά από παρακέντηση νερού από την κοιλιά.

Θεραπεία ανάλογα με τον τύπο:

• ήπιος και μέτριος ασκίτης - συντηρητική, φαρμακολογική θεραπεία
  • περιορισμός της πρόσληψης αλατιού, νατρίου
  • χορήγηση διουρητικών - φαρμάκων για την αποστράγγιση, προώθηση της ούρησης
• ανθεκτικός ασκίτης - δεν ανταποκρίνεται στη συμβατική θεραπεία, καταφυγή σε επεμβατικές μεθόδους
  • παρακέντηση - αποστράγγιση νερού από την κοιλιά = παρακέντηση της κοιλιάς με βελόνα
    • μια βελόνα εισάγεται στην κοιλιά υπό αποστειρωμένες συνθήκες
    • το περιεχόμενο αναρροφάται αργά
    • μέγιστο 2 λίτρα σε 30 λεπτά
    • υπάρχει κίνδυνος επιπλοκών εάν η διαδικασία γίνει γρήγορα
    • Το πλάσμα και η λευκωματίνη εγχέονται ταυτόχρονα.
    • Διαφορετικά, επίκειται υποογκαιμικό σοκ.
  • Διαφυγική ενδοηπατική λιποσυστημική παράκαμψη (αγγειακή παράκαμψη μεταξύ της πυλαίας φλέβας και της ηπατικής φλέβας που εισέρχεται στην κάτω κοίλη φλέβα)
  • επανέγχυση ασκίτη - εάν ο ασκίτης είναι αποστειρωμένος και δεν έχει μολυνθεί, η κοιλότητα του εκχυμίσματος μπορεί να συνδεθεί με τις ηπατικές φλέβες

Παρακέντηση = θεραπευτική παρακέντηση του ασκίτη.
Η μέθοδος αυτή παρέχει άμεση ανακούφιση, καθώς μπορούν να αφαιρεθούν αρκετά λίτρα από την κοιλιά.

Απαραίτητη είναι η αλλαγή του τρόπου ζωής, ο περιορισμός της πρόσληψης αλατιού, ο έλεγχος της πρόσληψης υγρών.

Η πλήρης απαγόρευση του αλκοόλ είναι σημαντική.