Αυξημένη παραγωγή σάλιου: τι σηματοδοτεί την περίσσεια σάλιου και ένα στόμα γεμάτο σάλιο;

Η αυξημένη παραγωγή σάλιου (υπερσάλιαση) μπορεί να προκληθεί από ερεθισμό των σιελογόνων αδένων στο στόμα.

Για παράδειγμα, λόγω μηχανικού ερεθισμού κατά την κατανάλωση πικάντικων και καυτερών τροφών ή λόγω φλεγμονώδους διαδικασίας στη στοματική κοιλότητα.

Τυπική και φυσιολογική υπερσαλιγγίωση

Η υπερβολική παραγωγή σάλιου είναι επίσης χαρακτηριστική για διάφορα ψυχολογικά ή αισθητηριακά ερεθίσματα. Αντανακλαστικά, συμβαίνει, για παράδειγμα, όταν ένα άτομο βλέπει ή μυρίζει νόστιμο φαγητό. Ομοίως, κατά τη μάσηση, η παραγωγή σάλιου αυξάνεται και ενεργοποιούνται οι υποδοχείς γεύσης.

Η έκκριση σάλιου ελέγχεται από το παρασυμπαθητικό σύστημα. Οι ψυχολογικοί παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν αυξημένη σιελόρροια περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, το άγχος ή το φόβο.

Στην εγκυμοσύνη

Στο πρώτο τρίμηνο, η αυξημένη παραγωγή σάλιου εμφανίζεται κυρίως ως συνοδευτικό σύμπτωμα της πρωινής ναυτίας. Μπορεί να υπάρχει καθ' όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η ακριβής αιτία είναι άγνωστη.

Ακόμη και αν δεν αποτελεί σύμπτωμα της νόσου, κάνει τη ζωή δυσάρεστη και λιγότερο άνετη. Περιπτώσεις κατά τις οποίες παράγεται έστω και ένα λίτρο σάλιου από αυξημένη σιελόρροια επιδεινώνουν την κατάσταση της υγείας λόγω αφυδάτωσης. Επομένως, συνιστάται η συμβουλή γιατρού.

Πτυαλισμός στις ασθένειες

Η αυξημένη παραγωγή σάλιου (επαγγελματικά και πτυαλισμός) εμφανίζεται σε διάφορες ασθένειες. Αποτελεί συνοδευτικό σύμπτωμα, για παράδειγμα, στον εμετό.

Η αυξημένη έκκριση σάλιου μπορεί να εμφανιστεί σε:

• νευρολογικά νοσήματα (επιληψία, εγκεφαλικό επεισόδιο, σκλήρυνση κατά πλάκας, ALS, μυασθένεια gravis)
• Διαταραχές του ΚΝΣ (κεντρικό νευρικό σύστημα)
• πεπτικές διαταραχές (π.χ. ΓΟΠΝ, μπορεί να υπάρχει επίγευση στο στόμα και υπερβολική σιελόρροια, επίσης σε παθήσεις του παγκρέατος και του ήπατος)
• δηλητηρίαση (βαρέα μέταλλα, μανιτάρια, αλκοόλ)
• φλεγμονές και λοιμώξεις στη στοματική κοιλότητα (στοματίτιδα)
• φλεγμονή του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος
• ψυχιατρικές διαταραχές (νοητική καθυστέρηση, άνοια)
• χρήση ορισμένων φαρμάκων (παρασυμπαθητικομιμητικά)
• αλλεργική αντίδραση
• τραυματισμοί στη στοματική κοιλότητα, ακόμη και απευθείας στους σιελογόνους αδένες
• σακχαρώδης διαβήτης, η φλεγμονή στη στοματική κοιλότητα είναι συχνή λόγω εξασθενημένης ανοσίας, αλλά και σε υπογλυκαιμία
• διαταραχή της κατάποσης, για παράδειγμα σε περίπτωση όγκου στη στοματική κοιλότητα

σιελόρροια σε περίπτωση δηλητηρίασης

Η ενεργοποίηση του παρασυμπαθητικού συστήματος εμφανίζεται επίσης σε δηλητηρίαση. Στην περίπτωση αυτή, πρόκειται για μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση. Στην περίπτωση δηλητηρίασης, το φαινόμενο αυτό εμφανίζεται μόνο σε ορισμένες περιπτώσεις.

Τις περισσότερες φορές, εάν η δηλητηρίαση προκαλείται από φυτοφάρμακα που χρησιμοποιούνται στη γεωργία. Ή εάν το άτομο δηλητηριαστεί από βαρέα μέταλλα, εντομοκτόνα, οργανικούς διαλύτες ή μύκητες.

Στην περίπτωση δηλητηρίασης από μανιτάρια, τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως μέσα σε μία ώρα. Οι κόρες των ματιών του ατόμου συστέλλονται, υπάρχει κοιλιακός πόνος και αυξημένη παραγωγή σάλιου. Μετά από λίγο, όμως, το σάλιο εξαφανίζεται και αντικαθίσταται από ξηρότητα. Μερικές φορές το άτομο πέφτει σε κώμα και πρέπει να κληθεί αμέσως ιατρική βοήθεια.

Η αυξημένη παραγωγή σάλιου σε αυτή την περίπτωση αποτελεί προειδοποιητικό σημάδι. Εάν είναι δυνατόν, πρέπει να προκληθεί εμετός. Το δηλητήριο πρέπει να απομακρυνθεί από το πεπτικό σύστημα το συντομότερο δυνατό, ώστε να αποφευχθεί η πέψη του δηλητηρίου στα έντερα και η εξάπλωσή του σε όλο το σώμα.

Σε περίπτωση φλεγμονής στη στοματική κοιλότητα

Η υπερβολική παραγωγή σάλιου εμφανίζεται συχνά σε φλεγμονή του στόματος. Η επώδυνη κατάποση μπορεί να είναι ένα συνοδευτικό πρόβλημα. Ο πόνος επιδεινώνεται με την κατάποση και το σάλιο συσσωρεύεται στο στόμα.

Για παράδειγμα, αυτό συμβαίνει στην περίπτωση της αμυγδαλίτιδας. Εκδηλώνεται επίσης με κοκκίνισμα των αμυγδαλών, διόγκωσή τους, λευκή επικάλυψη. Αλλά και με έναν δυσάρεστο πόνο στο λαιμό, ο οποίος μπορεί να έχει το χαρακτήρα του ξύσματος, που επιδεινώνεται με την κατάποση. Αυτό είναι η αιτία της αυξημένης σιελογένεσης.

Στα παιδιά, τα χρόνια προβλήματα με την ανώτερη αναπνευστική οδό είναι συνηθισμένα. Ωστόσο, επικίνδυνη είναι, για παράδειγμα, η επιγλωττίτιδα. Σε αυτή την περίπτωση, ένα από τα συμπτώματα είναι η αυξημένη σιελόρροια, η μειωμένη αναπνοή και η αναγκαστική θέση του κεφαλιού του σκύλου που μυρίζει.

Η υπερβολική παραγωγή σάλιου εμφανίζεται στα μικρά παιδιά ακόμη και όταν τα δόντια μεγαλώνουν. Σε αυτή την περίπτωση, δεν αποτελεί εκδήλωση της νόσου. Τα παιδιά σε αυτή την περίπτωση μπορεί να είναι ανήσυχα, να έχουν την ανάγκη να μασάνε περισσότερο διάφορα αντικείμενα, ειδικά στο σημείο όπου σπρώχνεται ένα νέο δόντι.

Σε ορισμένες νευρολογικές ασθένειες

Αρκετές ασθένειες του νευρικού συστήματος εκδηλώνονται επίσης με υπερβολική σιελόρροια και μερικές φορές ακόμη και με σάλια από το στόμα. Για παράδειγμα, η νόσος του Huntington, η οποία είναι μια νευροεκφυλιστική ασθένεια που προκαλεί διαταραχή της κινητικότητας και του ελέγχου των κινήσεων.

Εκτός από τη μειωμένη κινητικότητα των αρθρώσεων και τις ψυχολογικές διαταραχές, όπως η άνοια, η κατάθλιψη και οι διαταραχές της ομιλίας, η νόσος του Huntington χαρακτηρίζεται επίσης από υπεραφαγία. Οι διαταραχές της ομιλίας και της κατάποσης, καθώς και η υπερβολική παραγωγή σάλιου, είναι χαρακτηριστικές ιδίως στα μεταγενέστερα στάδια της νόσου.

Η αυξημένη έκκριση σάλιου, αλλά και, για παράδειγμα, δακρύων και ιδρώτα, εμφανίζεται επίσης κατά την έναρξη της νόσου του Πάρκινσον. Πρόκειται επίσης για μια νευρολογική νόσο. Η ουσία της νόσου είναι η απώλεια νευρικών κυττάρων στο μέσο εγκέφαλο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα προβλήματα στον έλεγχο και το συντονισμό της κίνησης. Η μυϊκή δυσκαμψία και το συνεχές τρέμουλο είναι επίσης χαρακτηριστικά.

Σάλιο και λύσσα

Η υπερβολική σιελόρροια είναι επίσης σύμπτωμα της λύσσας, η οποία προκαλείται από έναν ιό που μεταδίδεται με το σάλιο. Τις περισσότερες φορές μεταδίδεται μετά από επαφή με προσβεβλημένα ζώα. Η ασθένεια εκδηλώνεται όχι μόνο με σιελόρροια αλλά και με επιληπτικές κρίσεις. Η θεραπεία πρέπει να ξεκινήσει αμέσως.

Εάν η υπερβολική παραγωγή σάλιου δεν προκαλείται από κάποια κοινή αιτία ή από κάποιο εξωτερικό ερέθισμα, είναι πάντα απαραίτητο να ασχοληθείτε με τη διάγνωση αυτής της κατάστασης.