Εμετός και ναυτία μετά το φαγητό: πιθανές αιτίες και θεραπεία

Ποιες είναι οι πιο συχνές αιτίες του εμετού μετά το φαγητό; Ποια άλλα προβλήματα υγείας μπορεί να τον συνοδεύουν; Τι γίνεται με τη διάγνωση ή τη θεραπεία;

Ο εμετός είναι ένα ανεπιθύμητο φαινόμενο κατά το οποίο η τροφή αναμασάται από το στομάχι προς τα έξω μέσω της στοματικής κοιλότητας. Συνοδεύεται από δυσφορία, κοιλιακές κράμπες και ναυτία.

Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους ο ανθρώπινος οργανισμός αντιδρά με εμετό. Ο μηχανισμός του εμετού, τα αίτια, τα συνοδά συμπτώματα, οι θεραπευτικές επιλογές και πολλές άλλες ενδιαφέρουσες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε σε αυτό το άρθρο.

Πώς και γιατί συμβαίνει ο εμετός;

Ο εμετός (επαγγελματικά αποκαλούμενος εμετός) είναι ένα αμυντικό αντανακλαστικό του πεπτικού συστήματος με το οποίο ο οργανισμός απαλλάσσεται από το ακατάλληλο περιεχόμενο του στομάχου. Ακατάλληλο μπορεί να είναι υπερβολικές ποσότητες τροφής, χημικά και μικροβιολογικά επιβλαβείς/ερεθιστικές τροφές.

Ο εμετός είναι δυνατός λόγω του αντίστροφου προς τα πάνω περισταλτισμού του πεπτικού σωλήνα. Ταυτόχρονα, πρόκειται για μια οξεία και βίαιη σύσπαση του κοιλιακού μυϊκού συστήματος. Η σύσπαση του μυϊκού συστήματος επιφέρει δυσάρεστες ή επώδυνες κράμπες στην περιοχή της κοιλιάς.

Η οδηγία για εμετό εμφανίζεται μετά από ερεθισμό του κέντρου εμετού, το οποίο βρίσκεται στον προμήκη μυελό του νευρικού συστήματος. Το κέντρο αυτό ελέγχει τη σύσπαση του διαφράγματος, των κοιλιακών μυών, τον αντίστροφο περισταλτισμό του πεπτικού σωλήνα και τη χαλάρωση του μυϊκού σφιγκτήρα του οισοφάγου.

Όταν συμβαίνει εμετός, οι φωνητικές χορδές κλείνουν. Αυτό εμποδίζει το σώμα να επιτρέψει στον εμετό να εισέλθει στους αεραγωγούς.

Του εμετού προηγείται συνήθως ένα δυσάρεστο αίσθημα ναυτίας (επαγγελματικά ονομάζεται ναυτία).

Υπάρχουν 4 κύριοι μηχανισμοί που διεγείρουν τη διαδικασία του εμετού:

1. Ερεθισμός των μηχανικών/χημικών υποδοχέων στην οδό
2. Η δράση των τοξινών στην κυκλοφορία του αίματος
3. Συναισθηματικές αντιδράσεις
4. Ερεθισμός της αιθουσαίας συσκευής

10x αιτιολογία και πιθανές αιτίες του εμέτου

Η αιτιολογία του εμέτου μετά το φαγητό είναι πολυπαραγοντική. Μπορεί να οφείλεται σε κεντρικά ή περιφερικά νευρικά αίτια, δηλητηρίαση, δηλητηρίαση, τραύμα, οξείες και χρόνιες παθήσεις του πεπτικού συστήματος, ορμονική ανισορροπία, ψυχογενή παράγοντα ή τοπικό γαστρικό ερεθισμό.

Οι παρατεταμένοι επαναλαμβανόμενοι έμετοι ή οι οξείς μη ειδικοί έμετοι θα πρέπει να συμβουλεύονται αμέσως γιατρό.

Τα παρακάτω είναι παραδείγματα πιθανών αιτιών εμέτου και ναυτίας μετά το φαγητό:

1. Διαιτητικό λάθος και ακατάλληλη διατροφή

Η υπερβολική διάταση του πεπτικού σωλήνα μπορεί να ερεθίσει τους μηχανικούς υποδοχείς. Η ταχεία κατανάλωση τροφής (καταβρόχθιση), η υπερκατανάλωση τροφής και η ταυτόχρονη απόφραξη του σωλήνα θα προκαλέσουν διάταση του στομάχου και επακόλουθες νευρικές ώσεις στον μηχανισμό του εμετού.

Διατροφικό σφάλμα είναι επίσης η κατανάλωση ακατάλληλων τροφίμων, π.χ. μετά την ημερομηνία λήξης ή μολυσμένων τροφίμων που περιέχουν ορισμένους παθογόνους μικροοργανισμούς που ερεθίζουν τους χημειοϋποδοχείς του γαστρεντερικού σωλήνα.

Τα πιο συνηθισμένα σφάλματα περιλαμβάνουν τα ατελώς μαγειρεμένα τρόφιμα και τα ανεπαρκώς πλυμένα μολυσμένα τρόφιμα.

Τα διατροφικά ελαττώματα συνοδεύονται από κοιλιακό πόνο, κράμπες και αίσθημα ναυτίας.

2. Τροφική δυσανεξία και αλλεργία

Εάν πάσχετε από τροφική δυσανεξία (λακτόζη, πρωτεΐνη γάλακτος, γλουτένη...) ή τροφική αλλεργία (γλουτένη, είδος ξηρών καρπών/φρούτων...), ο εμετός είναι ένα πιθανό σύμπτωμα σχετικά σύντομα μετά την κατανάλωση του ακατάλληλου τροφίμου ή διατροφικού συστατικού.

Οι τροφικές δυσανεξίες συνοδεύονται από κοιλιακό πόνο, κράμπες, προβλήματα με την αφόδευση, ναυτία και εμετό. Στις αλλεργίες μπορεί επίσης να παρατηρηθεί μια ανοσολογική αλλεργική αντίδραση, όπως κνησμός, πρήξιμο των ιγμορείων ή δερματικό εξάνθημα και έκζεμα.

3. Ψυχογενής παράγοντας

Ένας από τους βασικούς μηχανισμούς πυροδότησης του εμετού είναι ο συναισθηματικός παράγοντας. Το υπερβολικό στρες, το οξύ στρες, το άγχος/κατάθλιψη, η έντονη συναισθηματική ένταση, τα ταξίδια κ.λπ.

Οι διατροφικές διαταραχές, όπως η βουλιμία, περιλαμβάνονται επίσης εν μέρει. Στη βουλιμία, το άτομο προκαλεί εμετό μετά το φαγητό σκόπιμα για να αδειάσει το περιεχόμενο του στομάχου.

4. Μολυσματικές και οξείες ασθένειες του πεπτικού συστήματος

Οι βακτηριακές ή ιογενείς λοιμώξεις που επηρεάζουν το πεπτικό σύστημα προκαλούν εμετό, κοιλιακό άλγος, ναυτία, γενική αδυναμία, πονοκέφαλο, προβλήματα με την αφόδευση και, στις περισσότερες περιπτώσεις, αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος (πυρετός).

Η οξεία φλεγμονή που προκαλείται από παθογόνο σε κάποιο τμήμα του πεπτικού συστήματος(οξεία γαστρίτιδα, εντερική γρίπη...) συνήθως επιμένει μόνο για μικρό χρονικό διάστημα - κατά μέσο όρο 3 έως 5 ημέρες.

Ο κίνδυνος είναι η υπερβολική απώλεια υγρών και η αφυδάτωση του οργανισμού.

Προσοχή στον έντονο ξαφνικό πόνο, στον εμετό χωρίς σαφή αιτία ή σε άλλα μη ειδικά κλινικά σημεία. Μπορεί να πρόκειται για σκωληκοειδίτιδα και άλλες οξείες ασθένειες που οδηγούν στην ανάγκη ξαφνικής θεραπείας από ειδικό.

Η διάγνωση του ακριβούς παθογόνου στον οργανισμό και η καθιέρωση εξειδικευμένης θεραπείας με αντιβιοτικά ή άλλη υποστηρικτική φαρμακοθεραπεία είναι απαραίτητη.

5. Χρόνια νοσήματα του πεπτικού συστήματος

Ακόμη και μακροχρόνιες χρόνιες παθήσεις του πεπτικού συστήματος μπορεί να προκαλέσουν ναυτία ή εμετό. Η κατάσταση αυτή συνοδεύεται συχνά από άλλα κλινικά συμπτώματα, όπως πόνο στο στομάχι, διάρροια/κοιλιακή δυσκοιλιότητα ή κράμπες.

Οι χρόνιες φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου, όπως η ελκώδης κολίτιδα και η νόσος του Crohn, μπορούν επίσης να προκαλέσουν πεπτικά ενοχλήματα με τη μορφή ναυτίας και εμέτου, εάν η πορεία της νόσου επιδεινωθεί ή ερεθίσει το έντερο.

Παραδείγματα αποτελούν το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου και το σύνδρομο ευερέθιστου στομάχου, όπου η υπερδραστηριότητα και η νευρική ευαισθησία του πεπτικού συστήματος προκαλούν φούσκωμα, κοιλιακές κράμπες, ναυτία, εμετό ή καούρα μετά το φαγητό.

6. Ερεθισμός από μια χημική ουσία (αλκοόλ, ναρκωτικά...).

Η κατανάλωση υπερβολικών ποσοτήτων αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει βλάβη και ερεθισμό στους χημικούς υποδοχείς του πεπτικού συστήματος. Το αλκοόλ επηρεάζει άμεσα το νευρικό κέντρο του εμετού. Το αλκοόλ μπορεί επίσης να αντιδράσει ακατάλληλα με το οξύ του στομάχου.

Είτε από την κατανάλωση είτε από τον ερεθισμό του οσφρητικού κέντρου από χημικές ουσίες (εφαρμογή μιας επικίνδυνης ουσίας, όπως μια τοξίνη, ένα φάρμακο και ορισμένες φαρμακευτικές θεραπείες), μπορεί να εμφανιστεί ο μηχανισμός του εμετού.

7. Ερεθισμός του συστήματος ισορροπίας

Η αιθουσαία συσκευή είναι το αισθητήριο όργανο για την εξισορρόπηση του κεφαλιού και του σώματος στο χώρο. Ο ερεθισμός και η διέγερση της συσκευής ισορροπίας στο εσωτερικό αυτί μπορεί να προκαλέσει μηχανισμό εμετού.

Απρόβλεπτες κινήσεις, ύψη, συγκεκριμένες ασυνήθιστες δραστηριότητες, ταξίδια σε οχήματα ή ασθένεια του συστήματος ισορροπίας μπορεί να οδηγήσουν σε ναυτία, κινητοποίηση και εμετό.

8. Νευρολογική νόσος

Ορισμένες ασθένειες του νευρικού συστήματος μπορούν να ερεθίσουν άμεσα τα κέντρα εμετού. Σε αυτές περιλαμβάνονται η μηνιγγίτιδα, η εγκεφαλίτιδα, το πρήξιμο του εγκεφάλου, η ημικρανία, η διάσειση, η εγκεφαλική αιμορραγία, οι όγκοι του εγκεφάλου ή η ενδοκρανιακή υπέρταση (αυξημένη πίεση και ένταση).

Ωστόσο, πρόκειται για ασθένειες και ιατρικές καταστάσεις που απαιτούν εξειδικευμένη διάγνωση και θεραπεία από γιατρό.

9. Συνοδευτικό σύμπτωμα άλλης νόσου

Καθώς ο εμετός είναι ένα αρκετά διαδεδομένο κλινικό σύμπτωμα, μπορεί επίσης να σχετίζεται με ασθένειες εκτός του νευρικού και του πεπτικού συστήματος.

Παραδείγματα αποτελούν η φλεγμονή και η νόσος των νεφρών, η χολοκυστίτιδα, ο καρκίνος και το αποτέλεσμα ορισμένων φαρμακευτικών θεραπειών, της χημειοθεραπείας ή της ακτινοθεραπείας.

10. Εγκυμοσύνη (κύηση)

Χαρακτηριστικό πρόβλημα υγείας κατά την εγκυμοσύνη είναι η λεγόμενη πρωινή ναυτία (ωστόσο μπορεί να μην εμφανίζεται μόνο το πρωί), η οποία μπορεί να προκαλέσει εμετό. Η ναυτία εμφανίζεται επίσης μετά την κατανάλωση τροφής.

Η κατάσταση αυτή προκαλείται από τα υψηλότερα επίπεδα της γυναικείας ορμόνης προγεστερόνης, η οποία μειώνει επίσης την παραγωγή γαστρικών υγρών και την κινητικότητα του τοιχώματος του στομάχου.

Η ναυτία της εγκυμοσύνης εκδηλώνεται συνήθως κυρίως κατά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, μετά το οποίο εξαφανίζεται σταδιακά. Ωστόσο, η παρακολούθηση από γυναικολόγο/μαιευτήρα είναι απαραίτητη.

Σύνοψη των πιθανών αιτιών που προκαλούν το αίσθημα της ναυτίας και του εμέτου:

• Κατανάλωση υπερβολικών ποσοτήτων τροφής
• Κατανάλωση ακατάλληλων μολυσμένων τροφίμων
• Παρατεταμένη ακατάλληλη διατροφή και τρόπος ζωής
• Ανεπαρκής επεξεργασία της τροφής στο στόμα
• Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
• Δηλητηρίαση και δηλητηρίαση από ακατάλληλη ουσία
• Τροφική αλλεργία και δυσανεξία
• Διαταραχές πρόσληψης τροφής
• Ανεπιθύμητη επίδραση της φαρμακευτικής θεραπείας
• Ψυχολογικός παράγοντας (στρες, ταξίδια, άγχος...)
• Χαμηλή αρτηριακή πίεση
• Αντίδραση σε έντονη οσμή
• Οξείες και χρόνιες παθήσεις του πεπτικού συστήματος
• Φλεγμονώδεις παθήσεις του εντερικού συστήματος
• Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου/στομάχου
• Ημικρανία και πονοκέφαλος
• Διαταραχή της ισορροπίας στο μέσο αυτί
• Συνοδευτικό σύμπτωμα άλλης νόσου
• Περίοδος της εγκυμοσύνης μιας γυναίκας
• Ορμονική αλλαγή στο πλαίσιο του PMS

Συνοδευτικά συμπτώματα και εκδηλώσεις του εμέτου

Ο έμετος είναι ένα ανεπιθύμητο φαινόμενο που συχνά συνοδεύεται και από άλλα συμπτώματα και ενδείξεις. Η παρουσία και ο συνδυασμός τους εξαρτάται από την αιτιολογία και την αιτία του εμέτου. Πότε όμως πρέπει να ζητείται ιατρική βοήθεια;

Πιθανά συνοδευτικά συμπτώματα:

• Κοιλιακός πόνος
• Κοιλιακές κράμπες
• Ναυτία
• Πονοκέφαλος και ημικρανία
• Ζάλη
• Αίσθημα ξηροστομίας
• Δυσάρεστη κακή αναπνοή
• Υπερβολική εφίδρωση
• Μειωμένη συχνότητα αφόδευσης
• Αυξημένη θερμοκρασία σώματος
• Γενική αδυναμία και υπερβολική κόπωση
• Στρες και αίσθημα άγχους
• Αφυδάτωση

Πότε πρέπει να ζητείται ιατρική βοήθεια;

• Ξαφνικές οξείες κρίσεις εμέτου που διαρκούν περισσότερο από 12 ώρες
• Παρατεταμένος εμετός και ναυτία
• Εάν πρόκειται για νεογέννητο
• Αίσθημα λιποθυμίας
• Ο εμετός περιέχει αίμα
• Ο εμετός περιέχει μαύρους θρόμβους
• Εάν η αιτία μπορεί να είναι φάρμακα που πρέπει να πάρετε
• Κατανάλωση δηλητηριώδους τροφής
• Κατανάλωση μη επεξεργασμένων επικίνδυνων τροφίμων
• Κατανάλωση φαρμάκου, τοξίνης ή υπερβολικών ποσοτήτων αλκοόλ
• Υπερβολικά αυξημένη θερμοκρασία σώματος (πυρετός)
• Ταξιδιωτικό ιστορικό από τροπικές χώρες

Εμετός σε μικρά παιδιά

Τα παιδιά και οι ενήλικες έχουν τον ίδιο μηχανισμό εμετού. Εάν το κεντρικό νευρικό σύστημα λάβει αίσθηση για ερεθισμό του στομάχου, επέρχεται αποβολή του περιεχομένου του στομάχου.

Ωστόσο, τα παιδιά κάνουν εμετό ελαφρώς συχνότερα από τους ενήλικες. Αυτό οφείλεται σε ένα πιο ευαίσθητο ανοσοποιητικό σύστημα.

Ο εμετός (ρέψιμο) μετά το θηλασμό ή τη σίτιση με τεχνητό γάλα είναι ένα συνηθισμένο και φυσικό φαινόμενο που εξαφανίζεται σταδιακά με την ανάπτυξη.

Ωστόσο, εάν το παιδί παρουσιάζει συχνό εμετό ή άλλα σημάδια ασθένειας (κολικοί, διάρροια, αίμα και βλέννα στα κόπρανα, αυξημένη θερμοκρασία κ.λπ.), είναι απαραίτητη η επείγουσα επίσκεψη στο γιατρό.

Πιθανοί λόγοι για τους οποίους τα παιδιά κάνουν εμετό μη εξειδικευμένα:

• Ασθένειες του στομάχου και του εντέρου (γαστρεντερίτιδα, γρίπη του εντέρου...).
• Τροφική αλλεργία
• Άλλες λοιμώξεις (μηνιγγίτιδα, πνευμονία, λοίμωξη του μέσου ωτός...)
• Διάσειση
• Τροφική δηλητηρίαση

Πότε πρέπει να επισκεφθώ γιατρό με το παιδί μου;

• Εάν πρόκειται για νεογέννητο
• Εάν ο εμετός και ο κοιλιακός πόνος διαρκούν περισσότερο από λίγες ώρες
• Εάν υπάρχει αίμα ή μαύρες εναποθέσεις στον εμετό
• Εάν ο εμετός έχει έντονο πράσινο χρώμα
• Εάν το μωρό έχει χτυπήσει ή τραυματίσει το κεφάλι του
• Εάν το μωρό έχει πυρετό ή άλλα σημάδια ασθένειας
• Εάν το παιδί παρουσιάζει ασαφή κλινικά συμπτώματα
• Εάν πρόκειται για παιδί υψηλού κινδύνου με συναφείς διαγνώσεις

Ποιοι είναι οι κίνδυνοι του εμετού σε ένα παιδί; Κίνδυνοι υποτροπής της κατάστασης

Διάγνωση του εμετού

Η διάγνωση διαμεσολαβείται από γενικό ιατρό ή ειδικό ιατρό (γαστρεντερολόγο).

Η βασική διάγνωση συνίσταται στη λήψη εκτενούς ιστορικού του ασθενούς, στην εξέταση του ασθενούς με αναρρόφηση, ακρόαση, ψηλάφηση και αξιολόγηση των κλινικών συμπτωμάτων του ασθενούς.

Στο πλαίσιο του ιστορικού, ο εξετάζων ιατρός εστιάζει κυρίως σε παθήσεις του πεπτικού συστήματος, νευρολογικές ή αυτοάνοσες παθήσεις και στο οικογενειακό ιστορικό. Συχνή είναι η ενόργανη υπερηχογραφία των κοιλιακών οργάνων.

Σε περίπτωση υποψίας λοιμώδους νόσου, πρέπει να λαμβάνεται δείγμα αίματος του ασθενούς για τον προσδιορισμό του αιτιολογικού παράγοντα για αντιβιοτική αγωγή.

Εάν οι έμετοι που εμφανίζονται μετά από διαιτητικά μέτρα, φαρμακευτική θεραπεία και καθεστώς ανάπαυσης δεν σταματήσουν μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, είναι απαραίτητη μια διευρυμένη διάγνωση.

Σε περίπτωση υποψίας χρόνιων φλεγμονωδών παθήσεων του γαστρεντερικού σωλήνα, τροφικών δυσανεξιών/αλλεργιών και άλλων παθήσεων, διενεργείται ενδοσκοπική απεικόνιση του πεπτικού συστήματος.

Δείγματα ούρων και κοπράνων μπορούν επίσης να εξεταστούν στο εργαστήριο.

Εάν υπάρχει υποψία νόσου οποιουδήποτε άλλου εσωτερικού συστήματος του σώματος, ο ασθενής εξετάζεται από νευρολόγο ή άλλο κατάλληλο ειδικό.

Ωστόσο, η διαφορική διάγνωση του εμέτου είναι δύσκολη λόγω της πολυπαραγοντικής αιτίας.

Θεραπευτικές επιλογές για τον εμετό

Ο καθορισμός της θεραπείας εξαρτάται από τη διάγνωση και την αιτία του εμέτου. Στο πλαίσιο ενός διατροφικού λάθους, στις περισσότερες περιπτώσεις συνταγογραφείται συντηρητική κατ' οίκον θεραπεία με τη μορφή βραχυπρόθεσμης δίαιτας, τροποποίησης του τρόπου ζωής και αγωγής ανάπαυσης.

Τα μέτρα για το σπίτι περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τα εξής:

• Επαρκής κατανάλωση αλκοόλ (σκέτο νερό, τσάι).
• Μια βραχυπρόθεσμη δίαιτα που δεν επιβαρύνει το πεπτικό σύστημα
• Φαρμακοθεραπεία για τον έλεγχο της ναυτίας, όπως υποδεικνύεται από τον ιατρό
• Ξεκούραση και αποφυγή σωματικής και πνευματικής άσκησης

Μια κατάλληλη δίαιτα για τον εμετό αποτελείται από τροφές που επιβαρύνουν όσο το δυνατόν λιγότερο το πεπτικό σύστημα. Πρέπει να αποφεύγονται οι λιπαρές βαριές τροφές, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, το αλκοόλ, ο καφές και τα πικάντικα φαγητά.

Μόλις το στομάχι ηρεμήσει σιγά σιγά, καλό είναι να αρχίσετε να πίνετε σε μικρές γουλιές - ιδανικά σκέτο νερό, ζαχαρούχο τσάι ή κόλα. Η επαρκής πρόσληψη ζάχαρης και αλατιού είναι απαραίτητη λόγω της μεγάλης απώλειας υγρών από τον οργανισμό.

Μια δίαιτα που μαγειρεύεται στο σπίτι είναι κατάλληλη:

• Μπανάνες
• Μπισκότα/ζάχαρη
• Ξηρά λευκά ψωμάκια
• Κορνφλέικς
• Βραστές πατάτες/ρύζι
• Ξηρά ζυμαρικά
• Μαγειρεμένα καρότα
• Ζωμός κοτόπουλου χωρίς λιπαρά
• Μαγειρεμένο άπαχο κρέας κοτόπουλου

Διαβάστε επίσης:
Ποια είναι η σωστή διατροφή για διάρροια, δυσκοιλιότητα ή εμετό; Πώς να τα σταματήσετε;

Εάν ο εμετός προκαλείται από κάποιο παθογόνο (βακτήριο, ιός), ο ασθενής ενδείκνυται για ιατρική θεραπεία με τη μορφή αντιβιοτικών και άλλων φαρμάκων που ανακουφίζουν τα κλινικά συμπτώματα της νόσου.

Στο πλαίσιο της θεραπείας του εμετού, ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει στον ασθενή φάρμακα που καταστέλλουν τη ναυτία και το αίσθημα του εμετού.

Σε περίπτωση σοβαρής αφυδάτωσης, ο ασθενής νοσηλεύεται για σύντομο χρονικό διάστημα για ενδοφλέβια αναπλήρωση υγρών και θρεπτικών συστατικών στον οργανισμό.

Μετά την εμφάνιση γαστρεντερικής λοίμωξης ή υπερβολικού εμετού, συνιστάται η εισαγωγή προβιοτικών για την προώθηση της πέψης και την εξισορρόπηση της βακτηριακής χλωρίδας του εντέρου.

Σε περίπτωση επιβεβαιωμένης χρόνιας φλεγμονώδους νόσου του γαστρεντερικού σωλήνα ή τροφικών αλλεργιών, η θεραπεία καθορίζεται ανάλογα με τη συγκεκριμένη διάγνωση.

Αυτές περιλαμβάνουν αλλαγές στον τρόπο ζωής, μακροχρόνια διαιτητικά μέτρα, φαρμακευτική αγωγή και τακτική παρακολούθηση από γαστρεντερολόγο.

Εάν επιβεβαιωθεί νευρολογική ή άλλη ειδική διάγνωση, ο ασθενής λαμβάνει ατομική θεραπεία από τον θεράποντα ειδικό.