Κίτρινο δέρμα, ίκτερος: τι προκαλεί ίκτερο; (πρόσωπο, μάτια, σώμα)

Η κιτρινωπή επιδερμίδα προκαλείται από μια ουσία που ονομάζεται χολερυθρίνη. Η χολερυθρίνη σχηματίζεται από την ερυθρή χρωστική αιμοσφαιρίνη του αίματος αφού απελευθερωθεί από νεκρά, αποσυντεθειμένα ερυθρά αιμοσφαίρια.

Η χολερυθρίνη ταξιδεύει μέσω του αίματος στο ήπαρ, όπου μετασχηματίζεται, και στη συνέχεια ταξιδεύει στη χολή.

Ο κιτρινωπός αποχρωματισμός του δέρματος είναι επίσης γνωστός επαγγελματικά ως subicterus. Ο ίκτερος είναι η ονομασία που δίνεται στον κίτρινο αποχρωματισμό του δέρματος και του λευκού των ματιών.

Συνήθως εμφανίζεται μαζί με τον κίτρινο αποχρωματισμό του λευκού των ματιών και επίσης ορισμένων βλεννογόνων.

Ίκτερος = ίκτερος
Κίτρινο δέρμα στο πρόσωπο, στα άκρα (χέρια, πόδια), στο σώμα και κίτρινα μάτια
Υποίκτερος = κιτρινωπό δέρμα

Αυτός ο κίτρινος αποχρωματισμός του δέρματος οφείλεται σε αύξηση της χολερυθρίνης στο αίμα και στη συνέχεια στο δέρμα.

Το σύμπτωμα αυτό είναι χαρακτηριστικό πολλών ασθενειών. Για παράδειγμα, του πεπτικού συστήματος, αλλά και του αίματος. Ο ίκτερος δεν είναι η ίδια μια ασθένεια, αλλά μόνο ένα σύμπτωμα.

Ο ίκτερος εμφανίζεται όταν η τιμή της χολερυθρίνης στο αίμα είναι υψηλότερη από 35 mmol/l.

Ασθένειες που εκδηλώνονται με κίτρινο αποχρωματισμό του δέρματος

Ο ίκτερος μπορεί να υποδιαιρεθεί σύμφωνα με διάφορες παραλλαγές. Ένας διαχωρισμός είναι ανάλογα με το αν είναι αυξημένη η μη συζευγμένη ή η συζευγμένη χολερυθρίνη. Μια άλλη παραλλαγή είναι η διάκριση ανάλογα με την προκλητική αιτία. Δηλαδή, σε προηπατική, ηπατική και μεταηπατική.

Διαχωρισμός ανάλογα με την αιτία:

• προηπατική (αιτία πριν από το ήπαρ), όπως στην περίπτωση της αιμόλυσης, όταν η χολερυθρίνη σχηματίζεται με αυξημένο ρυθμό.
• ηπατική, όπου η αιτία βρίσκεται στο ήπαρ, για παράδειγμα ηπατική βλάβη
• μεταηπατική (η αιτία βρίσκεται πίσω από το ήπαρ), για παράδειγμα, όταν είναι διαταραγμένη η εκροή της χολής στους χοληφόρους πόρους και τη χοληδόχο κύστη

Η αιτία του ικτερικού δέρματος εμφανίζεται πριν από το ήπαρ

Ο κίτρινος αποχρωματισμός του δέρματος συμβαίνει επειδή το ήπαρ δεν επεξεργάζεται και δεν αποβάλλει τη χολερυθρίνη. Η αιτία είναι τα αυξημένα επίπεδα (παραγωγή) χολερυθρίνης. Αυτό συμβαίνει, για παράδειγμα, στην αιμόλυση.

Η αιμόλυση είναι η διάσπαση των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Η αυξημένη διάσπαση συμβαίνει για διάφορους λόγους.

Στην αιμόλυση, απελευθερώνεται στο αίμα περισσότερη αιμοσφαιρίνη από όση μπορεί να επεξεργαστεί το ήπαρ σε σύντομο χρονικό διάστημα. Η συνέπεια είναι ένας κίτρινος αποχρωματισμός του δέρματος.

Αιτίες της αιμόλυσης:

• Στα νεογνά (icterus neonatorum), είναι σύμπτωμα της αλλαγής της εμβρυϊκής αιμοσφαιρίνης σε αιμοσφαιρίνη μετά τη γέννηση, εμφανίζεται στο 45-65% των νεογνών και είναι φυσιολογική
• Αιμολυτική αναιμία
• Η πενικιακή αναιμία (αναιμία λόγω έλλειψης βιταμίνης Β12) είναι το αποτέλεσμα μιας αυτοάνοσης αντίδρασης που προκαλεί ανεπαρκή απορρόφηση της βιταμίνης στο έντερο
• Χορήγηση ασύμβατης μετάγγισης
• Ελονοσία

Ηπατικός (ηπατικός) ίκτερος

Στην περίπτωση αυτή, η αιτία είναι η μειωμένη ηπατική λειτουργία. Η εν λόγω διαταραχή προκαλείται από διάφορες ασθένειες. Η ικανότητα επεξεργασίας της μη συζευγμένης χολερυθρίνης από το αίμα και η απέκρισή της στη χολή είναι μειωμένη.

Η συσσώρευση της χολικής χρωστικής προκαλεί το κίτρινο χρώμα του δέρματος, των βλεννογόνων, του λευκού των ματιών. Σε αυτή την περίπτωση, υπάρχει επίσης η παρουσία ούρων με σκούρο χρώμα.

Το χρώμα του δέρματος έχει πορτοκαλί απόχρωση. Η έλλειψη ή το μειωμένο επίπεδο της χρωστικής στα κόπρανα τα κάνει να είναι ωχρά. Επαγγελματικά, αυτή η ωχρότητα των κοπράνων αναφέρεται ως υποχολικά κόπρανα.

Η τυπική ασθένεια που εκδηλώνεται συχνότερα με κίτρινο και κιτρινωπό χρώμα του δέρματος είναι η ηπατίτιδα. Πρόκειται τις περισσότερες φορές για μολυσματική ασθένεια στην οποία υπάρχει υψηλή συγκέντρωση χολερυθρίνης στο αίμα.

Προσβάλλονται επίσης οι βλεννογόνοι και το λευκό των ματιών, τα οποία επίσης έχουν κιτρινωπή απόχρωση. Τις περισσότερες φορές πρόκειται για ιογενή ηπατική νόσο. Πρόκειται για φλεγμονή του ήπατος, το οποίο έχει μολυνθεί από κάποιον τύπο ιού ηπατίτιδας A, B, C, D, E ή G.

Ο πιο συνηθισμένος τύπος είναι η ιογενής ηπατίτιδα Α. Είναι η λιγότερο σοβαρή και μεταδίδεται με τα χέρια ή το μολυσμένο νερό. Οι ιογενείς ηπατίτιδες Β και C είναι επίσης συχνές.

Η ηπατίτιδα παρουσιάζει γενικά συμπτώματα εκτός από κιτρινωπό δέρμα. Για παράδειγμα, κόπωση, ανοιχτόχρωμα κόπρανα, σκούρα ούρα, αυξημένη θερμοκρασία σώματος και μερικές φορές μυϊκούς ή αρθρικούς πόνους.

Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στα άρθρα:
σχετικά με την ηπατίτιδα + μετάδοση της ηπατίτιδας

Ποιες είναι οι αιτίες αυτού του τύπου ίκτερου:

• Αλκοόλ και ηπατική βλάβη (κίρρωση του ήπατος)
• τοξική έκθεση σε χημικές ουσίες, φάρμακα, δηλητήρια, μύκητες κ.λπ.
• γενετικές διαταραχές όπως το σύνδρομο Gilbert
• νόσος του Wilson, μια αυτοάνοση κληρονομική μεταβολική νόσος κατά την οποία ο χαλκός εναποτίθεται στο ήπαρ
• μολυσματική ηπατίτιδα
• αυτοάνοση ηπατίτιδα, μη μολυσματικού τύπου
• όγκος του ήπατος

Μεταηπατικός ίκτερος

Αυτός ο τύπος κιτρινισμού αναφέρεται επίσης ως αποφρακτικός ίκτερος. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι προκαλείται από διαταραχή στην εκροή της χολής από το ήπαρ. Πρόκειται για κάποιο είδος απόφραξης (απόφραξη ή φράγμα).

Εάν η απόφραξη εμποδίζει την εκροή της χολής, αυτή συσσωρεύεται στη συνέχεια και προκαλεί κίτρινο αποχρωματισμό του δέρματος, των βλεννογόνων και του λευκού των ματιών. Εκτός από αυτά τα συμπτώματα, υπάρχει φαγούρα στο δέρμα, σκούρα ούρα και ανοιχτόχρωμα έως λευκά κόπρανα.

Αναφέρεται επίσης ως αχολικά κόπρανα, λόγω της απουσίας χολής.

Η απουσία χολής στο έντερο έχει ως αποτέλεσμα τη στεατόρροια. Πρόκειται για την αποβολή λιπών μέσω των κοπράνων, καθώς η χολή διασπά τα λίπη. Ως αποτέλεσμα, υπάρχει έλλειψη λιποδιαλυτών βιταμινών που δεν απορροφώνται από τον οργανισμό. Αυτές είναι οι βιταμίνες Α, D, Ε και Κ.

Τα αίτια του μεταηπατικού ίκτερου περιλαμβάνουν:

• χολόλιθοι (χολολιθίαση), εάν ο λίθος αποφράσσει τον χοληδόχο πόρο, κολικός και, με παρατεταμένη σύγκλειση, ίκτερος
• το αλκοόλ, το οποίο, εκτός από την καταστροφή του ήπατος, μπορεί να προκαλέσει απόφραξη των χοληφόρων πόρων
• συγγενείς ανωμαλίες των χοληφόρων πόρων
• αυτοάνοση φλεγμονή των χοληφόρων πόρων, επίσης γνωστή ως αυτοάνοση χολαγγειοηπατίτιδα, κατά την οποία οι χοληφόροι πόροι καταστρέφονται
• όγκος του ήπατος που καταπιέζει τον χοληδόχο πόρο
• όγκος του παγκρέατος όπου υπάρχει καταπίεση των χοληφόρων πόρων

Άλλες αιτίες κιτρινωπού δέρματος

Η ανορεξία μπορεί επίσης να αποτελέσει αιτία. Πρόκειται για μια ψυχική διατροφική διαταραχή. Μπορεί και αυτή να εκδηλωθεί με κίτρινο αποχρωματισμό του δέρματος. Αυτό συμβαίνει για παράδειγμα όταν το πάσχον άτομο έχει αναιμία (έλλειψη ερυθρών αιμοσφαιρίων) λόγω μειωμένης πρόσληψης θρεπτικών συστατικών, δηλαδή υποσιτισμού. Η σχετική ποσότητα χολερυθρίνης στο αίμα αυξάνεται και αυτό οδηγεί σε κιτρίνισμα του δέρματος.

Η αφυδάτωση που προκαλείται από τη χαμηλή πρόσληψη υγρών και την υψηλή παραγωγή υγρών μπορεί επίσης να διαδραματίσει κάποιο ρόλο. Όταν το δέρμα είναι ξηρό, μπορεί να αποκτήσει και το ίδιο μια κιτρινωπή απόχρωση με την πάροδο του χρόνου.

Ο υποθυρεοειδισμός εκδηλώνεται επίσης στο δέρμα, τα μαλλιά και τα νύχια. Πρόκειται για μια ασθένεια του ενδοκρινικού συστήματος κατά την οποία υπάρχει ανεπαρκής παραγωγή ορισμένων ορμονών στο σώμα.

Το επίπεδο των ορμονών επηρεάζει ολόκληρο τον οργανισμό. Ως εκ τούτου, τα συμπτώματα της νόσου εκδηλώνονται πραγματικά διαφορετικά, για παράδειγμα, η κόπωση ενός ατόμου, το ψύχος, τα προβλήματα με την πέψη, αλλά και το ξηρό δέρμα, το οποίο συχνά ξεφλουδίζει. Παρουσιάζεται επίσης κιτρινωπό δέρμα.

Μπορεί επίσης να εμφανιστούν όγκοι του παχέος εντέρου. Αυτοί μπορεί να εκδηλωθούν ιδίως με εναλλασσόμενη διάρροια και δυσκοιλιότητα, απώλεια βάρους, κόπωση και μερικές φορές αίμα στα κόπρανα ή αιμορραγία από το ορθό.

Στο παχύ έντερο σχηματίζονται διάφοροι τύποι όγκων. Ορισμένοι είναι καλοήθεις, που ονομάζονται επίσης πολύποδες. Αποτελούν κίνδυνο για καρκίνο. Οι κακοήθεις όγκοι κάνουν μεταστάσεις.

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ένα παράδειγμα. Συχνά κάνει μετάσταση, δηλαδή διεισδύει σε άλλα όργανα του σώματος. Για παράδειγμα, στο κοντινό ήπαρ, όπου ο όγκος παρεμβαίνει στη λειτουργία του, με αποτέλεσμα να κιτρινίζει το δέρμα. Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για ένα σύμπτωμα που δεν πρέπει να υποτιμάται.

Θα πρέπει κανείς να επισκεφθεί το γιατρό του το συντομότερο δυνατό.